گروه بازرگانی- آیا سازمان‌های تعزیراتی تا به حال به سراغ شهرداری‌ها و دیگر نهادهایی که در افزایش گرانی نقش دارند، ‌رفته‌اند؟

این پرسشی بود که در نخستین همایش صادرکنندگان نساجی، پوشاک و چرم ایران از سوی یکی از مدیران بخش‌خصوصی کشور مطرح شد، اما کسی به آن پاسخ نداد. در این همایش که با همراهی صدها تن از مدیران، کارشناسان و دست‌اندرکاران نساجی و پوشاک کشوردر هتل « سیمرغ » برگزار شد، چهره‌های صاحب مقام دولتی و بخش‌خصوصی نیز حضور داشتند.

نادر سیف، دبیر اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان صنایع نساجی و پوشاک ایران، نخستین سخنران این همایش بود. او با گزارش وضعیت اتحادیه در سال‌های اخیر به بیان برخی محورهای کلیدی فعالیت آن پرداخت و گفت: تقریبا از چهار سال پیش مسوولیت دریافت، بررسی، محاسبه و ارسال پرونده‌های جوایز صادراتی نساجی و پوشاک کشور به اتحادیه و انجمن واگذار شد.در این راستا در جهت حمایت از اعضا و کلیه صادرکنندگان و احقاق حقوق آنها و جلوگیری از سوءاستفاده‌های احتمالی توسط برخی صادرکننده نماها و پرداخت هرچه سریع‌تر جوایز، اتحادیه اقدام به جذب کارشناسان و متخصصان نمود.

سیف تصریح کرد: نقش سازمان توسعه تجارت ایران و همکاری و تعامل دو جانبه نیز درخور توجه است. البته امسال متاسفانه این مسوولیت از هر دو تشکل گرفته شد که با تلاش‌ها و اقدامات صورت گرفته و پی‌گیری‌های مستمر به روال سال گذشته برگشت.

به گفته سیف، طی سال‌های ۸۲ تا ۸۵ اتحادیه مجموعا حدود یک‌هزار پرونده جوایز صادراتی را دریافت کرده و مورد بررسی و محاسبه قرار داده است.

او سپس به قیمت‌های پایه صادراتی اشاره کرد و افزود: این اتحادیه به منظور واقعی نمودن قیمت‌های پایه صادراتی با پی‌گیری، انعکاس نظرات اعضا و شرکت در جلسات قیمت‌گذاری در جهت تعدیل قیمت‌های پایه اقلام نساجی و پوشاک کشور اقدام کرده است که البته هنوز به نتایج مطلوب و قابل قبولی نرسیده است.

سیف در ادامه خاطرنشان کرد: به رغم صراحت قوانین و مصوبات و دستورالعمل‌ها، متاسفانه تاکنون جوایز صادراتی نیمه اول سال ۸۰ به صادرکنندگان پرداخت نشده است. سیف گفت: این اتحادیه عضو ثابت کارگروه ساماندهی مد و لباس است و نظرات قابل توجهی ارائه داده که می‌توان به موضوع نمایش مد زنده لباس در نمایشگاه‌ها و تدوین آیین‌نامه برپایی نمایشگاه‌ها اشاره کرد.

وی با بیان اینکه امروزه صنعت نساجی و پوشاک در کشورهای توسعه یافته به عنوان یکی از صنایع استراتژیک و شتاب‌دهنده رشد اقتصادی مطرح است، گفت: یکی از رموز موفقیت کشورهایی مانند چین و ترکیه توجه به این صنعت و حمایت از رشد و توسعه آن بوده است بنابراین هر چقدر این صنعت جدی‌تر گرفته شود و مورد توجه و حمایت قرار گیرد، دستیابی به اهداف کلانی مانند رشد صادرات غیرنفتی، ایجاد اشتغال، افزایش درآمد و تولید ناخالص ملی امکان‌پذیرتر می‌شود.

به گفته سیف در شرایط فعلی، به دلایل متعدد از جمله انباشت مقادیر قابل توجهی ارز و ذخایر ارزی ناشی از فروش و افزایش قیمت نفت، کنترل و مهار تورم، کاهش نقدینگی و غیره، تولید و صادرات با کم‌اقبالی مواجه شده است.

محمود نبوی، رییس هیات مدیره این اتحادیه، دیگر سخنران این همایش بود که با بیان اینکه «متاسفانه درحال حاضر نساجی و پوشاک شرایط خوبی ندارد»، افزود: نابسامانی‌‌های تولید و صادرات در داخل کشور شرایط خاص ایران در منطقه و جهان به دلیل تحریم‌ها و فشارهای اقتصادی و مهم‌تر از همه وجود رقبای بسیار قوی در سطح جهان موجب شده است که تولید و صادرات این صنعت موقعیتی نگران‌کننده داشته باشد. به‌طوری‌که بسیاری از واحدهای تولیدی در آستانه تعطیلی قرار گرفته‌اند که باید به سرعت در اندیشه چاره‌جویی باشیم.نبوی با طرح این پرسش که چرا صادرات واحدهای بزرگ صنعتی یکی پس از دیگری متوقف می‌شود؟ گفت: آیا تا به حال بررسی شده که دلایل کاهش هرساله میزان صادرات نساجی و پوشاک کشور چیست؟

وی قیمت تمام شده بسیار بالا در مقایسه با سایر رقبا و دیگر کشورها را یکی از دلایل مهم و اساسی عدم صرفه صادرات دانست و در ادامه افزود: حمایت‌های دولت از صادرات طی سال‌‌های اخیر رو به کاهش گذاشته به‌طوری که میزان مشوق‌ها و جوایز باتوجه به ثابت بودن نرخ ارز و افزایش تورم در سال ۸۱، ۲۰درصد بود و امسال ۵درصد است که این میزان مشوق به هیچ وجه برای صادرکننده انگیزه ایجاد نمی‌کند.

نبوی سپس پیشنهادهایی برای رونق گرفتن صنعت نساجی کشور ارائه کرد.

تعدیل نرخ هزینه برق، آب و گاز، اعطای تسهیلات ریالی با نرخ عادلانه زیر ۵درصد در سال ،افزایش درصد مشوق‌های صادراتی به ۳۰درصد، منطقی نمودن نرخ پایه صادراتی، پرداخت سریع مشوق‌ها حداکثر یک ماه پس از صادرات و به صورت نقدی، پرداخت صددرصد هزینه‌های نمایشگاهی خارجی، از جمله این پیشنهادها بود.سپس جمشید بصیری، دبیر انجمن صنایع نساجی به تفصیل از وضعیت این صنعت سخن گفت و چالش‌های موجود را برشمرد. او کاهش اعتماد شرکای خارجی، کاهش سرمایه‌گذاری خارجی، کارشکنی در راه پیوستن ایران به سازمان تجارت جهانی، فرار سرمایه‌های معنوی و مادی ایرانیان به آن سوی آب‌های خلیج‌فارس، عدم توجه دولت به سند چشم‌انداز، عدم وجود یک سیاست تعرفه‌ای مشخص، افزایش بی‌رویه واردات، تغییر و تحول پی در پی مدیران وزارت صنایع و ... را از جمله مسائلی دانست که گریبانگیر اقتصاد ایران شده است.

قطع گاز صنایع در زمستان و قطع برق آنها در تابستان از دیگر مواردی بود که بصیری به آن پرداخت.

نساجی، گهواره صنعتی شدن

رییس اتاق ایران در این همایش، صنعت نساجی را گهواره صنعتی شدن کشورهای پیشرفته دانست و گفت: گزاف نیست اگر گفته شود نساجی هنوز هم اشتغال‌زاترین بخش صنایع است.اهمیت این بخش در حوزه اشتغال به گونه‌ای بوده که در کنار کشاورزی جزو آخرین سنگرهای حمایت‌گرایی در مقررات سازمان تجارت جهانی است که نشان می‌دهد حتی کشورهای پردرآمد صنعتی نیز از رقابتی شدن این صنعت احساس خطر کرده‌اند.نهاوندیان صنایع نساجی را برای کشورهای در حال توسعه واجد مزیت رقابتی ارزیابی کرد و افزود: برخلاف این تصور سطحی که با عضویت در سازمان تجارت جهانی، بخش منسوجات، لطمه خواهد دید، باید گفت این بخش یکی از فرصت‌های حضور در فضای رقابتی است که مقاومت بازارهای کشورهای صنعتی، در برابر قوانین WTO نشانه آن است. نهاوندیان با بیان اینکه ما باید فناوری‌های پربازده را به کار ببندیم، اظهار امیدواری کرد که ای کاش در اقتصاد ما پربازده بودن و دیربازده بودن به جای زودبازده بودن، شعار ، هدف و ارزش شود. رییس اتاق ایران سپس «به درس‌هایی از تجربه دیگران» اشاره کرد که «دیر شروع کردند، اما سریع جلو رفتند». او تاکید کرد: به جای هراس داشتن از حضور و رقابت در بازار جهانی، اتفاقا باید از آن استقبال کرد. نهاوندیان با تصریح این نکته که رقابتی شدن بازارها با داشتن استراتژی صنعتی تعارض ندارد، گفت: این تعارض توهم است. همه کشورهایی که توانسته‌اند به اهداف رشد صنعتی دست یابند حتما سیاست‌های هدفمند را دنبال کرده‌اند، اما در اتخاذ روش‌ها، ضد رقابتی عمل نکرده‌اند، بلکه رقابت را به عنوان بستر مناسب رشد صنعتی برگزیده‌اند.