مینا یوسفی- قیمت جهانی مواد غذایی برای دومین‌ماه پیاپی کاهش یافت، اما نگرانی از گرانی کالاها همچنان ادامه دارد. شاخص قیمت مواد غذایی سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد(FAO) در‌ماه گذشته میلادی (ژوئن) روی ۳/۲۱۱ ایستاد. این دومین بار در سال جدید میلادی است که قیمت مواد غذایی با کاهش روبه‌رو می‌شود، اما شاخص قیمت مواد غذایی هنوز نسبت به‌ماه ژوئن سال ۲۰۱۲ بیش از ۱۱ واحد بیشتر است. یک‌ماه پیش تر نیز شاخص قیمت مواد غذایی فائو عدد ۲/۲۱۳ را نشان می‌داد. این در حالی است که از ابتدای سال ۲۰۱۳ میلادی کارشناسان فائو نسبت به افزایش قیمت مواد غذایی هشدار داده بودند و قیمت مواد غذایی روند افزایشی را پیموده بود. در نخستین‌ماه سال ۲۰۱۳ شاخص قیمت مواد غذایی سازمان خواربار و کشاورزی روی ۵/۲۱۰ بود که در ماه‌های پس از آن به تدریج افزایش یافت و در‌ماه آوریل (فروردین و اردیبهشت) به ۵/۲۱۵ رسید، اما در دو‌ماه گذشته شیب نمودار قیمت‌ها رو به پایین رفت. هر چند هنوز قیمت مواد غذایی نسبت به سال‌های گذشته بالا است، اما وضعیت دو‌ماه گذشته نشان می‌دهد که می‌توان به کاهش بیشتر قیمت‌ها امیدوار بود. پیش از شروع سال ۲۰۱۳ میلادی پیش‌بینی می‌شد که قیمت کالاها نسبت به سال ۲۰۱۲ میلادی ارزان‌تر شود؛ چراکه کارشناسان معتقد بودند با این وجود عرضه کلی محصولات مهم، تقاضا در سال ۲۰۱۴ - ۲۰۱۳ بهتر از سال ۲۰۱۳ - ۲۰۱۲ تامین می‌شود و هماهنگی بهتر میان کشورهای صادرکننده، خطر کمبود عرضه را کاهش داده است، اما بررسی آمار سازمان خواربار و کشاورزی سازمان ملل متحد حاکی از گران‌تر شدن میانگین قیمت‌ها نسبت به سال گذشته است. در واقع در حالی شاخص قیمت کالاهای اساسی در‌ماه ژوئن (خرداد و تیر) با کاهش روبه‌رو شده و به ۳/۲۱۱ رسیده است که در همین‌ماه در سال قبل این شاخص روی ۵/۲۰۰ بود. جزئیات قیمت‌های جهانی کاهش یک درصدی قیمت مواد غذایی فائو بیشتر به خاطر کاهش بهای شکر و لبنیات است. در‌ماه گذشته میلادی شاخص قیمت شکر روی ۶/۲۴۲ بود که این نسبت به‌ماه پیش از آن ۳ درصد کاهش نشان می‌دهد. این برای سومین‌ماه پیاپی است که قیمت شکر در جهان کاهش می‌یابد. در واقع به دنبال افزایش میزان محصول در کشورهای تولیدکننده به ویژه برزیل پیش‌بینی می‌شود که قیمت این محصول روند کاهشی را ادامه دهد. همچنین شاخص قیمت لبنیات نیز در‌ماه ژوئن روی ۲۳۹ بود که این رقم نیز نسبت به‌ماه ژوئیه ۳/۴ درصد کاهش نشان می‌دهد که در میان گروه لبنیات کره و پودر شیر با بیشترین کاهش روبه‌رو شدند. پیش‌بینی می‌شود پس از پشت سر گذاشتن بحران زلزله نیوزیلند و کاهش تولید لبنیات در این تولیدکننده بزرگ محصولات لبنی، قیمت‌ها در بازار کاهش یابد. در‌ماه ژوئن شاخص غلات نیز با ۵/۲ واحد کاهش به ۵/۲۳۶ رسید، اما همچنان قیمت این کالای اساسی ۱۴ واحد بیشتر از همین‌ماه در یک سال پیش است. امید به افزایش میزان محصول جهانی مهم‌ترین عامل کاهش قیمت غلات در یک‌ماه گذشته محسوب می‌شود. شاخص قیمت مواد غذایی نیز در‌ماه گذشته نسبت به یک‌ماه پیش‌تر ۲ واحد کمتر شده است. شاخص قیمت غلات نیز از ۲۳۹ واحد در‌ماه ژوئیه به ۲۳۶ واحد در‌ماه ژوئن رسید. کاهش قیمت شکر، لبنیات، غلات و روغن در حالی موجب پایین آمدن شاخص قیمت مواد غذایی در جهان شده است که در طرف مقابل قیمت گوشت با افزایش قابل‌توجهی مواجه شده است. شاخص قیمت گوشت در‌ماه ژوئن روی ۱/۱۷۷ بود که این نسبت‌ماه گذشته حدود ۴ واحد افزایش را نشان می‌دهد. التهاب بازار گندم و لبنیات در ایران شاخص قیمت جهانی غذا که روشنگر نوسان‌های بهای کالاهای اساسی مصرفی در کشورهای مختلف جهان است به نوعی با دگرگونی قیمت این اقلام در هر کشور همخوانی دارد. امید به کاهش قیمت مواد غذایی و در نتیجه آسان‌تر شدن دسترسی مردم به خوراک در حالی با گزارش‌های جدید فائو رو به افزایش است که در ایران به خاطر دشواری‌های تهیه ارز و تحریم‌ها، گرانی و کمبود برخی مواد غذایی هنوز بازار را با التهاب روبه‌رو کرده است. برای سال ۱۳۹۲ قیمت خرید تضمینی گندم ۷۲۰ تومان تعیین شد که این نسبت به سال پیش از آن ۳۰۰ تومان افزایش نشان می‌دهد. هرچند مسوولان می‌گویند: هنوز قرار نیست نان گران شود، اما به طور قطع بالارفتن نرخ خرید گندم آغازگر افزایش دوباره بهای نان و دیگر محصولات تولیدشده از گندم خواهد بود. از سوی دیگر، به تازگی خبرهایی در مورد انباشت چندین محموله گندم در گمرک‌های ایران به دلیل مشکلات ارزی منتشر شده است. انباشت ۸۰ کانتینر گندم در گمرک‌ها موجب شده تا بازار با کمبود گندم و در نتیجه نان مواجه شود. البته روز گذشته کامبیز معتمد وزیری، مشاور معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت با بیان اینکه آرد مورد نیاز خبازی‌ها تامین شده و کمبود نان برطرف شده است، گفت: دستمزد گندمکاران به روز پرداخت می‌شود. وی دلیل کاهش خرید محصول گندم در سال‌های اخیر را خشکسالی و عدم‌پراکنش مناسب بارندگی‌ها و عدم‌اجرای صحیح سیاست‌های زراعی و توسعه و ترویج کشاورزی دانست و اظهار کرد: در سال‌های گذشته با کاهش چشمگیر تولید گندم روبه‌رو بوده‌ایم و پیش‌بینی‌های وزارت جهاد کشاورزی در تخمین میزان تولید گندم دقیق نبوده؛ بنابراین شرکت بازرگانی دولتی ایران به منظور تنظیم بازار و رفع تهدید و بحران کمبود نان، اقدام به خریدهای خارجی و ذخیره‌سازی این محصول استراتژیک و اساسی کرده است. دیروز نیز رویترز به نقل از فعالان بازار از خرید ۴۵۰ هزار تن گندم از سوی ایران از بازار جهانی در هفته پیش و پرداخت پول آن از محل درآمدهای نفتی بلوکه شده خبر داد. بر اساس این گزارش، ایران در هفته پیش حدود ۴۵۰ هزار تن گندم برای تحویل در‌ماه آگوست (مرداد و شهریور) خریداری کرده است. جدیدترین خرید گندم ایران که از روسیه و دریای بالتیک بوده، در حالی انجام گرفته است که ایران در ‌ماه گذشته و در آستانه انتخابات ریاست‌جمهوری، در طول دو هفته ۸۰۰ هزار تن گندم خریداری کرد. بر اساس این گزارش، خریدهای گندم ایران در این هفته شامل خرید ۲۵۰ هزار تن گندم از روسیه به قیمت حدود ۲۹۵ دلار در هر تن (به همراه هزینه حمل) و ۲۰۰ هزار تن گندم منطقه دریای بالتیک به قیمت تقریبی ۳۰۵ دلار در هر تن (به همراه هزینه حمل) بوده است. افزایش ۱۵ درصدی قیمت شیر از سوی دیگر به تازگی سازمان حمایت مصوبه افزایش ۱۵ درصدی قیمت شیر خام را ابلاغ کرد. بر اساس مصوبه ۲۸ خرداد جلسه تنظیم بازار، قیمت شیرخام از کیلویی ۹۶۰ تومان به ۱۱۱۰ تومان (۶/۱۵ درصد) افزایش یافته است. در همین راستا اجازه افزایش قیمت تا سقف ۱۵ درصد نیز به تولیدکنندگان فرآورده‌های لبنی داده شده است. گزارش‌های رسیده از تولیدکنندگان حاکی از آن است که سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان مصوبه افزایش ۱۵ درصدی قیمت لبنیات را به انجمن صنایع فرآورده‌های لبنی ابلاغ کرده است.

موج تازه کاهش قیمت غذا در جهان