گروه بازرگانی- سامانه صدور کارت هوشمند بازرگانی که از سال گذشته به منظور ساماندهی تجارت خارجی و همچنین جلوگیری از تخلف‌های معمول از کارت‌های بازرگانی در دست تشکیل بود، روز گذشته راه‌اندازی شد تا تجارت خارجی ایران در جهت الکترونیک شدن گامی جدید بردارد. از این پس علاوه بر الکترونیک شدن کارت‌های بازرگانی، فعالیت بازرگانان بر مبنای تخصص آنها اولویت‌بندی می‌شود. سال گذشته تفاهم‌نامه‌‌ای بین رییس اتاق ایران و رییس سازمان توسعه تجارت منعقد شد که طبق آن صدور کارت‌های جدید و تمدید این کارت‌ها، براساس رشته فعالیت تخصصی صورت می‌گیرد؛ به این ترتیب که از این پس، فعالان اقتصادی خارج از رشته‌هایی که در کارت‌ها درج می‌شود، اجازه ثبت سفارش نخواهند داشت.

این تفاهم نامه با هدف ضابطه‌مندکردن مسیر ثبت سفارش کالاها میان یحیی آل‌اسحاق، رییس اتاق تهران و حمید صافدل، رییس سازمان توسعه تجارت ایران منعقد شده تا از این پس، تجار اجازه ثبت سفارش کالا در هر رشته‌ای، خارج از حیطه فعالیت صادراتی یا وارداتی خود نداشته باشند. همچنین برای هر تاجر از میان ۱۶ مجموعه فعالیتی که برای تجارت در نظر گرفته شده، سه مجموعه فعالیت تخصصی لحاظ می‌شود تا بازرگانان با محدودیت تجاری روبه‌رو نشوند.

دیروز سامانه کارت هوشمند بازرگانی با حضور رییس اتاق بازرگانی ایران افتتاح شد. محمد نهاوندیان، رییس اتاق ایران از الکترونیک کردن کارت‌های بازرگانی به عنوان روشی برای تسهیل و تسریع تجارت یاد کرد و در عین حال گفت: در کنار این روش باید روش‌های نادرست در ساماندهی بازرگانان حذف شود. نهاوندیان توضیح داد: در برابر محدودیت‌ها رویکرد تسهیل در برابر تحریم را پیش گرفتیم و این روش بجا و مناسبی بود که با حرکت به سمت الکترونیکی کردن، سرعت و آسان‌سازی در کارها به وجود می‌آید، البته باید سطح عالی و میانی مدیریت استفاده از این تکنولوژی را با هدف رفع موانع موجود به کار گیریم. او همچنین گفت: در قانون بهبود مستمر محیط کسب و کار رویکرد تسهیل‌گرا مورد تصریح قرار گرفته است و این همکاری بین وزارت صنعت، گمرک، اتاق مرکزی تعاون، ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز و اتاق ایران از دو سال قبل آغاز شده و امروز به منصه ظهور رسیده است. نهاوندیان معتقد است تا زمانی که راه صحیح آسان نشود، نمی‌توانیم راه نادرست را حذف کنیم و در مسیر هوشمند کردن کارت بازرگانی موفقیت زمانی صورت می‌گیرد که استمرار وجود داشته باشد. رییس اتاق بازرگانی ایران گفت: شرایط پیش رو همدلی بیش از گذشته را می‌طلبد و برای اقبال و موفقیت باید این اطمینان در دل فعال اقتصاد تقویت شود که اطلاعات مشخصی در اختیار آنها قرار می‌گیرد. ما به دنبال مانع تراشی در مسیر فعالیت آنها نیستیم.

رییس اتاق بازرگانی ایران در مورد روش‌های ساماندهی بازرگانان نیز گفت: اینکه حتما اطلاعاتی از صادرکننده بگیریم که تحریم‌کنندگان شیوه دور زدن تحریم‌های ما را متوجه شوند اقدام منطقی نیست، پس وظیفه ما این است که فعالان اقتصادی را مطمئن سازیم که فقط به دنبال تسهیل فرآیند تجارت هستیم و می‌خواهیم مشکلات و موانع موجود بر سر راه صادرات و واردات را حذف کنیم. نهاوندیان تاکید کرد: هیچ کاری در فضای جدید اقتصادی به توفیق نمی‌رسد مگر با همکاری تشکل‌ها و رمز موفقیت، توانمندسازی تشکل‌ها است و این رویکرد با رویکرد مداخله‌جویان متفاوت می‌باشد.

تخلف با کارت بازرگانی

راه‌اندازی سامانه کارت هوشمند بازرگانی یکی از چند مرحله تدوین نظام جامع مدیریت تجارت خارجی است. به گفته مهدی ابویی، دبیر ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، کارت هوشمند کمک می‌کند تا اطلاعات دقیق هر تاجری برای مبارزه با انواع سوءاستفاده‌ها مشخص شود. او در این مورد توضیح داد: در سال ۸۹ ورود جدی به بحث کارت‌های بازرگانی به عنوان یکی از راه‌های اصلاح ساختار تجارت مطرح بوده است. به گفته ابویی سیستم جامع مدیریت تجارت خارجی هدف نهایی است که باید محقق شود. این سیستم از چند سامانه تشکیل می‌شود که در طول زمان یک به یک راه‌اندازی می‌شوند که می‌توان به سامانه هوشمند گمرک، سامانه صدور بارنامه‌های الکترونیک و ده‌ها سامانه دیگر نیز اشاره کرد. دبیر ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز گفت: سیستم جامع مدیریت تجارت خارجی با ایجاد ده‌ها سامانه تشکیل می‌‌شود.

وی همچنین با تاکید بر اینکه سهم این قاچاق و اقتصاد پنهان در جهان بسیار بالا است، گفت: وجود اقتصاد پنهان معلول زیرساخت‌های نادرست اقتصادی است. او افزود: طی سال‌هایی که برای استفاده از فناوری اطلاعات جهت شفافیت اقتصاد مطرح است، منافع برخی به خطر می‌افتد و مقاومت‌هایی در برابر آن وجود دارد.

او در مورد جزئیات تخلف‌های انجام شده با کارت‌های بازرگانی نیز گفت: از سال ۸۵ تاکنون، ۲۰۰ هزار کارت بازرگانی پالایش شده که از این تعداد، ۲۵ هزار کارت برای فعالان اقتصادی شناسایی شده است. برای سال‌های ۸۹ و ۹۰، آسیب‌شناسی در رابطه با کارت‌های بازرگانی انجام شده است و بسته پیشنهادی برای اصلاح زیرساخت‌ها و ساختارهای اقتصادی به دولت ارائه شد که در هیات وزیران به تصویب رسید. به گفته او یکی از مفاد آن، ساماندهی کارت‌های بازرگانی بود. ابویی افزود: ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، راه‌اندازی سامانه جامع تجارت خارجی شامل ۱۲ زیرسامانه را در دستور کار دارد، به این معنا که سامانه الکترونیکی صدور مجوز ترخیص و سامانه هوشمند گمرک و سامانه صدور بارنامه‌های الکترونیکی و صدور کارت هوشمند بازرگانی را در بر می‌گیرد.

۳۶ هزار کارت قابل رصد می‌شود

کیومرث فتح‌الله کرمانشاهی، معاون کل سازمان توسعه تجارت نیز در این مراسم گفت: کارت هوشمند بازرگانی تجارت خارجی را قابل رصد و تجار را رتبه‌بندی می‌کند. به گفته او با راه‌اندازی سامانه صدور کارت هوشمند بازرگانی ۳۶ هزار کارت بازرگانی به صورت هوشمند در تجارت خارجی کشور قابل رصد می‌شود، البته در خصوص کارت‌های یکبار مصرف نیز ممکن است این نگرانی وجود داشته باشد که باعث وجود انحراف‌هایی در تجارت خارجی شود، اما ما به دنبال آن هستیم تا این مشکلات برطرف شود. او افزود: امکان صحت‌سنجی و شناسایی تجار، حمایت از تشکل‌ها و رتبه‌بندی تجار می‌تواند از نتایج بهره‌گیری از کارت‌های هوشمند بازرگانی باشد. کرمانشاهی همچنین تاکید کرد: باید به این اصل مهم و کلیدی توجه داشته باشیم که واردات در اختیار توسعه و توسعه در اختیار صادرات است، یعنی واردات باید با هدف توسعه صادرات صورت گیرد. به گفته او، حجم تجارت خارجی ایران در ده ماهه ۷۸ میلیارد دلار بوده است که ۴۴ میلیارد دلار آن واردات و ۳۴ میلیارد آن صادرات است. معاون کل سازمان توسعه تجارت گفت: در حال حاضر ۳ هزار قلم کالای صادراتی توسط ۸ هزار صادرکننده صادر می‌شود.