پایان داستان ممنوعیت صادرات پسته

صافدل: خبری از ممنوعیت ۶ ماهه صادرات پسته نیست

جلال‌پور: اگر ممنوعیت صادرات پسته لغو نمی‌شد، ضرر اقتصادی جبران‌ناپذیر بود

گروه بازرگانی- در هفته اخیر، خبری از سوی ستاد تنظیم بازار مبنی بر ممنوعیت صادرات پسته به دستور معاون اول رییس‌جمهور منتشر شد که شوک بزرگی برای بیش از ۱۵۰ هزار فرد مرتبط با صنعت پسته در ایران به همراه داشت. در یکی از مصوبات جلسه اخیر ستاد تنظیم بازار که به ریاست معاون اول رییس‌جمهور برگزار شد، معاون اول رییس‌جمهوری دستور داد تا صادرات پسته ایران به مدت شش ماه متوقف شود.

در همین حال از روز چهارشنبه هفته گذشته که صبحت‌هایی مبنی بر گران بودن قیمت پسته برای داخل کشور مطرح شد، انجمن پسته اعلام کرد که مذاکرات مطلوبی را با استاندار کرمان، رییس سازمان توسعه تجارت و مسوولان ذی‌ربط داشته و در این جلسات اعلام آمادگی کرده که حدود ۵ هزار تن پسته‌ مورد نیاز شب عید مردم را با قیمت عمده‌فروشی در اختیار هر مجموعه، شرکت و شرکت تعاونی توزیع‌کننده‌ای قرار دهد تا پسته به قیمت مناسب و قیمت صادراتی که واقعیت قیمت است، بدون هزینه‌های جانبی که به آن تعلق می‌گیرد، به دست مصرف‌کننده برسد.

در این راستا، محسن جلال پور، رییس انجمن پسته ایران، انتقادات جدی را به این موضوع وارد کرد و به خبرنگار «دنیای اقتصاد» گفت: در سال، ۲۰۰ هزار تن پسته به طور متوسط برداشت می‌کنیم که بیش از ۷۰ درصد آن صادر می‌شود و کمتر از ۳۰ درصد برای مصرف داخل و ضایعاتی است که طی یک سال مصرف می‌شود. بر این اساس برآورد ما این است که مصرف داخلی طی یک سال حداکثر ۲۰ هزار تن پسته است و ما نمی‌توانیم برای ۲۰ هزار تن مصرف داخلی، بازار صادراتی را که بازار بسیار بزرگی است از دست بدهیم و به نظر می‌آید این تصمیم قدری غیرکارشناسی است و راه‌های بهتری برای تصمیم‌گیری مناسب وجود دارد. به دنبال مطرح شدن این انتقادات از سوی بسیاری از فعالان حوزه صادرات پسته، وزیر صنعت، معدن و تجارت اعلام کرد: هنوز مصوبه ممنوعیت صادرات پسته ابلاغ نشده و مذاکرات با صادرکنندگان این محصول برای تعدیل قیمت آن در بازار داخلی و تنظیم بازار شب عید ادامه دارد. مهدی غضنفری گفت: امیدواریم سازمان توسعه تجارت و صادرکنندگان بتوانند در باره این موضوع به توافق برسند و نیازی به ابلاغ مصوبه ممنوعیت نباشد. وزیر صنعت، معدن و تجارت افزود: توسعه صادرات غیرنفتی از جمله پسته و همچنین موضوع تنظیم بازار شب عید و کنترل قیمت از موضوعات مهمی است که باید به طور همزمان پایش کرده و مراقب باشیم آسیبی نبینند. وی ابراز امیدواری کرد که همه تولیدکنندگان، توزیع‌کنندگان و صادرکنندگان با توجه به شرایط حساس کنونی همراهی بیشتری با دولت داشته باشند.

دولت: «ممنوعیت» لغو شد

پس از اعلام این خبر، روز گذشته، رییس کل سازمان توسعه تجارت نیز گفت: مشروط به تامین نیاز داخلی پسته با قیمت مناسب ممنوعیت صادرات این کالا لغو شد. حمید صافدل گفت: در جلسه‌ سازمان توسعه تجارت و صادرکنندگان، تصمیم گرفته شد به شرط تامین نیاز داخلی با قیمت مناسب صادرات پسته آزاد باشد. وی افزود: قیمت پسته را سازمان حمایت تعیین می‌کند و معاونت بازرگانی داخلی نیز بر نحوه توزیع و تنظیم بازار این کالا در ایام پایانی سال نظارت می‌کند. معاون وزیر صنعت گفت: امسال سال بسیار مناسبی به لحاظ برداشت پسته بوده است و بالغ بر ۱۸۳ هزار تن پسته برداشت شده است. رییس کل سازمان توسعه تجارت افزود: دو سوم پسته جهان را ایران و آمریکا تامین می‌کنند و یک سوم دیگر توسط سایر کشورها تولید می‌شود. صافدل گفت: تمام تلاشمان را می‌کنیم تا ایران همچنان جایگاه برتر خود در صادرات پسته را در بازارهای هدف در جهان داشته باشند.

دیدگاه رییس انجمن پسته

در همین رابطه، محسن جلال پور، نایب رییس اتاق بازرگانی ایران و رییس انجمن پسته ایران نیز به «دنیای اقتصاد» گفت: روشن است که اگر تصمیم اخیر مبنی بر ممنوعیت صادرات پسته اجرایی می‌شد، صادرات نخستین محصول غیرنفتی کشور در سال تولید ملی، حمایت از کار و سرمایه ایرانی دچار چالش جدی می‌شد و این ضایعه نه تنها در حال حاضر ایجاد مشکل می‌کرد، بلکه برای سال‌های آینده هم منجر به ایجاد عدم اعتماد در بازار جهانی می‌شد و برگ برنده‌ای به دست رقبای ما می‌‌داد که به متقاضیان محصول ایران بگویند؛ هر لحظه ممکن است دولت ایران صادرات پسته را ممنوع کند و به همین دلیل با صادرکننده ایرانی قرارداد نبندید. به گفته جلال پور، ناگفته پیداست که در صورت اجرای این تصمیم، پس از سال‌ها کار کردن، بازاریابی و بازارسازی، دچار شرایط سختی می‌شدیم و بازار ما را رقبای پسته ایران می‌گرفتند و شاید این تصمیم راه را برای آنها به شدت هموار می‌کرد و بهترین تصمیمی بود که دولت می‌توانست برای رقبای ما بگیرد که بتوانند پسته ایران را از بازارهای جهانی بیرون کنند. او افزود: این چنین تصمیماتی هیچ نفعی را عاید بازار داخلی نمی‌کند، زیرا پسته‌ای که در داخل توزیع می‌شود یا در حال توزیع است، پسته‌ای است که حدود یک ماه یا یک ماه و نیم قبل، توسط توزیع‌کنندگان خریداری شده و مراحل بسته‌بندی، بو دادن و آماده‌سازی را گذرانده و امروز در فروشگاه‌ها است. به گفته نایب رییس اتاق ایران، از سوی دیگر پسته‌ای که دولت می‌خواست صادرات آن را ممنوع کند و حتی قیمت آن را به هر دلیلی پایین بیاورد، در اختیار مصرف‌کننده داخلی قرار ندارد و تنها میزان زیادی پسته که صادراتی است و در هیچ شرایطی حتی با قیمت‌های ارزان هم مصرف داخلی ندارد، روی دست باغداران و صادرکنندگان می‌ماند و ضرر و زیان جبران‌ناپذیری را به بار می‌آورد. رییس انجمن پسته تصریح کرد: باید این مساله را مورد توجه قرار دهیم، زمانی که در تمام ایران سالانه حدود ۲۰ هزار تن از ۲۰۰ هزار تن پسته تولیدی مصرف می‌شود، چگونه می‌خواهیم باقیمانده پسته‌ای را که داریم، صرف داخل کنیم، در حالی که بازار مصرف داخلی در شرایط عادی هم این میزان ظرفیت را نداشته است که یقینا ۱۵۰ هزار کشاورز، تولیدکننده، فرآوری‌کننده و بازرگان مرتبط با صنعت پسته با ممنوعیت صادرات این محصول دچار یک زیان جدی می‌شوند. این نکته را هم از نظر دور نداریم که اگر عده‌ای در بازار در هر شرایطی، پسته را به هر دلیل گران فروختند، نباید تمام پسته کشور و تولید و صادرات پسته کشور را که صنعتی بسیار اشتغالزا، ارزآور و خدمت‌دهنده به ایران بوده است دچار گرفتاری کنیم و باید حتما به عواقب چنین تصمیماتی بیندیشیم.