راهکار جدید دولت برای جلوگیری از افزایش قیمت‌ها روشن شد
بازاریابی شبکه‌ای برای کاهش قیمت‌ها
گروه بازرگانی- دولت با از سرگیری طرحی قدیمی و کمابیش فراموش شده، تلاش‌های تازه‌ای برای جلوگیری از افزایش قیمت‌ها آغاز کرده است؛ این بار قرار است بازاریابی شبکه‌ای راهی باشند برای کاهش هزینه‌های مصرف‌کنندگان.
فاز جدید صدور مجوز برای شرکت‌های بازاریابی شبکه‌ای
گروه بازرگانی- دولت با از سرگیری طرحی قدیمی و کمابیش فراموش شده، تلاش‌های تازه‌ای برای جلوگیری از افزایش قیمت‌ها آغاز کرده است؛ این بار قرار است بازاریابی شبکه‌ای راهی باشند برای کاهش هزینه‌های مصرف‌کنندگان. طرح بازاریابی شبکه‌ای یا چندسطحی (MLM)که در سال ۱۳۸۷ بنیان‌گذاری شد، در دو سال گذشته در سکوت کامل فرورفته بود و خبری از پیشرفت آن شنیده نمی‌شد، اما حالا مسوولان با اعلام راه‌اندازی ۷ شرکت از این دست، خبر می‌دهند ۴ شرکت دیگر به زودی اجناس خود را به صورت بازاریابی شبکه‌ای در بازار عرضه می‌کنند تا به این ترتیب کم‌کم این روش نوین فروش کالا جایگزین روش‌های سنتی مبتنی بر واسطه‌گری شود.
در طرحی که وزارت صنعت، معدن و تجارت با همکاری نیروی انتظامی و وزارت اطلاعات دنبال می‌کند، شرکت‌های سهامی خاص که مایل به عرضه کالاهای خود از طریق یازاریاب‌ها هستند در صورت تایید صلاحیت وارد شبکه بازاریابی کشور می‌شوند. فعالیت و گردش مالی آنها و بازاریاب‌ها نیز به طور مستمر از سوی مسوولان نظارت و ردیابی می‌شود. روش کار شبکه‌های بازاریابی به این صورت است که تولیدکننده به جای وابستگی به واسطه‌های گوناگون کالای خود را از طریق بازاریاب به صورت مستقیم به دست خریدار می‌رساند و در ازای این کار نیز به بازاریاب حق معامله (کمیسیون) می‌دهد.
به گفته حسن رادمرد، معاون بازرگانی داخلی وزارت صنعت، معدن و تجارت که متولی اصلی راه‌اندازی شبکه‌های بازاریابی در دولت است، هدف از راه‌اندازی شرکت‌های بازاریابی شبکه‌ای این است که بازاریاب‌ها به توزیع کالاها در بازار بپردازند تا از افزایش بی‌رویه قیمت‌ها جلوگیری شود. رادمرد روز گذشته در نشستی خبری هدف اصلی در حوزه تجارت بازاریابی شبکه‌ای را در آینده، علاوه بر مهار و جلوگیری از افسار گسیختگی قیمت‌ها، مدیریت مناسب توزیع کالا همراه با کاهش هزینه‌ها و عرضه بی‌واسطه کالاها بین تولیدکننده و مصرف‌کننده عنوان کرد.
به گفته رادمرد اجرای طرح بازاریابی شبکه‌ای به عنوان یکی از مدل‌های نوین شبکه توزیع در بسیاری از کشورها اجرا شده وآثار خوبی را به همراه داشته است.
او با اشاره به اینکه در حال حاضر به ۷ شرکت مجوز حضور در بازاریابی شبکه‌ای داده شده است، تصریح کرد: فرآیند توزیع کالاهای این شرکت‌ها در یک چارچوب مناسب و دور از شائبه شرکت‌های هرمی در حال رصد و پیگیری است.
به گفته معاون بازرگانی داخلی وزارت صنعت، معدن و تجارت لوازم آرایشی و بهداشتی، مواد غذایی، لوازم خانگی، مصنوعات طلا، صنایع دستی و برخی مواد انرژی‌زای نو از جمله کالاهای ارائه شده دراین طرح است. رادمرد اجرای این شیوه از نظام توزیع کالاها را در کشورهای مختلف دنیا مرسوم دانست و گفت: برای پیاده‌سازی این نظام در کشور نیازمند فرهنگ‌سازی لازم هستیم، به گونه‌ای که با توجه به استقبال تجار و بازرگانان در آینده نزدیک می‌توانیم شاهد جایگزینی بازاریابی شبکه‌ای به جای نظام‌های توزیع سنتی در کشور باشیم.
او به برخی مزایای استفاده از این مدل جدید توزیع و فروش کالا در کشور اشاره کرد و گفت: فروش بی‌واسطه کالا از تولیدکننده به مصرف‌کننده، داشتن ضمانت‌های لازم برای سلامت و صحت کالا با دریافت کد شبنم، برچسب اصالت کالا و ایران کد همچنین تخفیف ۸درصدی کالاهای عرضه شده دراین سیستم به جای روش‌های سنتی از مواردی است که انگیزه لازم را برای مصرف‌کننده ایجاد می‌کند.
رادمرد با بیان اینکه اصلاح نظام توزیع بعد از هدفمندسازی یارانه‌ها با سرعت بیشتری پیش رفت و مطالعات گسترده‌تری در این زمینه انجام شد، اظهار کرد: اجرای این طرح علاوه بر مزایای ذکر شده رونق تازه‌ای را به فضای کسب‌وکار خواهد بخشید، به گونه‌ای که پیش‌بینی می‌شود با بسط و توسعه این طرح بین ۵۰ تا ۷۰ هزار شغل در بحث بازاریابی ایجاد کند.
او همچنین به عوامل بازدارنده و نظارت‌های قانونی این طرح نیز اشاره کرد و گفت: دستگاه‌های مرتبط تمام پیشگیری‌های لازم را برای جلوگیری از هرگونه سوءاستفاده از این طرح لحاظ کرده و معیارها، شرایط، ضوابط و مقررات خاصی را تدوین کرده که پس از بررسی عملکرد و وضعیت شرکت‌ها به صدور مجوز اقدام می‌کنند. رادمرد، همچنین شناسایی شرکت‌های سالم در زمینه بازاریابی شبکه‌ای و نیز افزایش میزان فروش تولیدات داخلی را از اهدافی بیان کرد که در این طرح دیده شده است.
معاون توسعه بازرگانی داخلی وزارت صنعت، معدن و تجارت خاطرنشان کرد: مردم می‌توانند برای بهره‌مندی از خدمات این طرح به سایت بازاریابی شبکه‌ای به نشانی www.networkmarketing.moc.gov.ir مراجعه و نسبت به خرید کالای مورد نظر خود اقدام کنند.
به گفته او، همچنین برای برخورد قانونی با متخلفان احتمالی و به منظور رسیدگی به شکایات شماره تلفن ۱۲۴ و دبیرخانه این کارگروه در ۳۱ استان کشور پاسخگوی متقاضیان خواهند بود.
شرکت‌های بزرگ می‌آیند؟
امیدواری مسوولان به تاثیرگذاری شرکت‌های بازاریابی شبکه‌ای در حالی است که تاکنون شرکت‌های نامدار به این طرح نپیوسته‌اند.
آن طور که رادمرد اعلام می‌کند شرکت‌های پنبه‌ریز، نیوشا، ابرتجارت، میراث نقش دست‌ها، بادران گستر، بازاریابان ایران زمین و آویژه سگالر ۷ شرکتی هستند که تا کنون بازاریابی شبکه‌ای را تجربه کرده‌اند. البته معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت با وجود تاکید بسیار بر نظارت بر شبکه‌های بازاریابی و همچنین تاثیرگذاری این شبکه‌ها، از ارزش گردش مالی که تاکنون از سوی این شرکت‌ها در بازار جابه‌جا شده است، اظهار بی‌اطلاعی کرد و گفت: در آینده گزارش عملکرد این شرکت‌ها ارائه خواهد شد.
در جهان
به گزارش یک سایت تخصصی ام ال ام (MLM) کوتاه شده بازاریابی چند سطحی است که بعضی مواقع بازاریابی شبکه‌ای نیز نامیده می‌شود. همانطوری که از نام آن پیداست چند لایه متعدد از افراد، بازاریابی یک محصول را برای رساندن آن به مصرف‌کننده بر عهده دارند. یک نماینده فروش (همچنین، توزیع کننده، عضو، وابسته، شریک نیز نامیده می‌شود) علاوه بر جذب مشتریان، آموزش نیروهای تازه وارد را در جهت جذب مشتریان به عهده دارد.
یک شرکت MLM ابتدا با ثبت نام فردی که قادر به جذب مشتریان و نمایندگان فروش باشد کار را آغاز می‌کند، اما هر یک از نمایندگان حق این انتخاب را دارند تا خود را به یک مدیر تبدیل کنند، شخصی که خود توانایی جذب نماینده فروش را دارا باشد. یک شرکت MLM کمیسیون پرداخت می‌کند و نه حقوق ثابت، بنابراین در این روش شرکت محدودیتی برای جذب مدیر و نماینده فروش ندارد. این حالت به دلیل گسترش سریع شمار نمایندگان فروش آموزش دیده برای شرکت بسیار سودمند است. این مورد همچنین برای نمایندگان فروش سودمند است؛ به این دلیل که درآمدشان محدود به میزان فروش خودشان نیست بلکه آنها همچنین از حجم فروش سایر نمایندگان درصد فروش دریافت کنند.
نخستین بار، یک شرکت دوچرخه سازی در روسیه از این ایده استفاده کرد و برنامه‌ای ترتیب داد که مشتریان با پرداخت ۱۰ روبل به جای ۵۰ روبل صاحب دوچرخه شوند به شرط آنکه چهار مشتری دیگر نیز معرفی کنند. ولی فروش کمپانی به سرعت به اشباع رسید. در روسیه به آن شرکت بهمنی و در فرانسه به آن گلوله برفی لقب دادند و صددرصد تقلب و کلاهبرداری تلقی شد. از آن پس، سیاستمداران، اقتصاددانان و جامعه شناسان زیادی به دنبال پیدا کردن راهی بودند که از این ایده به نفع همه استفاده کنند.
نخستین کمپانی که به طور رسمی فعالیت بازاریابی چند سطحی را در سال ۱۹۳۰ آغاز کرد، کمپانی ویتامین کالیفرنیا بود که نام خود را در سال ۱۹۳۹ به نوترالایت تغییر داد و امروزه محصولات خود را از طریق کمپانی ایم وی به فروش می‌رساند.
در نشست خبری روز گذشته یکی از اعضای دبیرخانه شرکت‌های بازاریابی شبکه‌ای که از معرفی خود به خبرنگاران خودداری کرد، در مورد تاثیرگذاری این شرکت‌ها با تجربه‌های جهانی اشاره کرد و گفت: این دست شرکت‌ها سالانه ۱۳۰ میلیارد دلار در جهان گردش مالی دارند.
به گفته او طرح شرکت‌های بازاریابی چند سطحی در ایران نیز با بررسی عملکرد ۱۰ کشور پیشرو در این زمینه تدوین و اجرایی شده است.
در حال حاضر نیز به ترتیب کشورهای آمریکای شمالی، چین، کشورهای اروپایی از جمله آلمان و ایتالیا و ژاپن در زمینه بازاریابی شبکه‌ای سردمدار بوده‌اند.
این مقام مسوول تاکید کرد: شرکت‌های بازاریابی شبکه‌ای به خاطر پایبند بودن این شرکت‌ها به قانون‌ها و اصول تجاری از جمله فروش حقیقی کالا و وابسته نبودن درآمد بازاریاب‌ها به اعضای زیرشاخه، در عمل با شرکت‌های هرمی تفاوت ماهیتی دارد.
رادمرد، معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت می‌گوید: حدود ۷۰ شرکت دیگر نیز متقاضی پیوستن به این طرح هستند؛ اما مسوولان با رعایت دقت‌های لازم در تایید صلاحیت متقاضیان با احتیاط عمل و «لاک‌پشتی» حرکت می‌کنند.
در ایران
در ایران نیز در تاریخ ۲۹ آبان سال ۱۳۸۷ سید رضا حسینی این بازاریابی شبکه‌ای مجاز را به طور رسمی و به عنوان اختراع در اداره ثبت اختراعات به ثبت رسمی رساند. در تاریخ ۸ دی‌ماه ۱۳۸۸ (۲۸ دسامبر ۲۰۰۸) روزنامه ایران بازاریابی شبکه‌ای را قانونی اعلام کرد و از آن پس وزارت بازرگانی جمهوری اسلامی ایران قوانین و مقررات فعالیت در بازاریابی شبکه‌ای و مرز بین فعالیت شبکه‌ای (نتورک مارکتینگ) را با فعالیت هرمی مشخص کرد. در شهریور ماه سال ۱۳۹۰ بعد از ۲ سال تلاش و بررسی‌های طولانی ۶ شرکت برای نخستین بار در تاریخ ایران موفق به کسب مجوز بازاریابی شبکه‌ای از وزارت بازرگانی شدند.
ارسال نظر