وزارت نیرو متولی تامین و انتقال آب

صفدر نیازی‌شهرکی، در گفت‌‌‌‌‌وگوی تلویزیونی به بررسی تاخیر در اجرای مواد قانونی تحویل حجمی آب به بخش کشاورزی پرداخت و گفت: «تحویل حجمی آب به این معنی است که متولی تامین آب در زمان و مکان مشخص، آب را به‌صورت حجمی تحویل بهره‌‌‌‌‌بردار بدهد.»

او با بیان اینکه شرط الگوی کشت برای تحویل حجمی آب صرفا برای حجم مصرفی است، افزود: «مکان تحویل حجمی آب ربطی به الگوی کشت ندارد، الگوی کشت به‌معنای آن است که چه محصولی را چگونه و در کجا تولید کنیم.»

نیازی‌شهرکی گفت: «الگوی کشت با توجه به اسناد بالادستی برای محصولات راهبردی با توجه به نیاز کشور تعیین می‌شود، این امر نیز به حجم تحویلی آب برمی‌گردد که در این راستا تسریع در تحویل حجمی آب توسط وزارت نیرو لازم است. مکان تحویل آب مولفه اصلی تحویل حجمی آب است که باید توسط وزارت نیرو و همکاری وزارت جهادکشاورزی مشخص شود، کما اینکه بر اساس قوانین بالادستی وزارت نیرو متولی تامین و تحویل آب است.»

به گفته نیازی‌شهرکی، وزارت جهادکشاورزی مصرف‌کننده آب است و مشخصا چه بر اساس قانون تشکیل وزارت نیرو و چه بر اساس قوانین وزارت جهادکشاورزی، تامین و انتقال آب توسط وزارت نیرو صورت می‌گیرد و توزیع و بحث بهره‌‌‌‌‌برداری از آب که تولید محصولات کشاورزی را در پی دارد، بر عهده وزارت جهادکشاورزی است.

معاون آب و خاک وزارت جهادکشاورزی با بیان اینکه ۵۶‌درصد آب کشاورزی از چاه‌‌‌‌‌های زیرزمینی تامین می‌شود که تهدیدی برای منابع آبی کشور است، گفت: «تعداد حلقه چاه مشخص است، لذا باید دستگاه‌های اندازه‌‌‌‌‌گیری آب‌بر روی آن چاه‌‌‌‌‌ها نصب شود.»

او افزود: «بر اساس آمار در ۱۰ تا ۱۵ سال‌گذشته، بر روی ۸۵‌هزار از حدود ۵۵۰‌هزار حلقه چاه دستگاه‌های سنجنده نصب است که بخشی از آنها هم قدیمی شده که باید سیستم‌‌‌‌‌های جدید و هوشمند در این چاه‌‌‌‌‌ها نصب شود. حدود سه‌میلیون هکتار از ۵‌/ ۸میلیون هکتار اراضی کشور، توسط شبکه‌‌‌‌‌ها آبیاری می‌شود و در این راستا ۱۳۰‌هزار نقطه برای تحویل حجمی آب تعیین‌شده که تاکنون فقط در ۳‌درصد از آنها تحویل حجمی اعمال شده و مابقی احتمالا در دست مطالعه همکاران وزارت نیرو است که باید موردبررسی و اقدام قرار گیرد.»

او در ادامه گفت: «اینکه گفته می‌شود ۹۲‌درصد آب در بخش کشاورزی مصرف می‌شود مورد قبول نیست، زیرا ۴مصرف‌کننده آب (کشاورزی، صنعت، محیط‌زیست و شرب) در کل کشور وجود دارد، از آنجا‌که میزان مصرف مشخصا با حجم معلوم می‌شود، باید مصارف همه بخش‌ها به حجم مشخص شود، آنگاه می‌توان میزان مصرف هر بخش را تعیین کرد.»

معاون آب و خاک وزارت جهادکشاورزی افزود: «وزارت نیرو به‌عنوان متولی تامین آب مسوول نصب دستگاه‌های تعیین حجم است و بقیه دستگاه‌ها در این‌خصوص همکاری می‌کنند، وزارت جهادکشاورزی چه بابت نظام‌های بهره‌‌‌‌‌برداری و چه برای الگوی کشت و سایر موارد که در تحویل حجمی آب مورد‌نیاز است، کمک‌‌‌‌‌رسان وزارت نیرو خواهد بود. در بحث آبخوان‌‌‌‌‌ها نیز حجم آب باید محاسبه شود، زیرا در آبخوانی که مثلا ۱۰‌هزار حلقه چاه وجود دارد باید مشخص شود که چه وقت مصرف مازاد داریم و توسط چه افرادی مصرف می‌شود.»

گفتنی است؛ تحویل آب حجمی به بخش کشاورزی که از برنامه دوم مطرح‌شده و تا سال‌۸۹ هم در قانون افزایش بهره‌‌‌‌‌وری بخش کشاورزی بر آن تاکید شده‌ که تاکنون در کمتر از ۳‌درصد سدهای کشور و کمتر از ۲۰‌درصد چاه‌‌‌‌‌های کشاورزی عملیاتی شده‌است.