یک جایزه و هزار اما و اگر

گروه بازرگانی - برگزاری روز ملی صادرات از سوی سازمان توسعه تجارت به‌عنوان متولی دولتی صادرات کشورمان اگرچه همچون سال‌های پیش برگزیدگانی داشت و لوح‌های تقدیر و تندیس‌‌هایی در آن رد‌و‌بدل شد، ولی احساس امنیت در مسیر توسعه صادرات، مقوله‌ای است که بسیاری از صادرکنندگان نمونه همچنان از عدم وجود آن نگران هستند. به منظور واکاوی معضلات صادرات و نقش برگزاری چنین همایش‌هایی در توسعه صادرات کشورمان با تنی چند از صادرکنندگان نمونه سال ۸۷ به گفت‌و‌گو نشسته‌ایم.در این گفت‌و‌گو‌ها همچنین از صادرکنندگان پرسیده‌ایم که چه کرده‌اند که در این بازار نابسامان صادرات توانسته‌اند بازار خود را در عرصه جهانی حفظ کنند.

به روز شدن جوایز واقعیت ندارد

مدیر بازرگانی شرکت فرش آسایش کاشان در خصوص روند فعالیت این شرکت تولیدی می‌گوید: این شرکت از سال ۱۳۸۲ وارد بازار صادرات شد و کار خود را با ۵۰۰هزار دلار صادرات آغاز کرد که این رقم در نتیجه کار مضاعف در سال‌جاری به ۱۰میلیون و ۳۰۰هزار دلار رسید. آرش‌پور قاسم می‌افزاید: تاکنون تلاش کرده‌ایم به رغم وجود موانع صادراتی موجود، بازار خود را حفظ کنیم.

پورقاسم ادامه می‌دهد: متاسفانه به دلیل سیاست‌های غلط صادراتی در حال حاضر با وجود افزایش تولید و سرشکن کردن قیمت‌ها بدهی‌های بانکی ما همچنان معوق مانده است.

وی که یکی از دریافت‌کنندگان وام طرح‌های زودبازده است در این خصوص می‌گوید: ما به عنوان تولیدکننده فرش از طرح‌های زودبازده دولت استقبال کردیم و با استفاده از وام ماشین‌آلات مدرن را وارد کشور کردیم. ولی در نیمه ‌راه توسعه فعالیت‌های خود، بانک مرکزی سه قفله کردن بانک‌ها را اعلام کرد و تولیدکنندگانی چون ما در نیمه راه رها شدیم.

وی می‌گوید: در این مسیر تمام توان خود را صرف کردیم تا مشتری‌های خود را از دست ندهیم چراکه با توجه به افزایش قیمت تمام شده، امکان افزودن به تعداد مشتری‌ها نبود.

این صادرکننده نمونه سال ۸۷ با ابراز نگرانی از بی‌ثباتی تصمیم‌گیری‌های دولت می‌گوید:‌ سال ۸۷ سال پر از ریسکی برای صادرکنندگان بود و در صورت عدم‌برنامه‌ریزی صحیح از سوی دولت، صادرکنندگان زمین‌گیر می‌شوند.

این صادرکنده نمونه که سال گذشته نیز موفق به دریافت این جایزه شده بود درخصوص برگزاری روز ملی صادرات نیز می‌گوید: یک جایزه صادرات می‌دهند و در ازای آن هزار گرفتاری برای دریافتش وجود دارد. وی همچنین درخصوص به روز شدن پرداخت جوایز صادراتی که چندی پیش از سوی سازمان توسعه تجارت اعلام شد، می‌گوید: اینکه می‌گویند پرداخت جوایز صادراتی به‌روز شده است، واقعیت ندارد و بسیاری از صادرکنندگان همچون این شرکت هنوز موفق به دریافت جایزه صادراتی سال قبل خود نشده‌اند.

دولت سدهای پوشالی را بشکند

علیرضا نصر، مدیرعامل شرکت بازرگانی نصر نیز در این باره می‌گوید: مدیریت صادرات شبیه مدیریت جنگ است، یک عده‌ای خط را شکسته‌اند ولی عده بیشتری باید آن را حفظ کنند. اما اگر حمایت نباشد ناچار به عقب‌نشینی خواهیم شد.

نصر می‌افزاید: رمز موفقیت چین در صادرات، بازگذاشتن تمام راه‌های صادراتی از سوی دولت برای صادرکنندگان است، در این کشور تعرفه‌ها از ۱ تا ۴درصد است و نوسان اندکی دارد.وی با ابراز تاسف از نبود حمایت‌های استراتژیک از صادرکنندگان چه در عرصه قانون‌گذاری و چه در عرصه‌های پولی و بانکی می‌گوید: دولت باید این سدهای پوشالی را از راه صادرکنندگان بردارد.نصر همچنین ادامه می‌دهد: سازمان توسعه تجارت، صادرکنندگان نمونه‌ای را که نتوانسته‌اند حقوق گمرکی خود را در زمان معین بپردازند از جایزه محروم می‌کند و این درحالی است که باید با تعیین فرجه امکان دریافت این حق را فراهم نماید.

به جای جایزه امنیت بدهید

یک صادرکننده فرآورده‌های کشاورزی که به عنوان صادرکننده نمونه سال ۸۷ شناخته شده نیز به ضعف عملکرد وزارت امور خارجه در توسعه روابط اقتصادی اشاره می‌کند و می‌گوید: بازارهای خارجی به خصوص اروپایی شناخت کافی از کالاهای ایرانی ندارند و وزارت امور خارجه وظیفه دارد رایزنان بازرگانی خود را با هدف توسعه صادرات فعال کند، دزفولی مدیرعامل شرکت آراسیب سپاهان می‌گوید: سال‌ها تلاش کردیم تا از روش‌های سنتی تجارت فاصله بگیریم و بتوانیم رقابتی حرکت کنیم ولی متاسفانه بی‌برنامگی‌های اقتصادی طی دو سه سال گذشته بخش کشاورزی را ضعیف کرده و از کار انداخته کرده است.

دزفولی خاطرنشان می‌کند: در بسیاری از مواقع قیمت محصولات وارداتی ارزان‌تر از قیمت تمام شده محصول در داخل کشور است و پیگیری سیاست واردات، نفس صادرات محصولات کشاورزی را به شماره انداخته است.

وی با ابراز نگرانی از اینکه صادرکنندگان، دیگر توان تامین نیاز مشتری‌های خود را ندارند می‌گوید: متاسفانه بازارها را رقبا در دست گرفته‌اند و سیاست‌های اقتصادی دولت نیز صادرات را به زوال می‌کشاند.

این صادرکننده نمونه که برای سومین سال به عنوان صادرکننده نمونه شناخته شده است در پایان می‌گوید: ای کاش دولت به جای جایزه صادراتی امنیت صادراتی را به صادرکنندگان هدیه می‌کرد.

صادرات باید به باور ملی تبدیل شود

رحمان پورقربان، دبیر انجمن صادرکنندگان صنعتی، معدنی و خدمات فنی مهندسی با بیان اینکه برگزاری جشن صادرات ۲۰میلیارد دلاری خوب است و اساسا برگزاری هر جشنی خوب است، اما ظرفیت صادرات کشورمان بیش از این رقم‌ها است، خاطرنشان کرد: هرچند من امیدوارم اعلام رقم ۲۰میلیارد دلاری برای صادرات واقعی باشد، اما ما امکانات زیاد و بازارهای خوبی در اطراف کشورمان داریم که می‌توانیم رقم صادراتی‌مان را به بیش از این اعداد افزایش دهیم.

وی افزود: با توجه به پتانسیل‌های کشورمان رقم ۲۰میلیارد دلاری صادرات فقط باید برای صادرات غیرنفتی در مناطق آزاد کشورمان باشد و این هدف درحالی محقق می‌شود که فضایی امن و آزاد برای بخش خصوصی فراهم شود.

پورقربان با تاکید بر اینکه صادرات باید به باور ملی تبدیل شود، اظهار کرد: فرهنگ‌سازی در امر صادرات را باید در مدارس به فرزندانمان آموزش دهیم و رسانه‌های گروهی وظیفه دارند صادرات را به فرهنگ مثبت تبدیل کنند. پورقربان معتقد است: کشورهای رشدیافته در سایه صادرات به این مرحله رسیده‌اند و اگر الان ذخیره ارزی کشور چین به ۲هزار میلیارد دلار رسیده، فقط از طریق صادرات است و ما مجبوریم صادرات غیرنفتی را به باور عمومی تبدیل کنیم.

وی افزود: افزایش صادرات غیرنفتی کشور نیازمند افزایش تولید انبوه است و این در حالی است که افزایش تولید متعاقبا افزایش کار، رشد درآمد و کاهش فساد در کشور را به همراه دارد. دبیر انجمن صادرکنندگان صنعتی، معدنی و خدمات فنی مهندسی تصریح کرد: با تشکیل کمیسیون تخصصی صادرات در مجلس وبا حضور نمایندگان بخش خصوصی تصمیم‌گیری در زمینه صادرات بسیار موثرتر خواهد شد، باید باور کنند که بخش خصوصی رقیب کسی نیست، به صادرکنندگان حرمت بگذارند و وقتی صادرکننده را در نهادهای دولتی می‌بینند با چشم احترام به او نگاه کنند. پورقربان تصریح کرد: خوب است که هر سال جشن بگیریم. ما باید برای توسعه صادرات غیرنفتی و ایجاد فرهنگ صادراتی هر سال چند بار جشن بگیریم.