تغییرات آبوهوایی مهمترین مسیر تجاری اروپا را تهدید میکند
تهدید تجارت از «راین»
نبض ضعیف راین
رود راین، طی قرنهای طولانی یک مسیر حملونقل قابلاطمینان بوده و توانسته است به تولیدات غولهای صنعتی کمک کند، اما بهنظر میرسد که آن روزها برای راین به پایان خود نزدیک میشود. با توجه به اینکه بهنظر میرسد دولت آلمان در هماهنگی با شرایط جدید ناموفق است، نیاز به تلاش جدی در این زمینه وجود دارد.
براساس گزارشی از بلومبرگ، با تداوم کاهش سطح آب رود راین به سطوحی که مانع از حملونقل از اواخر تابستان تا پاییز میشود، شرکتهای اروپایی درحال تطبیق خود با شرایط جدید این مهمترین مسیر تجاری اروپا هستند. این مساله نشان میدهد که چگونه بحرانهای آبوهوایی میتواند اقتصادهای صنعتی پیشرفته را نیز تحتتاثیر قرار دهد.
بآاساف (BASF) شرکت صنایع شیمیایی آلمانی، قصد دارد حملونقل خود را به استفاده از قطارها و کامیونها تغییر دهد. همچنین شرکت سازنده پلاستیک کاوستروایجی، اعلام کرده است که برای تطبیق خود با شرایط جدید راین برنامههای اضطراری دارد؛ انتقال بخشی از تولید این شرکت به بلژیک بخشی از این برنامه ویژه است.
تولیدکنندگان درحال ذخیرهسازی تولیدات خود هستند. شرکتهای انرژی سوخت اضافی ذخیره میکنند؛ اپراتورهای حملونقل نیز به احیای ناوگان خود پرداختهاند و استفاده از شناورهایی که قادر به حرکت در آبهای کمعمق هستند را آغاز کردهاند.
پیداکردن راهحلهای جایگزین پرهزینه و طاقتفرسا برای جلوگیری از تعطیلی گسترده بسیار مهم هستند. با توجه به کاهش بارش در زمستانها، اتخاذ اقداماتی از این دست برای حفظ سطح رود در طول ماههای خشک تابستان لازم است.
پس از موج گرمای شدیدی که جنوب اروپا را تحتتاثیر قرار دادهاست، رودخانه در شهر کواب که یکی از راههای اصلی در غرب فرانکفورت است، در تابستان امسال به سطحی رسیده است که برخی کشتیها قادر به حمل تنها نیمی از ظرفیت معمول باری خود در آن هستند. بارندگیهای اخیر قدری از نگرانیها کاسته است، اما حتی تغییرات کوچک میتواند تاثیر زیادی بر حملونقل داشته باشد. به گفته فلوریان روتلینگشوفر، مدیر بنادر راین سوئیس، کاهش ۱۰ سانتیمتری سطح آب به این معنی است که هر کشتی میتواند حدود ۱۰۰تن کمتر حمل کند.
کریستوف هاینزلمان، مدیر موسسه مهندسی و تحقیقات آبراههای فدرال آلمان، معتقد است که در آینده محدودیتهای بیشتری برای حملو نقل از طریق راین ایجاد خواهد شد. ساخت ۸هزار و ۹۰۰شناور برای حرکت در رود کمعمق حدود ۹۰میلیارد یورو (۹۹میلیارد دلار) هزینه خواهد داشت و این عدد تنها بخشی از هزینهها برای تداوم جریان تجارت از این مسیر است.
ابتکارات در این زمینه سالهاست که درحال انجام است. این اقدامات شامل راهاندازی سیستمهای هشدار اولیه و لایروبی یک مسیر ۵۰کیلومتری میشود. این مسیر از کاخ باروک بیبریچ در نزدیکی ماینز و کواب و صخرههای افسانهای لورلی میگذرد. بر اساس محاسبات دولت آلمان، این پروژه ۱۸۰میلیون یورو هزینه خواهد داشت.
پس از خشکسالی سالگذشته، دولت اولاف شولتز بهدنبال سرعتبخشیدن به تلاشها در این زمینه بودهاست، اما اکنون این تلاشها به دلیل درگیریهای داخلی متوقف شده و به چالشهای بزرگترین اقتصاد اروپا افزوده است.
راین در فاصله نزدیک به ۸۰۰مایلی از آلپ سوئیس از مرکز صنعتی آلمان عبور میکند و سپس در بندر روتردام هلند به دریای شمال میریزد.
بیش از ۱۰درصد از تجارت سوئیس و حدود دو تن محموله به ازای هر شهروند آلمانی هر سال از این مسیر حمل میشود. به گفته دنیس مایسنر، تحلیلگر موسسه هیدرولوژی فدرال آلمان، در اواخر تابستان، آبشدن برف دیگر نقش مهمی را در حیات راین بازی نمیکند و ذخایر آب در اوایل امسال تمام شدهاست، بنابراین بالا رفتن دما عامل اصلی جریان کم راین است. از منظر بلومبرگ، هشدار اولیه پایینآمدن سطح راین در سال۲۰۱۸ به صدا درآمد و این رود به پایینترین حد تاریخی خود رسید و حملونقل در این رودخانه را بهطور کلی متوقف کرد. همین امر باعث کاهش ۵میلیارد یورویی تولید صنعتی آلمان شد.
از آن زمان به بعد، پایینبودن سطح راین ظرفیت محدودی را برای حملونقل داشتهاست. براساس گزارش آژانس آمار آلمان، سالگذشته، آلمان کمترین حجم تجارت را در راین و دیگر آبراههای داخلی از سال۱۹۹۰ بهثبت رساندهاست. این درحالیاست که این رودخانه تا حد زیادی برای پایگاههایی مانند تاسیسات گسترده بآاساف در لودویگسهافن غیرقابل جایگزینی است. بزرگترین کارخانه صنایع شیمیایی جهان در امتداد این رود روزانه حدود پانزدهبار بارگیری و حدود ۴۰درصد از حجم حملونقل آن از طریق این رود انجام میشود. بآاساف بهدنبال استفاده از حملونقل ریلی است و قصد دارد نقاط بارگیری منعطفتری را هم به مکانهای بارگیری خود اضافه کند.
بزرگترین کارخانه فولاد آلمان، تیسنکروپ آگ که در محل تلاقی رودخانههای راین و روهر واقع شدهاست، به ۶۰هزارتن مواد خام در روز نیاز دارد. به گفته سخنگوی این شرکت، برای توقف استفاده از شناورها به ۲هزار کامیون نیاز است، بنابراین ترککردن راین بهطور کامل امکانپذیر نیست. او معتقد است که استفاده از شناورها، کارآمدترین، اقتصادیترین و زیستمحیطیترین روش حملونقل هستند.
شرکتها چارهای جز سرمایهگذاری برای ایمنسازی عملیات حملونقل خود ندارند. شرکتهای حملونقل در حال سفارش کشتیهای با طراحی جدید هستند. استولتلودویگسهافن از جمله این کشتیهاست. این کشتی ۱۳۵ متری نسبت به نسخههای معمولی عریضتر است و بنابراین میتواند بهراحتی در آبهای کمعمق حرکت کند، اما هزینه هر کدام از این شناورها حداقل ۱۰میلیون یورو است.
شرکت حملونقل HGK در کلن ۳۵۰ شناور را در رودخانههای راین و دیگر رودخانههای اروپا اداره میکند، اما تنها چهار کشتی آن مناسب برای حرکت در رودهای کمعمق هستند و سه کشتی دیگر در دست ساخت هستند. از طرفی، ظرفیت ساخت برای تولید شناورهای مناسب برای آبهای کمعمق، محدود است.
آبراهها هنوز بهطور کامل در قانون طراحی شده برای تسریع تصویب پروژههای زیرساختی مهم گنجانده نشدهاند. به گفته انجمن کشتیرانی داخلی آلمان بدون تصویب قانونی که به تسهیل موانع لایروبی منجر شود، لایروبی راین تا سال۲۰۳۰ انجام نمیشود. براساس برنامه بلندمدت دولت، انتظار میرود تا سال۲۰۳۰به میزان ۲۷۰میلیارد یورو در زیرساختهای حملونقل سرمایهگذاری شودکه تقریبا نیمی از آن برای جادهها و کمتر از ۱۰درصد برای آبراهها درنظر گرفتهشدهاست.