«دنیایاقتصاد» ساختار و عملکرد اتاق بازرگانی مشترک آلمان و کرهجنوبی را بررسی میکند
ژرمنها در خاور دور
توسعه همکاریهای اقتصادی بین آلمان و کرهجنوبی، به اوایل دهه۱۹۶۰ برمیگردد. از آن زمان، با توجه به رشد سریع اقتصاد کرهجنوبی و نیز توانمندیهای صنعتی و تکنولوژیک آلمان، همکاریهای تجاری بین دو کشور به شکلهای مختلفی افزایش یافتهاست.
با امضای توافقهای تجاری و اقتصادی، دو کشور بسترهای مناسب برای سرمایهگذاری و تبادلکالا را فراهم کردهاند.
آلمان بهعنوان یکی از بزرگترین شرکای تجاری کرهجنوبی شناخته میشود و کرهجنوبی نیز بهعنوان یکی از بازارهای کلیدی برای کالاهای آلمانی، بهویژه در زمینههای مهندسی و خودروسازی بهحساب میآید. در سالهای اخیر، سرمایهگذاری آلمانیها در کرهجنوبی نیز بهطور قابلتوجهی افزایش یافتهاست. شرکتهای بزرگ آلمانی در حوزههای مختلفی مانند ماشین سازی، صنایع شیمیایی و تکنولوژیهای اطلاعاتی در کرهجنوبی سرمایهگذاری کردهاند. این مساله نهتنها به تقویت روابط اقتصادی کمک کرده، بلکه به انتقال فناوری و نوآوری نیز منجر شدهاست.
در سال۲۰۲۱ میلادی، حجم تجارت دو کشور، در حدود ۳۲میلیارد دلار بوده که از این میزان بیش از ۲۱میلیارد دلار کالا از آلمان به کرهجنوبی و بیش از ۱۱میلیارد دلار از کره به آلمان صادر شدهاست. با توجه به این حجم تجارت، در حدود یکدرصد از کل واردات و ۱.۳درصد از کل صادرات آلمان در همکاری با کره انجامگرفته و در طرف مقابل، نزدیک به ۳.۵درصد واردات و ۱.۷درصد صادرات کرهجنوبی نیز حاصل فعالیتهای بازرگانی با آلمان بودهاست.
پیشینه اتاق مشترک آلمان و کرهجنوبی
روابط اقتصادی بین آلمان و کرهجنوبی از اوایل دهه۱۹۶۰ شروع به بهبود کرد اما در دهه۱۹۷۰، با رشد سریع اقتصادی کره و نیاز به همکاریهای بینالمللی، ضرورت ایجاد یک نهاد رسمی احساس شد. در این زمان، کرهجنوبی در حال گذار از یک اقتصاد کشاورزیمحور به یک اقتصاد صنعتی و پیشرفته بود و نیاز به جذب سرمایهگذاری و فناوری از کشورهای توسعهیافته، بهویژه آلمان، بیش از پیش احساس میشد. در سال۱۹۸۱، اتاق بازرگانی و صنعت کرهجنوبی و آلمان (KGCCI) با هدف تسهیل تبادل تجاری تاسیس شد. این اتاق با پشتیبانی دولتهای دو کشور و بهویژه از سوی وزارت صنعت و تجارت کرهجنوبی، بهعنوان یک نهاد غیرانتفاعی فعالیت خود را آغاز کرد. هدف اصلی این نهاد، ایجاد بسترهای مناسب برای همکاریهای تجاری، تبادل اطلاعات و حمایت از شرکتهای آلمانی و کرهای بود. از جمله موسسان این اتاق میتوان به شخصیتهای برجستهای مانند دکتر «هانس-گئورگ کلاوسن»، از مدیران ارشد شرکتهای آلمانی و «لی گونگ-مو»، یکی از تجار موفق کرهای اشاره کرد. این افراد با درک عمیق از پتانسیلهای اقتصادی و تجاری موجود، تصمیم به ایجاد یک نهاد رسمی گرفتند و با همکاری نزدیک و استفاده از تجربیات خود، KGCCI را به یک مرجع معتبر در زمینه تجارت و صنعت تبدیل کردند. با گذشت زمان، اتاق بازرگانی و صنعت آلمان و کرهجنوبی به نمایندهای تاثیرگذار در جامعه تجاری دو کشور تبدیل شده و با افزایش تعداد اعضا و گسترش خدمات خود، به رشد و توسعه روابط اقتصادی ادامه دادهاست.
مدل فعالیت اتاق
شیوه فعالیت و مدیریت اتاق بازرگانی و صنعت در هر دو کشور آلمان و کرهجنوبی، مبتنی بر مدل قارهای یا کانتیننتال است. این مدل تحتقوانین ملی و برپایه صیانت از منافع عمومی و همچنین توجه به منافع کارفرمایان ایجاد میشود. تفاوت این نوع فعالیت با مدل دولتی، در برگزاری انتخابات برای تعیین بدنه اجرایی اتاق از جمله رئیس، دبیر و... است. البته انتخاب مسوولان اتاق، در حضور مقامات دولتی و با نظارت آنها انجام میگیرد، اما به هر حال اعضای اتاق، خود بهطور مستقیم، هیات اجرایی اتاق را انتخاب میکنند. همچنین برخلاف مدل عمومی، در مدل قارهای، اتاق حق انتخاب هیاترئیسه خود را دارد اما در عینحال تاثیر دولت بر فعالیتهای اتاق عامل تعیینکنندهای است. در این شیوه، اتاق بهعنوان مشاور دولت در اموری که بر تجارت و صنعت تاثیر میگذارد، محسوب میشود و در جهتدهی به سیاستهای دولت، بسیار موثر است. اتاقهای قارهای، مانند اتاق بازرگانی و صنعت کرهجنوبی، در استانداردسازی و ارائه اطلاعات اقتصادی، به دولت کمک میکنند. از آنجا که اتاقها در مدل کانتیننتال، تحتقوانین ملی هستند و فعالیتهای اتاق در این مدل، تحتنظارت چند وزارتخانه بهطور همزمان است، حقوق و تعهدات آنها در مقابل دولت و جامعه بهطور واضح تعریف شدهاست و این امر موجب بالا رفتن میزان مسوولیتپذیری اتاق در قبال جامعه میشود. برای مثال، اتاق بازرگانی و صنعت کره با تاسیس حداقل ۵ اتاق بازرگانی و صنایع بهعنوان پیشگام و با موافقت حداقل ۱۰ اتاق بازرگانی و صنایع تشکیل میشود. مجوز این اتاق نیز توسط وزیر بازرگانی، صنعت و انرژی این کشور ارائه میشود و اتاقهای بازرگانی و صنایع منطقهای، عضو ثابت اتاق بازرگانی و صنایع کره میشوند. تامین مالی اتاقهای کانتیننتال، یا از طریق حقعضویت یا اخذ مالیات از شرکتها تامین میشود. در کرهجنوبی، بخشی از مالیات پرداختی، مطابق با استانداردهای تعیینشده توسط فرمان ریاستجمهوری، باید به سود اتاق بازرگانی و صنعت اضافه شود. در آلمان نیز بین ۲۰ تا ۳۰درصد از بودجهیک اتاق بازرگانی از طریق فروش خدمات تامین مالی میشود. مهمترین منابع درآمد خدماتی اتاقهای بازرگانی آلمانی را فعالیتهای آموزشی، صدور گواهی مرجع، فروش اطلاعات تجاری و کمکهای مالی تشکیل میدهد. در مقایسه با درآمد حاصل از حقعضویت، درآمدهای حاصل از طریق ارائه خدمات اهمیت کمتری دارد. بسیاری از خدمات بهصورت رایگان یا با هزینه پایین ارائه میشوند زیرا حقعضویت اجباری در حالحاضر پایه مالی قوی برای اتاقها فراهم میکنند. همچنین بهطور کلی، اتاقهای بازرگانی آلمان معمولا یارانههای عمومی دریافت نمیکنند.
با وجود اینکه اتاقها در هر دو کشور کرهجنوبی و آلمان بر اساس مدل قارهای فعالیت میکنند، شیوه مدیریت و عضویت در این اتاق به مدل آنگلوساکسون نزدیکتر است. گرچه دو ملیتیبودن ساختار اتاق، پیروی از مدل قارهای در هر دو کشور و قرارگرفتن در مرزهای سرزمینی کرهجنوبی، باعث میشود که قوانین عمومی دو کشور بر نحوه فعالیت اتاق بیتاثیر نباشد.
ساختار و کارکردهای اتاق
اتاق بازرگانی و صنعت آلمان و کرهجنوبی که بهعنوان AHK Korea نیز شناخته میشود، بهعنوان زیرمجموعهای از شبکه اتاقهای بازرگانی بینالمللی آلمان (AHK) فعالیت میکند. شبکه AHK که توسط اتاق بازرگانی و صنعت آلمان هماهنگ میشود، دارای بیش از ۱۵۰دفتر در ۹۳کشور و بیش از ۴۶هزار عضو در سراسر جهان است. علاوهبر متخصصان فعال در اتاق کره و آلمان، متخصصان AHK نیز به اتاقهای زیرمجموعه خود، توصیههای عملی برای بهبود فعالیتها ارائه میدهند.
اتاق مشترک کره و آلمان، بهعنوان نماینده منافع اقتصادی آلمان در کرهجنوبی فعالیت میکند و به کسبوکارها در ورود به بازارهای جدید کمک میکند. نهاد AHK Korea به شرکتها و سازمانهای مختلف اجازه میدهد تا به عضویت این اتاق درآیند و میزان حقعضویت آنها معمولا بستگی به نوع و اندازه شرکت دارد و اعضا ممکن است از تخفیفها و خدمات خاصی بهرهمند شوند. با پرداخت حقعضویت، اعضای این اتاق از مزایای متعددی از جمله دسترسی به شبکههای تجاری، اطلاعات بازار و خدمات مشاورهای بهرهمند میشوند، همچنین برنامههای ویژهای برای اعضای جدید وجود دارد که به آنها کمک میکند تا بهسرعت در بازارهای کرهجنوبی مستقر شوند. اتاق آلمان و کره دارای یک ساختار مدیریتی شامل هیاتمدیره و کمیتههای تخصصی است. این ساختار به اتاق این امکان را میدهد که بهطور موثر به نیازهای اعضای خود پاسخ دهد و خدمات متنوعی را ارائه کند. از جمله این کمیتههای تخصصی میتوان به ماشینآلات، انرژی و کالاهای مصرفی اشاره کرد که هرکدام به ترتیب بر توسعه صنایع و تجهیزات، بررسی پروژههای انرژی و مطالعه روندهای بازار و نیازهای مصرفکنندگان، تمرکز دارند.
اتاق آلمان و کره، بهعنوان یک مرکز خدماتی جامع، طیف وسیعی از خدمات، از جمله کمک به شرکتها در پیداکردن شرکای قابلاعتماد در کرهجنوبی، ارائه مشاوره در زمینههای حقوقی، مالیاتی، لجستیک و گمرکی و برگزاری سمینارها و کارگاههای آموزشی آنلاین و حضوری را به اعضای خود ارائه میدهد. این اتاق همچنین با برگزاری رویدادها، کنفرانسها و نمایشگاهها، نقش فعالی در ارتقای همکاریهای اقتصادی دارد. از جمله فعالیتهای اخیر این اتاق میتوان به اعطای جوایز نوآوری KGCCI و برگزاری برنامههایی مرتبط با اقتصاد و فرهنگ کرهجنوبی اشاره کرد.
زندگینامه رئیس اتاق
مارتین هنکلمن؛ یک کارشناس باتجربه در زمینه سیاستگذاری عمومی و امور دولتی است. وی از سال۲۰۲۱ میلادی، بهعنوان رئیس اتاق بازرگانی و صنعت آلمان و کرهجنوبی، انتخاب شدهاست. هنکلمن، در دانشگاه توبینگن آلمان در حوزه مدیریت بازرگانی و امور بینالملل تحصیلکردهاست. وی بهخاطر دستاوردهای علمی خود در دوران دانشجویی، موفق به دریافت بورسهای تحصیلی مختلفی از جمله بورس «بنیاد کنراد آدناور» و برنامه «تبادل اراسموس» شد. هنکلمن به چندین زبان از جمله انگلیسی، فرانسه و آلمانی تسلط دارد و بهطور فعال در رویدادهای تجاری و اقتصادی شرکت میکند. از جمله فعالیتهای اخیر او میتوان به مشارکت در نمایشگاه IFA برلین اشاره کرد. در دوران ریاست هنکلمن، اتاق به تسهیل و تقویت روابط تجاری میان آلمان و کرهجنوبی ادامه داده و برنامههای نوآورانهای را برای اعضای خود اجرا کردهاست. وی بر اهمیت همکاریهای دوجانبه و تبادل دانش تاکید دارد و بهدنبال ایجاد فرصتهای جدید برای کسبوکارهای کوچک و متوسط است.