صادرات خشکبار می‌خشکد؟

آمار ۱۰ ماهه سال ۸۷ در زمینه صادرات خشکبار نشان می‌دهد که در این مدت ۸۰۳‌میلیون‌دلار انواع خشکبار صادر شده که در مقایسه با سال قبل به لحاظ ارزشی ۳۶‌درصد و به لحاظ وزنی ۳۹‌درصد کاهش یافته است. شمس‌فرد ـ رییس اتحادیه صادرکنندگان خشکبارـ در گفت‌وگو با «ایسنا» با بیان اینکه صادرات خشکبار کاهش یافته و همه واحدهای تولیدی و صادراتی این بخش متضرر شده‌اند، عنوان می‌کند: با وجود اینکه سرمازدگی باغات و وضعیت جوی که موجب کاهش تولید محصولات شده است از دلایل موثر در افت صادرات محسوب می‌شود، اما تاثیر تورم داخلی در کنار این مشکل موجب شد تا در رقابت با برخی کشورهای صادرکننده خشکبار بازارهای سنتی را از دست بدهیم. رییس اتحادیه صادرکنندگان خشکبار علت اصلی کم بودن قیمت تولیدات خشکبار ترکیه را حمایت واقعی دولت این کشور از صادرکنندگان می‌داند و می‌گوید: ترکیه برای حمایت از صادرکنندگان خود‌ دلار صادراتی را گرانتر از بازار از صادرکنندگان خریداری می‌کند؛ در حالی که در کشورمان حتی جایزه صادراتی که در واقع جبران تاثیرات تورم است با تاخیر فراوان پرداخت می‌شود یا به جای پول نقد، سهام می‌دهند! وی با انتقاد از نحوه پرداخت جایزه صادراتی به صادرکنندگان می‌افزاید: نحوه پرداخت جوایز صادراتی مایه آبروریزی است و بهتر است چنین جایزه‌ بی‌فایده‌ای پرداخت نشود! شمس‌فرد پیشنهاد می‌کند که دولت برای حمایت از صادرات زمان استمهال وام‌های بانکی را تمدید کند و نرخ ارز شناور را برای صادرات در پیش بگیرد یا اینکه بانک مرکزی خرید سلف را در دستور کار قرار دهد. در عین حال رییس کمیسیون کشاورزی اتاق ایران درباره دلایل کاهش صادرات این بخش می‌گوید: علت محوری کاهش صادرات وضعیت تولید پسته و کشمش به جهت سرمازدگی بوده است. کریمی‌پور همچنین کاهش کشش در بازارهای جهانی به ویژه فولاد، چوب و پتروشیمی را هم در افت صادرات خشکبار بی‌تاثیر نمی‌داند. وی می‌گوید: تاثیر بحران جهانی علاوه بر تاثیری که در کشش بازارها داشته است در پرداخت‌های خریداران هم موثر بوده و موجب شده که پول‌ها برنگردد و از سویی نیز نوسانات شدید تبدیل نرخ ارز در یک‌سال گذشته به ویژه برابری نرخ‌دلار و یورو صادرات را تبدیل به قمار کرده است و تاثیر آن در کشورمان که نرخ ارز بوسیله بیمه پوشش داده نمی‌شود، بیشتر مشاهده می‌شود.

یکی دیگر از فعالان و صادرکنندگان خشکبار در این زمینه مهمترین عامل تاثیرگذار در روند کاهش صادرات خشکبار را افزایش تورم داخلی می‌داند. مجتبی رحمانی، صادر کننده نمونه خشکبار وضعیت صادرات سنتی خشکبار را نگران کننده توصیف می‌کند و معتقد است که علاوه بر نرخ تورم، ثبات نرخ ارز هم قدرت رقابتی صادرکنندگان را کاهش داده است. او بازگشت به راهکارهای دهه‌های قبل را برای نجات صادرات خشکبار پیشنهاد می‌کند و می‌گوید: برای حل مشکلات ناشی از تورم، تثبیت نرخ ارز و فشارهای ناشی از تحریم‌های بانکی باید از طریق افزایش مشوق‌ها یا صدور مجوز واردات برای صادرکنندگان چاره اندیشی کنیم. احمدرضا فرشچیان، دیگر صادرکننده نمونه خشکبار نیز بروز خشکسالی و سرمازدگی را در افت کیفیت تولیدات و کاهش تناژ صادرات خشکبار موثر می‌داند و می‌گوید: در کنار عوامل طبیعی به دلیل سیاست‌های داخلی که اعمال شده امکان رقابت صادرکنندگان کشورمان با دیگر کشورها وجود ندارد به طوری که در حال حاضر ترکیه و آفریقا در صادرات کشمش، آمریکا در پسته، پاکستان و مصر در خرما و سایر موارد گوی سبقت را ربوده‌اند، چرا که نرخ ارز آنها تغییر کرده در حالی که این نرخ برای صادرکننده ایرانی همچنان ثابت است و از سوی دیگر رشد تورم نیز فشار مضاعفی وارد می‌سازد.