تصمیم‌های جدید ارزی برای واردات کالاهای اساسی

سازمان توسعه تجارت تغییر اولویت ارزی برنج را تایید کرد

رییس کمیسیون واردات اتاق ایران: برنامه دولت، حذف تدریجی ارز مرجع کالاهای اساسی است گروه بازرگانی- دولت به دنبال برنامه‌های تنظیم بازار ارز، تصمیم‌هایی جدید را در مورد نحوه تامین ارز کالاهای اساسی گرفته است. از ابتدای این هفته به طور رسمی ثبت سفارش برنج در اولویت سوم انجام می‌شود و به تبع آن واردکنندگان این محصول غذایی باید ارز مورد نیاز خود را از اتاق مبادله‌ای تهیه کنند. مسوولان دولتی می‌گویند: حذف ارز مرجع برنج برای جلوگیری از ایجاد رانت در واردات این کالا انجام شده است و هنوز تصمیمی در مورد تغییر نحوه واردات دیگر کالاهای اساسی گرفته نشده است؛ اما فعالان بخش خصوصی از برنامه‌هایی در دولت خبر می‌دهند که بر اساس آن از این پس به تدریج ارز مرجع برای واردات تمام کالاهای اساسی حذف می‌شود.

به گفته مقام‌های دولتی ۷۰ درصد واردات برنج در انحصار دو شرکت است که این دو شرکت با احتکار تعادل قیمتی در بازار را به هم ریخته و باعث افزایش قیمت برنج در بازار شده بودند، بنابراین دولت ارز مرجع برنج را قطع کرد. تا کنون کالاهای گروه یک و دو اولویت ارزی که «اساسی» محسوب می‌شدند، از ارز مرجع با نرخ ۱۲۲۶ تومانی برای دلار برخوردار بودند؛ اما خبرها حاکی است به تدریج قرار است، دلار ۱۲۲۶ تومانی از چرخه واردات کالاها حذف و پایین‌ترین نرخ ارز در مرکز مبادله ارز تعیین شود. به گفته مسوولان دولتی و فعالان بخش خصوصی اما دلیل اصلی حذف ارز مرجع کالاهای اساسی کمبود منابع ارزی در کشور است؛ هفته گذشته نیز یک مقام آگاه به خبرگزاری فارس گفت: دلیل بسیار مهم حذف ارز مرجع برنج این است که ارز مرجع با محدودیت مواجه است و بنابراین اولویت کالاهایی که ارز مرجع دریافت می‌کنند در حال تغییر است. او در مورد احتمال حذف ارز مرجع گوشت نیز گفته است: ارز مرجع گوشت هنوز حذف نشده اما تنها به ۱۰ درصد تقاضاها پاسخ داده می‌شود. آن‌طور که از پیشنهادهای موجود حاکی است، پس از برنج کالاهی مثل روغن نباتی و گوشت نیز در صف دریافت ارز با نرخ مبادله‌ای به جای ارز مرجع هستند. در این مورد حسن برخوردار، رییس مجمع عالی واردات نیز با اشاره به اینکه به خاطر کمبود ارز مرجع واردات کالاهای اساسی در برخی مناطق کاهش یافته است، پیشنهاد داد گوشت و روغن خوراکی نیز با ارز مبادله‌ای وارد کشور شوند.

کاهش ۵۰ درصدی تعرفه واردات برنج

دیروز سازمان توسعه تجارت نیز تغییر اولویت ارزی برنج از ردیف نخست به ردیف سوم را تایید و در عین حال تاکید کرد که هنوز برای حذف مرجع دیگر کالاهای اساسی تصمیمی گرفته نشده است. بر اساس اعلام سازمان متولی صادرات و واردات ایران در نهایت بانک مرکزی در مورد نحوه تخصیص ارز به کالاهای وارداتی تصمیم‌گیری می‌کند و تغییرهای جدید بر این اساس انجام می‌شود در حالی اخبار منتشر شده حاکی از حذف ارز مرجع واردات برنج است که چند روز پیش وزیر صنعت، معدن و تجارت حذف ارز مرجع واردات اقلام اساسی مانند برنج و گوشت را رد کرده بود. در همین حال آمار گمرک ایران نشان می‌دهد که در ۹ ماه منتهی به آذر ماه امسال ۸۸۴ میلیون دلار برنج با ارز مرجع وارد کشور شد. همچنین براساس آمار سازمان توسعه تجارت از اول شهریور تا پایان آذر ماه امسال برای واردات دو میلیون و ۴۲ هزار تن برنج ثبت سفارش انجام شد. از این میزان یک میلیون و ۶۰۰ هزار تن برای دریافت ارز مرجع به بانک معرفی شدند و ۶۵۰ هزار تن هم ارز مرجع دریافت کردند. همچنین در این مدت ۳۵۰ هزار تن برنج وارد کشور شد که برنامه توزیع معادل ۱۵۰ هزار تن بود. از سوی دیگر در ۹ ماهه امسال حجم ثبت سفارش واردات برنج بالغ بر ۴ میلیون و ۵۴۴ هزار تن شد که از این میزان ۸۹۷ هزار تن برنج وارد کشور شد. این در حالی است که کل نیاز سالانه کشور به واردات برنج ۵۰۰ هزار تن برآورد می‌شود. پیش از این نیز گمرک ایران از ورود نخستین محموله از یک مجموعه ۱۱ هزار تنی برنج آرژانتینی به کشور از طریق گمرک ارومیه خبر داده بود. به طور کلی نیاز سالانه کشور به برنج حدود سه میلیون تن است که با وجود واردات حدود ۹۰۰ هزار تنی و تولید دو میلیون و ۴۰۰ هزار تنی مشخص می‌شود که در ۱۰ ماهه امسال بیش از نیاز کشور برنج وارد شده است. این در حالی است که کارشناسان بازار معتقدند: احتکار برنج باعث ایجاد ذهنیت کمبود آن در کشور شده و واردکنندگان آن با این شیوه به دنبال دریافت ارز مرجع برای واردات آن و فروش به قیمت‌های آزاد هستند. دولت برای آنکه از جهش قیمت کالاهای اساسی ناشی از افزایش قیمت ارز جلوگیری کند، برنامه‌هایی را در دست اجرا دارد. در تازه‌ترین اقدام‌ها گمرک تعرفه واردات برنج را به ۱۲ درصد کاهش داده است. روز گذشته محمدرضا نادری، معاون گمرک ایران از نصف شدن تعرفه واردات برنج به کشور خبر داد و گفت: براساس تصمیمات جدید تعرفه‌ واردات برنج ۱۲ درصد شد. به گفته او پیش از این تعرفه‌ واردات برنج حدود ۲۴ درصد بود که با تصمیمات گرفته شده از سوی سازمان تجارت این تعرفه ۱۲ درصد کاهش یافت. بر اساس برنامه‌های جدید وارد‌کنندگان برنج چه با ارز مرجع و چه با ارز مبادله‌ای باید از این پس به سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان مراجعه کرده و مجوزهای لازم برای توزیع و قیمت‌گذاری محصول وارداتی خود را دریافت کنند. پیش از این برنج تنها با ارز مرجع وارد می‌شد وارد‌کنندگان برنج با این نوع ارز باید به سازمان حمایت مراجعه می‌کردند، اما حالا که قرار است واردات برنج با ارز مبادله‌ای هم انجام شود این دسته از وارد‌کنندگان موظف به دریافت مجوز از سازمان حمایت هستند.

حذف تدریجی ارز مرجع

در این باره، مجیدرضا حریری، رییس کمیسیون واردات اتاق بازرگانی ایران نیز به خبرنگار «دنیای‌اقتصاد» گفت: اساسا برنامه دولت، حذف تدریجی ارز مرجع از کالاهای اساسی است که در گام اول نیز، اقلامی چون برنج، روغن و گوشت در دستور کار قرار گرفته‌اند. او در واکنش به اینکه برخی مسوولان وزارت صنعت، معدن و تجارت از جمله مدیرکل تامین و توزیع این وزارتخانه اعلام کرده‌اند که قرار نیست ارز مرجع از این کالاها حذف شود، بلکه قرار است این کالاها هم ارز مرجع بگیرند و هم ارز مبادله‌ای، تصریح کرد: به واقع این بدترین کار است، چون چندنرخی بودن بدترین آسیب را به بازار کالاهای اساسی می‌زند؛ ضمن اینکه اساسا ناظران بازار از کجا می‌خواهند بفهمند که یک کالا، کی با ارز مرجع وارد شده و کی با ارز مبادله‌ای؟! عضو هیات نمایندگان اتاق تهران معتقد است که دولت به تدریج به سمت حذف ارز مرجع از کالاهای اساسی پیش می‌رود، اما تنها کالایی که ممکن است همچنان ارز مرجع بگیرد و مشکلی برایش پیش نیاید، گندم است، زیرا دولت اساسا نمی‌تواند نیاز همه نانوایی‌ها را با ارز مبادله‌ای تامین کند.

افزایش قیمت نهاده‌ دلیل افزایش قیمت مرغ

در همین حال رییس شورای اصناف نیز با اشاره به دلایل افزایش قیمت مرغ، گفت: افزایش قیمت نهاده‌های دامی که با ارز خریداری می‌شوند، در افزایش قیمت مرغ ذخیره‌سازی و مرغ کشتار روز در روزهای اخیر تاثیر داشته است. به گزارش «ایسنا»، اظهارات قاسم نوده فراهانی، رییس شورای اصناف درباره دلایل افزایش قیمت گوشت مرغ در حالی است که پیش از این، رییس اتحادیه سراسری مرغداران مرغ گوشتی علت افزایش قیمت گوشت مرغ طی روزهای اخیر را متوقف شدن خرید شرکت پشتیبانی امور دام و کاهش جوجه‌ریزی عنوان کرده بود.