رییس کل گمرک در پاسخ به انتقادات مطرح شده در زمینه ذکر آمار صدور میعانات گازی در گروه صادرات کالاهای غیرنفتی، تاکید کرد: صادرات غیرنفتی در ۸ ماهه امسال ۱۰‌میلیارد و ۳‌میلیون و ۹۸۰‌هزار دلار بود که این آمار شامل صادرات محصولات پتروشیمی‌و سایر کالاها است.

وی با بیان این که طی ۸ ماهه امسال ۲میلیاردو ۷۱۱‌هزار و۲۳‌میلیون دلار محصولات پتروشیمی‌صادر شده است، افزود: صدور سایر کالاها نیز در این مدت به ۷‌میلیارد و ۲۹۲‌میلیون و ۷۵۰هزار دلار بالغ شده است. رییس کل گمرک در پاسخ به این سوال که در صورت‌جلسه سال ۱۳۸۰ که به امضای مسوولان وقت رسیده بود صدور میعانات گازی در گروه صادرات نفتی است اما در آمارهای اعلامی‌در رابطه با صادرات غیرنفتی همچنان شاهد ذکر آمار صادرات میعانات گازی هستیم، گفت: صادرات میعانات گازی در گروه صادرات نفتی محسوب می‌شود، نباید با مشاهده آماری که گمرک جمهوری اسلامی‌خود منتشر کرده این نتیجه گیری به دست آید که از ۱۰ میلیارد صادرات غیر‌نفتی ۵میلیارد دلار به میعانات گازی اختصاص دارد، میعانات گازی ربطی به صادرات غیرنفتی ندارد.

وی با اشاره به همان صورت‌جلسه تصریح کرد: آقایانی که در آن زمان این صورت‌جلسه را امضا کردند، طبق طبقه‌بندی که انجام دادند، صادرات کالا را براساس اظهارکننده آن تعیین کردند، به این معنا که اگر شرکت ملی نفت یا شرکت ملی گاز ایران نفت و فرآورده‌های نفتی را صادر کردند، کالای صادره در گروه صادرات نفتی قرار گرفته و درصورتی که شرکت‌های دیگر به صدور فرآورده‌های نفتی بپردازند، در گروه صادرات غیرنفتی قرار می‌گیرد. رهبری با طرح این سوال که مگر اشخاص تاثیری در ماهیت کالا دارند، گفت: صاحب کالا هیچ تاثیری در طبقه‌بندی کالا ندارد، ضمن اینکه ادبیات حاکم بر گمرک نیز ادبیات نظام هماهنگ طبقه‌بندی کالا بوده که ملاک عمل گمرک جمهوری اسلامی‌ نیز قرار گرفته است. رییس کل گمرک ادامه داد: گمرک نیز کالای خود را براساس نظام هماهنگ طبقه‌بندی کالا تعیین می‌کند، در این طبقه‌بندی نمی‌گویند اشخاص حقیقی هستند یا حقوقی، دولتی هستند یا غیر دولتی، نفتی هستند یا غیر‌نفتی، هرکسی که براساس تعرفه اظهارنامه خود را پرکند به میزانی که کالا صادر کرده یا وارد کرده در این طبقه‌بندی جای می‌گیرد. به گفته وی اشتباهی که در سال ۱۳۸۰ رخ داد این بود که صادرات را براساس صاحب کالا طبقه‌بندی کردند نه براساس نوع کالا که ادبیات حاکم بر گمرک است. رهبری گفت: منتهی اتفاقی که در این فاصله ۶‌ساله رخ داد این بود که شرکت پایانه‌های صادرات نفتی تاسیس شد به این ترتیب کلیه کالاهای صادره از سوی شرکت ملی نفت به شرکت پایانه‌های صادرات نفتی منتقل شد. رییس کل گمرک اظهارداشت: شرکت پایانه‌های صادرات نفتی در اظهارنامه ای که پر کرد، نام خود را هم به عنوان صاحب کالا و هم اظهارکننده ثبت کرد. براین اساس یک اشتباه صورت گرفت و آن این بود که چون شرکت پایانه‌های صادرات نفتی نام شرکت خود را به عنوان صاحب کالا در اظهارنامه پر کرده بود بنابراین براساس صورت‌جلسه سال ۱۳۸۰ صدور فرآورده‌های نفتی توسط این شرکت در گروه صادرات غیرنفتی قرار می‌گرفت.

وی گفت: از زمانی که این اشتباه مورد توجه مسوولان امر قرار گرفت، دیگر صدور میعانات گازی در گروه صادرات غیرنفتی اعلام نشد.

به گفته وی با مشاهده اشتباه صورت گرفته در صورت‌جلسه سال ۱۳۸۰‌، اصلاحات به تدریج در حال انجام است به این ترتیب که نام صاحب کالا اصلاح شده و صادرات براساس نوع کالا تعیین می‌شود.

رهبری توضیح داد: در حال حاضر فقط نوع کالا تعیین‌کننده میزان صادرات بوده، ضمن اینکه نوع فرآورده نفتی یا غیرنفتی چندماهی است که اصلاح شده و به گمرکات محل نیز اعلام شده که اظهارنامه را تنها براساس نوع کالای صادراتی قبول کنند.

رییس کل گمرک تصریح کرد: با اقدامات صورت گرفته توسط گمرک آمارها از نظر کیفی تغییرات بسیاری کرده اند، به این ترتیب که در آمارهای گذشته متوسط قیمت ارز و یورو ذکر نشده بود که هم‌اینک در اختیار عموم مردم و مسوولان قرار گرفته است.

وی گفت: همچنین براساس اصلاحات صورت گرفته میعانات گازی را از کالاهای غیر‌نفتی به صورت جدا ذکر می‌کنیم به علاوه این که در آمارها ذکر شده که عمده‌ترین کالاهای صادراتی و وارداتی چه کالاهایی بوده و علت افزایش یا کاهش چیست.

رهبری اظهارداشت: طی ۸ماه گذشته واردات بنزین ۵۴‌درصد کاهش یافته ضمن اینکه واردات آهن‌آلات نیز افزایش یافته است.

رییس کل گمرک در رابطه با علت ذکر آمار صادرات میعانات گازی آمار صادرات غیرنفتی بعد از مشاهده این اشتباه نیز گفت: این کار به علت تطبیق با آمار گذشته صورت گرفته است، اما صادرات میعانات گازی را همچنان به عنوان یک مقوله خاص با ذکر حجم، ارزش و وزن آن به عنوان صادرات نفتی اعلام می‌کنیم.

رییس کل گمرک تاکید کرد: براین اساس حجم صادرات غیرنفتی و میعانات گازی بالغ بر ۱۵‌میلیارد دلار می‌شود.

پیش از این شنیده شده بود که مهدی غضنفری، رییس سازمان توسعه تجارت در جلسه فوق العاده‌ای که با حضور مسولان ذی‌ربط در امر صادرات برگزار شده، دستور داده است تا آمار دقیق صادرات غیر‌نفتی جدا از صادرات میعانات گازی تهیه و منتشر شود.

انتقاد سازمان توسعه تجارت به اطلاع‌رسانی گمرک

سازمان توسعه تجارت ایران با انتقاد از نحوه اطلاع‌رسانی گمرک از میزان صادرات غیرنفتی کشور که برداشت‌های متفاوت رسانه‌ها را به دنبال داشته است، اعلام کرد که ارزش صادرات غیرنفتی بدون احتساب میعانات گازی در ۸ ماه امسال افزون بر ۱۰‌میلیارد دلار و با احتساب میعانات گازی، بیش از ۱۵‌میلیارد دلار است.

در حالی که گمرک میزان صادرات غیرنفتی کشور در ۸ ماه نخست امسال را ۱۰‌میلیارد دلار اعلام کرده بود، سازمان توسعه تجارت اعلام کرد این رقم بدون احتساب صادرات میعانات گازی است.

سازمان توسعه تجارت تاکید کرده که نحوه انتشار آمار توسط گمرک موجب شده تا برخی رسانه‌ها برداشت‌های متفاوتی از آمار منتشر شده داشته باشند. سازمان توسعه تجارت در پایان تعامل بیشتر گمرک را خواستار شده و ابراز امیدواری کرده است که شرایط اطلاع‌رسانی دقیق‌تر درباره صادرات غیرنفتی همراه با تحلیل جامع فراهم شود.