«دنیای‌اقتصاد» ساختار و عملکرد اتاق بازرگانی مشترک آمریکا و اسپانیا را بررسی می‌کند
استوار در میان بحران‌ها
روابط تجاری بین آمریکا و اسپانیا دارای ریشه‌‌‌‌‌‌های عمیقی است که به قرن‌های گذشته بازمی‌‌‌‌‌‌گردد. این ارتباط از اواخر قرن هجدهم و اوایل قرن نوزدهم میلادی، زمانی‌که ایالات‌متحده به‌عنوان یک قدرت اقتصادی نوظهور در صحنه بین‌المللی حضور یافت، شکل رسمی به خود گرفت. در طول قرن نوزدهم، دو کشور در زمینه‌‌‌‌‌‌های کشاورزی، محصولات اولیه و کالاهای صنعتی وارد تعاملات اقتصادی شدند.
پس از جنگ داخلی آمریکا و تثبیت نظام سیاسی در اسپانیا، روابط اقتصادی بین این دو کشور تقویت شد. آمریکا با هدف گسترش بازارهای صادراتی خود و دسترسی به منابع طبیعی اسپانیا، تلاش‌های خود را برای برقراری همکاری‌های تجاری افزایش داد. این روابط در اوایل قرن بیستم نیز به دلیل نیازهای متقابل‌اقتصادی در دوران صنعتی‌‌‌‌‌‌شدن شتاب بیشتری گرفت. با شروع جنگ‌جهانی دوم و ورود آمریکا به این جنگ، تعاملات تجاری بین دو کشور موقتا متوقف شد، اما پس از پایان جنگ، با تقویت اقتصاد جهانی و نیاز اسپانیا به بازسازی، این روابط دوباره اوج گرفت. آمریکا به یکی از بزرگ‌ترین سرمایه‌گذاران خارجی در اسپانیا تبدیل شد و اسپانیا نیز به‌عنوان یک شریک تجاری کلیدی برای آمریکا مطرح شد. با ورود اسپانیا به اتحادیه اروپا در سال۱۹۸۶، روابط تجاری میان آمریکا و اسپانیا وارد مرحله جدیدی شد. آمریکا به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین شرکای اقتصادی غیراروپایی اسپانیا، همکاری‌های خود با این کشور را در حوزه‌هایی چون فناوری، انرژی، صنایع هوافضا و خودروسازی گسترش داد. اسپانیا نیز با بهره‌‌‌‌‌‌برداری از موقعیت استراتژیک خود به‌عنوان دروازه‌‌‌‌‌‌ای به بازارهای اروپایی، نقش کلیدی در توسعه روابط تجاری با آمریکا ایفا کرد. در دهه‌های اخیر، همکاری‌های تجاری بین این دو کشور در زمینه‌‌‌‌‌‌های مختلفی مانند انرژی‌های تجدیدپذیر و خدمات مالی گسترش یافته‌است. امضای چندین توافق‌نامه تجاری و سرمایه‌گذاری در دهه‌های اخیر، مانند توافق‌نامه‌های مربوط به کاهش تعرفه‌های گمرکی و تسهیل تجارت آزاد، نقش کلیدی در افزایش حجم مبادلات تجاری دو کشور داشته‌است. در سال۲۰۲۲ میلادی، حجم تجارت این دو کشور، بیش از ۵۵میلیارد دلار بوده که از این میزان حدود ۳۵میلیارد دلار کالا از آمریکا به اسپانیا و نزدیک به ۲۰میلیارد دلار از اسپانیا به آمریکا صادر شده‌است. نزدیک به ۰.۷۲درصد از کل واردات و ۱.۲۸درصد از کل صادرات آمریکا در همکاری با اسپانیا انجام‌گرفته و در طرف مقابل، ۴.۶۸درصد واردات و بیش از ۷درصد صادرات اسپانیا نیز حاصل فعالیت‌های بازرگانی با آمریکا بوده‌است.
پیشینه اتاق مشترک آمریکا و اسپانیا
اتاق بازرگانی آمریکا در اسپانیا (AmChamSpain) در ۲۹ اکتبر ۱۹۱۷ میلادی توسط گروهی از شرکت‌های آمریکایی که در اسپانیا منافع اقتصادی داشتند و با حمایت قاطع سفیر وقت ایالات‌متحده، «جوزف ادوارد ویلارد» و سر کنسول آمریکا، «کارلتون بی. هرست»، تاسیس شد. این اتاق، در بحبوحه جنگ‌جهانی اول و در زمان ریاست‌جمهوری وودرو ویلسون، بیست و هشتمین رئیسجمهور ایالات‌متحده آمریکا، شکل‌گرفت. اتاق بازرگانی آمریکا در اسپانیا (AmChamSpain) سومین اتاق بازرگانی بین‌المللی آمریکا پس از AmCham فرانسه و AmCham بریتانیا بود. دلیل تاسیس زودهنگام آن نسبت به سایر کشورها، نیاز به داشتن یک پلتفرم تجاری بی‌طرف در اروپا بود که شرکت‌های آمریکایی از طریق آن بتوانند به هر دو طرف جنگ خدمات ارائه دهند، با این‌حال این چشم‌‌‌‌‌‌انداز، با ورود آمریکا به جنگ‌جهانی اول در ۶ آوریل ۱۹۱۷ و قرارگرفتن این کشور در کنار متفقین، نقش بر آب شد. در طول جنگ و دوران پس از جنگ، بنابر قانون کشور اسپانیا خارجی‌‌‌‌‌‌ها نمی‌توانستند بر نهادهای این کشور ریاست کنند و قوانین اتاق بازرگانی ایالات‌متحده نیز اجازه نمی‌داد که غیرآمریکایی‌‌‌‌‌‌ها بر شعب آن ریاست کنند. این موضوع اتاق را پس از جنگ داخلی به حال تعلیق درآورد و وضعیت تا زمانی‌که توافق‌های سپتامبر ۱۹۵۳ بین اسپانیا و ایالات‌متحده به امضا رسید، ادامه داشت. «مانوئل آرابورو»، معاون کمیته مادرید در AmChamSpain از سال۱۹۴۶، به‌عنوان وزیر بازرگانی فرانکو منصوب شد و به‌عنوان بخشی از دولت برای نزدیکی بیشتر دو کشور تلاش کرد، از همین‌رو پیمان مادرید در سال۱۹۵۳ میلادی که به‌نوعی پایان بخش سیاست خودکفایی اقتصادی اسپانیا بود، تنها در حضور دو مذاکره‌‌‌‌‌‌کننده آمریکایی، یعنی سفیر ایالات‌متحده و رئیس اتاق بازرگانی آمریکا در اسپانیا و همچنین، آرابورو به‌عنوان نماینده طرف اسپانیایی به امضا رسید. اتاق آمریکا و اسپانیا، دو جنگ‌جهانی، جنگ سرد، سه دوره پادشاهی، یک جمهوری، دو دیکتاتوری و یک جنگ داخلی خونین را پشت‌سر گذاشته‌است. این سازمان با نوزده رئیسجمهور آمریکا (از مجموع ۴۶ رئیسجمهور) و هفت رئیسجمهور اسپانیا از زمان تصویب قانون‌اساسی سال۱۹۷۸ همکاری داشته‌است. همچون سایر اتاق‌های بازرگانی آمریکا، از زمان تاسیس، ریاست افتخاری این سازمان به سفیر آمریکا در آن کشور اختصاص دارد.
مدل فعالیت اتاق
اتاق بازرگانی در کشور آمریکا بر اساس مدل آنگلوساکسون فعالیت می‌کند. ساختار آنگلوساکسون، مبتنی بر عضویت داوطلبانه برای اتاق بازرگانی است. در این شیوه، وظیفه عمومی برای اتاق بازرگانی تعریف نشده‌است و هیچ حکم قانونی نیز مبنی‌بر پرداخت اجباری دولت برای حمایت از آن وجود ندارد. درواقع اتاق به‌عنوان شخص حقوقی و برابر با دیگر انجمن‌ها و اتحادیه‌‌‌‌‌‌ها ثبت می‌شود، در نتیجه می‌توان اتاق با مدل آنگلوساکسون را یک سازمان غیرانتفاعی تحت‌قوانین خصوصی دانست که به‌دنبال حفاظت از منافع کارآفرینان، بر اساس عضویت داوطلبانه است. این مدل تحت‌عناوین آنگلوساکسون، انگلیسی- آمریکایی یا قوانین خصوصی شناخته می‌شود. شیوه فعالیت آنگلوساکسون، نخستین‌بار توسط کارآفرینان مهاجر به آمریکای‌شمالی مورد‌استفاده قرارگرفت و اولین اتاق از این نوع، در سال۱۷۹۸ و در شهر نیویورک راه‌اندازی شد. امروزه این مدل، بیشتر در اتاق‌های بازرگانی کشورهای انگلیسی زبان مانند ایالات‌متحده، بریتانیا و استرالیا دیده می‌شود. محدودیت درآمدهای ناشی از حق‌عضویت و نیاز به جست‌وجو برای ارائه خدمات جدید به‌منظور بهبود وضعیت مالی، از مشکلات این شیوه عملکرد است. این در حالی است که شیوه فعالیت و مدیریت اتاق‌های بازرگانی در اسپانیا، مبتنی بر مدل قاره‌‌‌‌‌‌ای یا کانتیننتال است. در این شیوه، اتاق تحت‌قوانین ملی و برپایه صیانت از منافع عمومی و همچنین توجه به منافع کارفرمایان ایجاد می‌شود. برخلاف مدل عمومی، در مدل قاره‌‌‌‌‌‌ای، اتاق تا حدودی از استقلال برخوردار است و حق انتخاب هیات‌رئیسه خود را دارد، اما در عین‌حال تاثیر دولت بر فعالیت‌های اتاق عامل تعیین‌کننده‌ای است. در این شیوه، اتاق به‌عنوان مشاور دولت در اموری که بر تجارت و صنعت تاثیر می‌گذارد، فعالیت می‌کند و در اتخاذ سیاست‌های مناسب بسیار موثر است. اتاق‌های قاره‌‌‌‌‌‌ای، مانند اتاق‌های اسپانیا، در استاندارد‌سازی و ارائه اطلاعات اقتصادی و کمک‌های فنی، به دولت کمک می‌کنند. به دلیل اینکه اتاق‌ها در مدل کانتیننتال، تحت‌قوانین ملی هستند و فعالیت‌های اتاق در این مدل، تحت‌نظارت چند وزارتخانه به‌طور همزمان است، حقوق و تعهدات آنها در مقابل دولت و جامعه به‌طور واضح تعریف شده‌است و این امر موجب بالا رفتن میزان مسوولیت‌‌‌‌‌‌پذیری اتاق در قبال جامعه می‌شود. از سوی دیگر، به دلیل حفاظت دولت از نام اتاق، امکان سوءاستفاده و تشکیل اتاق‌های مشابه از بین می‌رود. از آنجا که اتاق بازرگانی و صنعت آمریکا و اسپانیا به‌عنوان یک سازمان غیرانتفاعی فعالیت می‌کند شیوه فعالیت آن به مدل آنگلوساکسون نزدیک‌تر است، اما با توجه به دو ملیتی‌بودن اتاق و فعالیت این نهاد در مرزهای سرزمینی کشور اسپانیا، قوانین عمومی این کشور بر فعالیت‌های اتاق بی‌تاثیر نیست.
عضویت و مزایای آن
عضویت در اتاق بازرگانی ایالات‌متحده در اسپانیا فرصتی ویژه برای شرکت‌ها و افراد فراهم می‌آورد که به‌دنبال گسترش فعالیت‌های تجاری خود در بازارهای اسپانیا و ایالات‌متحده هستند. این اتاق دارای انواع مختلفی از عضویت است که بر اساس نیازها و اندازه کسب‌وکارها طراحی شده‌است. شرکت‌ها می‌توانند به‌عنوان عضو حامی یا حامی اختصاصی در اتاق ثبت‌‌‌‌‌‌نام کنند. مزایای عضویت حامی اختصاصی بیشتر بوده و این نوع عضویت برای کسب‌وکارهای بزرگ و چندملیتی مناسب است. این مدل به اعضا این امکان را می‌دهد که از تمامی مزایای اتاق بهره‌مند شوند و به توسعه شبکه‌‌‌‌‌‌های تجاری و گسترش فعالیت‌های خود کمک کنند. علاوه‌بر این نوع سومی از عضویت نیز برای نهادهای غیرانتفاعی، NGOها و نهادهای دولتی درنظر گرفته‌شده‌است که با هزینه‌ای کمتر، به خدماتی تقریبا مشابه اعضای حامی دسترسی دارند. از جمله مهم‌ترین اعضای اتاق آمریکا و اسپانیا، می‌توان به اوبر، نتفلیکس، IBM، موتورولا و BBVA اشاره کرد.
یکی از اصلی‌ترین مزایای عضویت در اتاق، دسترسی به شبکه جهانی ۱۰۸ اتاق بازرگانی آمریکایی (AmChams) در اروپا و دیگر قاره‌‌‌‌‌‌ها از جمله آسیا، آفریقا، آمریکای‌لاتین و اقیانوسیه است. این شبکه به اعضا این امکان را می‌دهد که از تجربیات و منابع متنوعی بهره‌‌‌‌‌‌برداری کرده و ارتباطات بین‌المللی خود را تقویت کنند، همچنین همکاری نزدیک AmChamSpain با کادر دیپلماتیک سفارت ایالات‌متحده و نهادهای دولتی و اقتصادی اسپانیا، فرصتی استثنایی برای اعضا فراهم می‌آورد تا از روابط تجاری و دیپلماتیک بهره‌مند شوند. اتاق بازرگانی آمریکا در اسپانیا به‌عنوان یک پلتفرم برای شبکهسازی شرکتی شناخته می‌شود و بر توسعه و ترویج کسب‌وکارهای اعضا تاکید دارد. این اتاق، با بر‌‌گزاری رویدادهای متعدد در طول سال، از جمله گفت‌وگوها با نمایندگان دولت‌های اسپانیا، اتحادیه اروپا و آمریکا، سمینارها و کنفرانس‌‌‌‌‌‌هایی که تبادل تجاری را تسهیل می‌کنند، فرصت‌هایی برای شبکهسازی اعضا ایجاد می‌کند. علاوه‌بر این، بیش از ۱۰ کمیته فعال در اتاق به تبادل تجربیات و تحلیل محیط‌‌‌‌‌‌های قانونی و تجاری می‌پردازند. این اقدام موجب ایجاد تاثیر و نفوذ قابل‌توجه اعضا در تصمیم‌گیری‌های کلان تجاری و اقتصادی می‌شود.
زندگی‌نامه رئیس اتاق
«هایمه ماله»، رئیس و مدیرعامل شرکت Telam Partners، یک شرکت مشاوره استراتژیک در زمینه‌‌‌‌‌‌های زیرساخت، انرژی و فناوری و از جمله چهره‌‌‌‌‌‌های برجسته در دنیای کسب‌وکار اسپانیا است. ماله، کار خود را به‌عنوان وکیل یک شرکت بین‌المللی در شرکت «آرتور اندرسن» آغاز کرد و سپس بین سال‌های ۱۹۹۴ و ۲۰۱۵ میلادی، ریاست یک شرکت وکالت را بر عهده گرفت که در زمینه ادغام‌‌‌‌‌‌ها و تملک‌‌‌‌‌‌ها تخصص داشت. وی به‌عنوان مشاور ارشد یا عضو هیات‌مدیره در شرکت‌های بزرگی مانند NextEra Energy، Cisco Systems و Tyco Electronics فعالیت کرده‌است. از سال۲۰۰۲ میلادی، ماله به‌عنوان رئیس اتاق بازرگانی آمریکا در اسپانیا فعالیت می‌کند. او دارای مدرک حقوق از دانشگاه بارسلونا و مدرک فوق‌‌‌‌‌‌لیسانس در حقوق و اقتصاد بین‌الملل از دانشگاه هیوستون است. او همچنین تحصیلات تکمیلی در زمینه مالیات را در ESADE و مدیریت پیشرفته را در IESE به اتمام رسانده‌است. ماله نویسنده کتاب «از تیبی‌‌‌‌‌‌دادو تا دریا»، مجموعه‌ای داستانی درباره ایالت کاتالان اسپانیا است. او همچنین رئیس هیات مشاوره گروه بیمه زوریخ در اسپانیا و عضو هیات‌امنای موزه پرادو است. با بیش از دو دهه‌تجربه در زمینه‌‌‌‌‌‌های حقوقی و مشاوره، ماله به یکی از شخصیت‌‌‌‌‌‌های کلیدی در ارتقای روابط تجاری و اقتصادی بین اسپانیا و ایالات‌متحده تبدیل شده‌است.
