نقش فعالان اقتصاد در کمک به زلزله زدگان آذربایجان

بنا بر اعلام نهادهای مسوول و گزارش‌های استانداری آذربایجان شرقی، کل خسارات وارد شده به این استان در جریان زلزله مرداد ماه، رقمی بالغ بر ۹ هزار میلیارد ریال برآورد می‌شود. فاطمه دانشور، رییس کمیسیون مسوولیت اجتماعی و اخلاق کسب و کار اتاق ایران گفت: مسکن روستایی حدود ۳۹۲۷ میلیارد ریال، مسکن شهری ۱۰۹۳ میلیارد ریال، مدارس ۳۰۷میلیاردریال، راه‌ها ۵۶۰ میلیاردریال، کشاورزی ۱۷۶۰ میلیاردریال، صنعت و معدن ۱۵۳ میلیاردریال، آب و فاضلاب (منطقه‌ای و روستایی) ۱۷۰ میلیارد ریال، برق ۱۴۲ میلیاردریال، مساجد ۱۴۴ میلیاردریال، بهداشت و درمان (عمرانی و غیر عمرانی) ۴۳۶ میلیاردریال، گاز ۵۵میلیارد ریال و ساختمان‌های دولتی و... ۲۵۴ میلیارد ریال آسیب دیده‌اند. وی ادامه داد: واقعیت این است که اتفاق دردآور و ناگوار زمین لرزه در شمال شرق کشور، علاوه بر آلام و خسارات شدید مالی و جانی، آزمون بزرگی نیز برای سنجش میزان شناخت، آمادگی و سرعت عمل بسیاری از نهادها و دستگاه‌های مرتبط با حوادث طبیعی به حساب می‌آید. دانشور افزود: گذشته از عملکرد این نهادها، موضوع دیگری که باید بسیار مورد توجه قرار بگیرد، عکس‌العمل فعالان اقتصادی و تشکل‌های برساخته از آنان در مواجهه با این حادثه است.

به عبارت دیگر انتظار این است که با گذشت بیش از چندین دهه از شکل‌گیری تشکل‌های مرتبط با بخش خصوصی، موضوعات و مباحثی مانند مسوولیت‌های اجتماعی این بخش در قبال جامعه به صورت عموم و اقشار و بخش‌های آسیب‌دیده از جامعه در جریان حوادث مختلف، به صورت اخص، از جایگاه مناسبی برخوردار باشد. مشاور کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی ادامه داد: بررسی روند کمک‌رسانی و میزان مشارکت تشکل‌های بخش خصوصی در جریان این حادثه ناگوار می‌تواند سنجه مناسبی برای ارزیابی نهادینه شدن مقوله مسوولیت اجتماعی در بخش خصوصی کشور باشد. وی گفت: شغل اکثر مردم منطقه حادثه‌دیده، دامداری است. از این رو رسیدگی به مشکلات این بخش اهمیت دارد. دام‌ها و اقتضائات نگهداری از آنها عملا امکان اسکان موقت یا مهاجرت دائمی روستاییان به شهرها را از بین برده است. جهاد کشاورزی اقدامات لازم را برای تهیه علوفه، واکسیناسیون دام‌ها و... انجام داده است، اما ساخت محل‌های نگهداری دام‌ها همچنان به عنوان مشکل اصلی باقی است.

دانشور با اشاره به اینکه پرورش ماهی در این منطقه رونق فراوانی دارد، گفت: در اثر زلزله و ایجاد ترک در استخرهای پرورش ماهی و تخلیه آب آنها تمامی واحدهای آسیب‌‌دیده با تلف شدن ماهی مواجه شدند و همین مساله باعث شده است که اهالی در بازپرداخت وام‌های بانکی و تامین سرمایه اولیه شروع به کار دچار مشکل شوند.

رییس کمیسیون مسوولیت اجتماعی اتاق ایران ادامه داد: پس از دامداری، دومین منبع درآمد روستاییان این منطقه کشاورزی است که به شکل میوه‌های باغی، دیم، گندم، جو، عدس و ... کاشت می‌شود، ۱۲ هزار واحد دامی تخریب شده است، ۳۹۰۰ راس دام تلف شده ، ۱۹ واحد دامداری صنعتی، صنایع تبدیلی و شیلاتی خراب شده ، ۲۱۷ کیلومتر کانال آب خراب شده است۱۶۰ رشته قنات آسیب دیده است. وی افزود: روند ساخت مسکن در بعضی روستاها خوب و در بعضی کند پیش می‌رود با توجه به وعده‌های نهادهای مختلف در ساخت خانه به‌نظر می‌رسد مشکلی در بازسازی وجود نداشته باشد ولی محقق شدن این وعده‌ها با توجه به نزدیکی فصل سرما، محل نگرانی است. کمبود کانکس باعث شده حدود ۹۰۰ خانوار از شهروندان شهر ورزقان شب‌ها در چادر زندگی کنند که به آنها توجهی نمی‌شود. این آمار علاوه بر آنهایی است که مهاجرت کرده‌اند.

دانشور گفت: واقعیت این است که کمک‌های مردمی کاهش یافته است و مردم مناطق زلزله زده نیاز شدیدی به آرد گندم دارند. تامین نفت سفید نیز با توجه سرد شدن هوای منطقه بسیار حائز اهمیت است. الله وردی دهقانی، نماینده ورزقان در مجلس شورای اسلامی در جلسه کمیسیون مسوولیت اجتماعی و اخلاق کسب و کار اتاق ایران گفت: اتفاقاتی که پس از وقوع‌زلزله مرداد ماه در کشور رخ داد، توجه افکار عمومی به آسیب دیدگان زلزله و مشارکت در بازسازی را کم کرد و همین مساله باعث شده است که زلزله‌زدگان در آغاز فصل سرد سال با مشکلات و کمبودهایی مواجه شوند.

وی که میهمان کمیسیون مسوولیت اجتماعی اتاق ایران بود، گفت: برآوردهای ما نشان می‌دهد که ۳۰ هزار واحد مسکونی در مناطق زلزله زده باید ساخته شود، اما محدودیت‌های زمانی و امکانات باعث شد، ساخت ۱۱ هزار واحد مسکونی را دراولویت قرار دهیم.

دهقانی افزود: طی یک ماه آینده حدود ۵۵۰۰ واحد آماده تحویل به مردم خواهد شد البته برای احتیاط هماهنگی‌هایی به عمل آمده است تا اتاق‌های پیش ساخته‌ای در مساحت ۱۲ متر مربع در کنار خانه‌های در حال ساخت قرار داده شود تا در صورتی که واحدی تا زمان مقرر تکمیل نشد، مردم در آنها ساکن شوند.

وی با اشاره به مشکلات موجود در مورد نگهداری دام‌های مردم مناطق زلزله‌زده گفت: جابه‌جایی دام‌ها عملا ممکن نیست بنابراین مقرر شد از خانه‌های نیمه ویران برای نگهداری دام‌ها در ایام زمستان استفاده شود. دهقانی ادامه داد: در حال حاضر شغل و وسایل اولیه زندگی دو نیاز اساسی مردم مناطق زلزله زده است که هم میهنان باید در تامین بخشی از آن همت کنند.