رییس سازمان بازرگانی استان تهران در گفت‌و‌گو با «دنیای‌اقتصاد»:
مراقب بازار هستیم
سارا صفاری- «انتشار خبر توزیع ۵۸هزار تن مرکبات در بازار از اساس دروغ است؛ چراکه وزارت بازرگانی دو سال است به واردات میوه نپرداخته است». رییس سازمان بازرگانی پایتخت کشور این چنین به خبر توزیع مرکبات «تاریخ مصرف گذشته» واکنش نشان می‌دهد. عباس قلی‌زاده که از زمستان سال گذشته بر کرسی ریاست سازمان بازرگانی استان تهران تکیه زده، چهره‌ای خبرساز نیست به‌رغم اینکه در بازار ۱۵میلیونی استانش، بسیاری خبرها ناگهان به گوش‌ها می‌رسد و از یادها می‌رود.هفته گذشته وقتی اعلام شد که میادین میوه و تره‌بار دیگر حق ندارند مرکبات خارجی را توزیع کنند، بسیاری نگاه‌ها متوجه سازمان بازرگانی تهران و سازوکار بازارگردانی آن شد. گفت‌و‌گوی ما را با عباس قلی‌زاده در این زمینه و در باب چند مقوله خبرساز دیگر بخوانید.
***
* طی ماه‌های اخیر موضوع افزایش بازرسی‌ها و کنترل بازار از سوی سازمان بازرگانی استان تهران دنبال شد. اقدامات این سازمان تاکنون چه تاثیری در بازار مصرف داشته است؟
آرامش فعلی در بازار نتیجه بسیاری از عوامل است و یکی از این عوامل کنترل و نظارت بسیار دقیق و جدی بود که شروع کردیم و هدف از آن کنترل و اصلاح مسیر تنظیم بازار بود. نه اینکه خدای نکرده بخواهیم با کسی برخورد کنیم، همین که بازار متوجه شود کسی مراقب اوضاع است کافی است و ما فقط توقعمان این بود که به مردم اجحاف نشود. همین!
بحث گرانی‌ها جدا است اما نباید به مردم اجحاف شود. نباید بگذاریم آنها بابت خرید کالاهایشان نگران شوند، برای ما فرقی نمی‌کند که این کالاها چه باشد به ۳ تا ۴ قلم کالا محدود نمی‌شود. هر جا هر کسی که بخواهد گرانفروشی کند در مسیر اصلاح با آن برخورد می‌شود.
* طرح تشدید بازرسی‌ها آیا موفق بود؟
جرقه طرح تشدید از ابتدای رمضان امسال زده شد و تاکنون ادامه پیدا کرده و اگر به روند قیمت‌ها توجه کنید، روند نزولی است. در حال حاضر وضعیت بازار به آرامش نسبی رسیده و نگرانی‌های ابتدای سال مردم بسیار کمتر شده است.البته نمی‌خواهم بگویم نقص نیست اما شرایط نسبت به گذشته فرق کرده است. این بحث نظارت و بازرسی‌ها در تمام شاخه‌ها فعال است به طور مثال حتی، سراغ مراکز بازرسی و نظارت خودرو، شرکت‌های پخش و کارخانجات نیز رفتیم. یعنی به مرور به سراغ تمامی جاهایی که می‌توانستند دست‌اندرکار به هم ریختگی بازار باشند، رفتیم.
* بازرسان را چه طور انتخاب کردید؟
بازرسان آموزش دیدند و از فیلترهای خاص رد شدند و بعد از طی دوره آزمایشی در حال حاضر کنار بازرسان قبلی فعالیت می‌کنند. در طرح تشدید شاخه‌بندی کردیم و تهران را به ۸ منطقه تقسیم کردیم. در هر ۸ منطقه، یک پایگاه داریم که این روند سرعت عمل بازرسان و کار نظارت بر بازار را بیشتر کرده است. وقتی بخواهیم از میدان ولیعصر بازرسی به افسریه اعزام کنیم، طی این مسیرها بسیار زمان‌بر است تا اینکه در همان محل پایگاه وجود داشته باشد.
سیستم ۱۲۴ که چیزی مثل سیستم ۱۱۸ است، نوسازی شد که میزان پاسخگویی آن تا ۳ برابر افزایش یافته است و این نوسازی سیستم بازرسی همچنان ادامه دارد. این مسیر که انتهایش جریمه، تخلفات و صدور رای در دادگاه است در حال اصلاح است.
* از سوی سازمان حمایت از مصرف‌کننده اعلام شد که زمان رسیدگی به شکایات مردمی از سوی بازرسان تا ۵۸ دقیقه کاهش یافته است. این گفته صحت دارد؟
روزی که من به این سازمان آمدم رسیدگی به شکایات و بازرسی‌ها تقریبا ۲ تا ۳ هفته و بعضا تا یک ماه طول می‌کشید. اما با شروع طرح تشدید بازرسی‌ها این مدت زمان تا یک روز کاهش پیدا کرد تا اینکه در همان روز شکایت بررسی می‌شد و الان که دارم با شما صحبت می‌کنم میانگین سرعت رسیدگی ما به شکایات به ۵۸ دقیقه رسیده است، حتی در شهرستان‌ها به یک ربع هم رسیده است.
* البته کاهش قیمت برخی کالاها در بازار متاثر از بحران مالی جهانی نیز بوده، این طور نیست؟
ببینید یکی از علت‌های اصلی این می‌تواند باشد. توجه کنید بازرسی ممکن است قیمت‌ها را کاهش ندهد، اما قیمت‌ها را در روند منطقی خود نگاه می‌دارد. ما نمی‌رویم به زور به فروشنده بگوییم که قیمت کالایت را کاهش بده. باید تاکید کنم که بازرسان در صورت کم‌فروشی یا گرانفروشی اقدام به برخورد می‌کنند.
وقتی بازرسی‌ها تداوم و حضور پیدا می‌کند و کسبه بازار متوجه تداوم حضور بازرسانی می‌شوند قیمت کالاهایشان را بر اساس برچسب قیمت روی کالا نگه می‌دارند.
کاهش قیمت کالاها به عوامل دیگری برمی‌گردد، در اصل بازرسی باعث آرامش نسبی بازار می‌شود و در حال حاضر تقریبا شرایط منطقی و باثبات شده است.
البته این را من الان خدمت شما می‌گویم، معلوم نیست بعدا چه اتفاقاتی می‌افتد.
*یعنی نوسان قیمت‌ها همچنان ادامه دارد؟
بله، هیچ چیز دست ما نیست و نمی‌توانیم پیش‌بینی کنیم یک دفعه چه اتفاقی می‌افتد، حتی در مورد بازرسی‌هایی که من ادعا کردم به ۵۸ دقیقه کاهش یافته استثناهایی وجود دارد و گاهی اوقات ممکن است اتفاقاتی بیفتد و طول مدت بازرسی‌ها خیلی بیشتر شود. بازرسی باعث آرامش بازار می‌شود، اما آنچه باعث کاهش قیمت‌ها شده چیزهای دیگری است. یکسری پارامترهایی وجود دارد که این پارامترها قیمت تمام شده کالا را تشکیل می‌دهد. بهای مواد اولیه، حقوق و دستمزد، استهلاک کارخانه، خواب پول و... درصدی نیز تولیدکننده روی کالا می‌گذارد که نهایتا می‌شود قیمت درب انبار کارخانه. حالا هر کدام از این پارامترها بالا و پایین شود باعث بالا رفتن یا پایین آمدن قیمت کالا می‌شود. اگر همه این موارد ثابت باشد اما قیمت مواد اولیه بالا بماند قیمت تمام شده افزایش می‌یابد و بالعکس.
*به نظر جنابعالی قیمت مواد اولیه وارداتی که پیوسته رو به کاهش دارد، چه زمانی در بازار داخلی تاثیر واقعی خود را خواهد گذاشت؟
در حال حاضر نزول قیمت مواد اولیه که ما هم مصرف‌کننده آن هستیم، باعث کاهش قیمت‌ها در داخل کشورمان شده است. البته ممکن است در داخل یکسری هزینه‌ها اضافه شود که کاهش قیمت‌ها را بپوشاند مثلا ممکن است یارانه‌های انرژی را بردارند و قیمت‌ها افزایش یابد مانند اتفاقاتی که در روغن و پودر شوینده افتاد.
*با توجه به اینکه تهران بیشترین صادرکنندگان را دارد با وجود بحران مالی جهانی وضعیت صادرات این استان را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
این آمارها را از گمرک باید بگیرید و ما خودمان هم مرجع‌مان آمارهای گمرکی است اما وضعیت خوب بوده. نمی‌خواهم بگویم ایده‌آل بوده اما به نسبت سال گذشته تا الان وضعیت مناسب بوده. باید توجه کرد که بحث واردات با صادرات فرق می‌کند.
بحران جهانی تاثیر داشته اما تاثیر جدی نداشته است زیرا آنهایی که خریدار جنس ایرانی بودند طبق روال خرید می‌کنند. ممکن است طرف‌های خریدارمان از باب اعتبارات و تضمینات بین‌المللی دچار خسران شده باشند که این اتفاق برای ما نیز ممکن است بیفتد. والا طرف خارجی که جنس را می‌خواهد.
*با توجه به اینکه بحران جهانی است و تمامی کشورها با آن مواجهند و کشورهایی که اجناس ما را می‌خرند نیز درگیر مسائل مالی هستند، ممکن است جنس را ارزان‌تر و با تسهیلات بخواهند. در این شرایط تسهیلاتی در اختیار خریداران خارجی قرار می‌گیرد؟
اجناس ما خیلی پیچیده و فنی نیست که بخواهیم این اجناس را با تسهیلات و ارزان‌تر بفروشیم. ما در فرش، مواد غذایی و خشکبار فعال هستیم و این موارد ارقام اصلی کالایی هستند، حالا ما به نفت و گاز کاری نداریم.
* برگردیم به برنامه‌های دولت، آیا در طرح تحول اقتصادی سازمان بازرگانی استان تهران پیشنهادی داشته است؟
بله، در کارگروه‌های مختلف همه بوده‌اند. شما می‌دانید که جایگاه طرح تحول اقتصادی بخش- بخش است. منتها این بخش‌ها کنار یکدیگر قرار می‌گیرد و مجموعه‌ای را تشکیل می‌دهد تحت عنوان طرح تحول اقتصادی که طرح جامعی است. قطعا سازمان‌های بازرگانی در این وادی نقش داشتند و نظرات کارشناسی‌شان را ارائه دادند. این طرح بخشی دارد به نام اصلاح ساختار شبکه توزیع که همین بحث اصناف، شرکت‌های پخش، انبارها و سردخانه‌ها است که همگی در این طرح قرار می‌گیرد.
در حال حاضر بسیاری از اقداماتمان در مرحله آزمایشی است. درست است که طرح تحول اقتصادی انجام و قانونی نشده، اما ما پیش‌بینی بسیاری از کارها را کرده‌ایم.
الان اصناف در سراسر کشور مجهز به سیستم اصناف کارت شده و شرکت‌های پخش نیز به همین صورت تا زمانی که طرح اجرایی شود.
*رابطه سازمان بازرگانی استان تهران با تعزیرات حکومتی چگونه است؟
تعزیرات حکومتی زیرنظر سازمان بازرگانی استان تهران است، از نظر تشکیلاتی زیرنظر ما نیستند اما از نظر کار اجرایی در استان قطعا باید با هماهنگی ما کاری را انجام دهند به صورتی که این سازمان یکی از اعضای ستاد تنظیم بازار استان است و تقریبا می‌توان گفت تعزیرات حکومتی بازوی اجرایی سازمان بازرگانی استان تهران است و به عنوان نیروی پشتیبان باید با ما هماهنگ باشند. کاری که امسال در بحث نذورات برای اولین‌بار صورت گرفت، هیات‌ها مجهز به کارت شدند و طی قراردادی که با شرکت پخش کالا منعقد شد، کالاها درب هیات‌ها تحویل می‌شد در این طرح که برای اولین‌بار اجرا شد، تهران به عنوان پایلوت انتخاب شد و از به هم ریختگی هر ساله برای دریافت نذورات هیچ خبری نبود و حدود ۷۶۰۰ هیات با ۱۳۵۰ مسیر مختلف نذورات خود را تحویل گرفتند.
ارسال نظر