حمایت از تولید با دیوار تعرفه غیرمنطقی است

گروه بازرگانی - چند روز پس از آنکه یک نماینده مجلس شورای اسلامی از جمع آوری امضا برای استیضاح مهدی غضنفری خبر داد، معاون وزیر بازرگانی ضمن دفاع از عملکرد این وزارتخانه، به تحلیل واردات چند قلم کالای اساسی پرداخته و دولت را مسوول واردات بی‌رویه ندانسته است. محمد صادق مفتح می‌گوید: برخی تولیدکنندگان تلاش می‌کنند با ایجاد جوسازی، تولیدات خود را به قیمت بالا بفروشند، اما به بهره‌وری تن ندهند.

به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی دولت، مفتح با اشاره به اینکه دولت از سال‌های گذشته تاکنون همواره متهم به واردات بی‌رویه بوده، افزود: اما در این خصوص چند نکته مهم همواره مغفول واقع شده است.

به گفته مفتح، در واردات کالاهایی از قبیل برنج، شکر و چای که اصطلاح غلط واردات بی‌رویه در موردشان به کار برده می‌شود، دولت و شرکت‌های دولتی هیچ نقشی نداشته‌اند و تمام این اقلام توسط بخش خصوصی وارد شده است.

وی با بیان اینکه نکته مهم دیگر این است که دولت نمی‌تواند براساس نص صریح قانون برنامه چهارم از واردات جلوگیری کند، اظهار داشت: اگر از ۱۰۰ واحد مورد نیاز کشور ۶۰ درصد تولید داخل وجود داشته باشد و به ۴۰ درصد واردات نیاز باشد دولت براساس قانون، نمی‌تواند واردات این مقدار کالاها را به گروه خاصی سپرده و مانع واردات بیشتر شود.

به گفته معاون وزیر بازرگانی، نکته بعدی به بحث تعرفه واردات مربوط می‌شود که دولت‌ها همواره از آن به عنوان ابزاری برای کاهش یا افزایش واردات استفاده می‌کنند، اما استفاده از این ابزار همواره با محدودیت‌هایی مواجه است.

مفتح تاکید کرد: افزایش تعرفه به صورت مستقیم بر روی سطح قیمت‌ها در داخل کشور تاثیر می‌گذارد و نه تنها مصرف‌کننده از این موضوع متضرر می‌شود، بلکه هزینه عوامل تولید و در نتیجه قیمت تمام شده افزایش می‌یابد.

وی با اشاره به اینکه دیوار تعرفه راه‌حل اساسی نیست، تصریح کرد: از سوی دیگر کشور همواره با پدیده قاچاق مواجه است که اثرات مخرب زیادی بر روی اقتصاد دارد.

مفتح ادامه داد: در بحث واردات ضریبی به نام ضریب موثر تعرفه وجود دارد که برای کالاهای مختلف بسته به نوع، حجم، ماندگاری و دیگر شاخص‌ها متفاوت است و برای کالایی مانند برنج بین ۴۰ تا ۴۵ درصد است.

به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی دولت، وی افزود: اگر ما میزان تعرفه را بیشتر از ضریب موثر تعرفه افزایش دهیم، هزینه واردات کالا از مبادی رسمی نسبت به قاچاق کالا افزایش قابل‌توجهی خواهد یافت و از این رو معضل قاچاق هر روز تشدید می‌شود.

معاون وزیر بازرگانی اضافه کرد: با این وجود همواره انگشت اتهام واردات بی‌رویه به سمت دولت بوده، حال اینکه دولت در این زمینه مقصر نیست.

مفتح با اشاره به اینکه تا کجا می‌توان یک تولید غیر‌بهره‌ور را با دیوار تعرفه حمایت کرد، افزود: واردات بی‌رویه نشانه غلطی است که برخی افراد ناآگاهانه و یا با اغراض سیاسی مطرح می‌کنند و راه‌حل این موضوع رسیدگی به معضلاتی از قبیل کشت‌های غیر‌بهره‌ور، عدم‌احصای تکنولوژی روز و نیز تولید گلخانه‌ای محصولات است.وی حمایت از تولید به وسیله افزایش نرخ تعرفه و اختصاص یارانه‌ها را غیراصولی عنوان کرد و اظهار داشت: ۵۰ سال با دیوار تعرفه از تولید گلخانه‌ای خودرو در کشور حمایت شد، اما بیانگر غیر‌موثر بودن این اقدامات است.

مفتح ادامه داد: چگونه است صنایعی از قبیل لاستیک‌سازی، روغن نباتی، صنایع سلولوزی و تولید‌کنندگان پودرهای شوینده و کالاهای بهداشتی از واردات گلایه ندارند؟

به گفته وی، صنایع شیرینی و شکلات‌سازی که عمدتا شکر و کاکائوی آن وارداتی است و به دلیل عدم‌وجود پایه‌هایی از قبیل نفت و پتروشیمی هیچ مزیت نسبی ندارد، ‌با احصای تکنولوژی روز نه تنها نیاز داخل را فراهم کرده بلکه سالانه بیش از ۶۰۰ میلیون دلار از این محصولات به کشورهای دیگر صادر نیز می‌شود، اما محصولات صنایعی که از آنها به صورت غیر‌اصولی حمایت شده، به دلیل عدم رقابت‌پذیری همواره با مشکل مواجه بوده‌اند.

وی با بیان اینکه از عمر جوان‌ترین کارخانه شکر کشور ۳۰ سال می‌گذرد، گفت: بالاترین ظرفیت تولید کارخانه‌های شکر برای دریافت مواد اولیه ۱۵ هزار تن در روز است، در حالی که کف جهانی این سقف ۵۰ هزار تن در روز است و این به معنای تولید غیر‌بهره ور با قیمت گران‌تر است.

وی نقش دولت را برنامه‌ریزی و هدایت سرمایه در جهت رفع این مشکلات عنوان کرد و گفت: هر چند انتقاداتی در این زمینه به دولت وارد است و دولت کارهای خوبی در این زمینه و ارائه تسهیلات انجام داده است، اما اقدامات دولت تنها ۳۰ درصد مشکل را حل می‌کند و ۷۰ درصد به تقاضای تولید‌کنندگان بستگی دارد.

مفتح با بیان اینکه غالب کارخانجات تولید قند و شکر در اختیار پنج شرکت بزرگ سرمایه‌گذاری است، افزود: این شرکت‌ها طی سال‌های گذشته میلیارد‌ها تومان در صنایع غذایی و روغن نباتی سرمایه‌گذاری کرده‌اند، اما علاقه‌ای به سرمایه‌گذاری در بخش قند و شکر ندارند.

معاون وزیر بازرگانی تاکید کرد: این در حالی است که محصولات کارخانجات قند و شکر بدون بسته‌‌بندی و به صورت فله‌ای در گونی‌های ۵۰ کیلویی به بازار عرضه می‌شود و با اندک سرمایه‌گذاری در این زمینه می‌توان یکی از حلقه‌های افزایش بهره‌وری را فعال کرد.وی با بیان اینکه دولت در آینده نیز از صنایع غیر‌بهره‌وری که در جهت رفع معضلات خود قدم بر می‌دارد با جدیت حمایت خواهد کرد، اظهار داشت: برخی هنوز به جای حرکت در جهت افزایش بهره‌وری در رویای برنج کیلویی ۵ هزار تومانی به سر می‌برند.