فائو در گزارش ماهانه اعلام کرد
بازگشت آرامش به بازار جهانی غذا
مینا یوسفی- پس از شش ماه افزایش پی در پی قیمت مواد غذایی در جهان، بالاخره شاخص ارزیابی نرخ این کالاها بدون تغییر ماند تا اندکی ثبات به بازار غذای جهان بازگردد. اگرچه هنوز بهای مواد غذایی در دنیا بالا است و اثر جهش ناگهانی قیمت‌ها در سال گذشته همچنان ادامه دارد؛ اما ثبات شاخص‌ها تا حدی امیدوارکننده است.
مینا یوسفی- پس از شش ماه افزایش پی در پی قیمت مواد غذایی در جهان، بالاخره شاخص ارزیابی نرخ این کالاها بدون تغییر ماند تا اندکی ثبات به بازار غذای جهان بازگردد. اگرچه هنوز بهای مواد غذایی در دنیا بالا است و اثر جهش ناگهانی قیمت‌ها در سال گذشته همچنان ادامه دارد؛ اما ثبات شاخص‌ها تا حدی امیدوارکننده است.
به تازگی سازمان جهانی خواربار و کشاورزی ملل متحد(FAO) در بررسی قیمت مواد غذایی اساسی در نقاط مختلف دنیا در یک ماهه اوت، اعلام کرده است که این میانگین شاخص نسبت به یک ماه گذشته تغییری نکرده است. این در حالی است که در ژوییه یعنی یک ماه پیش از آن، نرخ مواد غذایی با افزایش قیمت ذرت آمریکایی، افزایش 6 درصدی داشت. در دو ماه گذشته میلادی شاخص قیمت مواد غذایی فائو 213 واحد اعلام شده بود. امیدواری نسبت به بهبود بازار غذا در جهان از آنجا شدت گرفته است که نرخ این کالاها نسبت با اوج قیمت‌ها در سال گذشته 25 واحد کمتر شده است. مدیر بخش تجارت و بازار فائو نسبت به این موضوع ابراز خشنودی و اعلام کرده است شاخص قیمت مواد غذایی در مقایسه با فوریه 2011 (دویست و سی و هشت واحد) 25 واحد کمتر است. به گفته کارشناسان سازمان جهانی خواربار شاخص غلات نزدیک به 260 واحد و برابر با میزان آن در ماه ژوئیه است. البته به اعتقاد او باید هوشیار بود؛ زیرا تقاضا همچنان رو به افزایش است.
در چند ماه گذشته قیمت مواد غذایی
بالا و پایین زیاد داشت که این نوسان‌ها در کنار گرانی به بی‌ثباتی بازار غذا دامن زده است. به غیر از دو ماه پیش که شاخص قیمت مواد غذایی با 6 درصد افزایش مواجه شد در سه ماه پیش تر از آن این شاخص در سراشیبی قرار گرفته بود.
جزئیات قیمت‌ها
در ماه اوت هم قیمت غلات و روغن کاهش بسیار اندکی داشت و شکر نیز به شدت ارزان شد. اما در عوض قیمت گوشت و لبنیات به شدت بالا رفت. با این وجود شاخص قیمت مواد غذایی فائو نسبت به فوریه سال گذشته یعنی بهمن و اسفند سال 89، معادل 25 واحد و نسبت به مدت مشابه در سال گذشته 18 واحد کمتر است. شاخص قیمت غلات، در ماه گذشته 260 یعنی مشابه ماه قبل از آن بود. شاخص قیمت برنج نیز تقریبا مشابه ماه قبل است و گندم با اندکی افزایش مواجه شده است. قیمت ذرت هم کمی کاهش یافته است. این تغییرات جزیی همراه با کاهش در حالی است که در ماه گذشته به دلیل افزایش قیمت ذرت در آمریکا و تلاش کشورهای تولیدکننده غلات به ویژه روسیه برای محدود کردن صادرات بازار این کالاها را ملتهب کرده بود؛ اما در یک ماه گذشته با افزایش میزان بارندگی در مناطق
خشکسالی زده آمریکا از یکسو و رد سیاست‌های سختگیرانه صادراتی از سوی روسیه بازار به سوی آرامش حرکت کرده است.
با این همه مطالعه‌های عرضه و تقاضای فائو نشان می‌دهد در ماه‌های آینده میزان تولید غلات کفاف تقاضای باز ار جهانی را نخواهد داد و از این رو باید باز هم در انتظار افزایش قیمت‌ها باشیم. بر اساس پیش‌بینی‌های سازمان خوار بار و کشاورزی سازمان ملل در سال 2012 معادل 2 میلیارد و 952 میلیون تن غلات تولید می‌شود که نسبت به سال 2011 رقمی معادل 2/2 درصد کاهش دارد. این در حالی است که میزان مصرف غلات، 2 میلیارد و 317 میلیون تن برآورد شده است و حالا کارشناسان نگران محقق نشدن پیش‌بینی‌ها در مورد تولید و کمبود شدید مواد غذایی کشاورزی هستند.
چند روز پیش نیز بانک جهانی نسبت به تاثیرات افزایش قیمت مواد غذایی بر اقشار کم درآمد و محروم هشدار داد. بر اساس اعلام بانک جهانی نیازمندان تحت تاثیر افزایش قیمت مواد غذایی قرار خواهند گرفت. بانک جهانی معتقد است گرمای شدید و خشکسالی در آمریکا و قسمت‌هایی از اروپای شرقی بخشی از دلایل افزایش قیمت مواد غذایی هستند. قیمت غلات اصلی مانند ذرت، گندم و دانه سویا به طور مشخصی افزایش یافته است و رییس بانک جهانی این افزایش را «تاریخی» عنوان کرده است. ماه ژوئن تا ژوییه امسال قیمت گندم و ذرت ۲۵ درصد و دانه سویا ۱۷ درصد افزایش یافته است. آمریکا در طول نیم قرن گذشته بدترین خشکسالی را تجربه کرده که بر قیمت تمام شده محصولات کشاورزی مانند ذرت و سویا تاثیر گذاشته است. این در حالی است که مزارع در روسیه، اوکراین و قزاقستان هم به شدت صدمه دیده‌اند.
بر اساس گزارش بانک جهانی استفاده از ذرت برای تولید سوخت نباتی هم یکی دیگر از دلایل افزایش قیمت ذرت بوده است و در کل قیمت مواد غذایی در مقایسه با سال گذشته ۶ درصد افزایش یافته است.
نگرانی قدرت‌های اقتصادی جهان
همچنین کارشناسان با اشاره به گسترش خشکسالی در آمریکا و دریای سیاه و کاهش بارش باران در هند هشدار دادند: جهان در آستانه وقوع بحران مواد غذایی و محصولات کشاورزی قرار دارد. به گزارش فارس سازمان‌های جهانی نسبت به خطر افزایش چشمگیر قیمت مواد غذایی و محصولات کشاورزی در جهان هشدار داده شده است. آمریکا و فرانسه قصد دارند در صورت ادامه روند موجود، خواستار برگزاری نشست فوق‌العاده کشورهای عضو «گروه بیست» شوند. خشکسالی بی‌سابقه در آمریکا که در ۵۶ سال اخیر سابقه نداشته است، موجب کاهش شدید تولید ذرت و سویا شده به طوری‌که قیمت ذرت در بازار شیکاگو بیش از ۶۰ درصد افزایش داشته است. فیلیپ پینتا، کارشناس ارشد فدراسیون کشاورزان فرانسه می‌گوید: میزان تولید محصولات کشاورزی و غلات امسال، به ویژه در آمریکا، روسیه و هند، با کاهش چشمگیری روبه‌رو خواهد شد و کاهش تولید ذرت و سویا چشمگیرتر از سایر محصولات کشاورزی خواهد بود. کمبود تولید محصولات کشاورزی موجب خواهد شد تا قیمت مواد غذایی به سطح رکوردهای سال‌های ۲۰۰۷ و ۲۰۰۸ نزدیک شود که این مساله، اقتصاد جهانی را به‌شدت تهدید می‌کند. در سال ۲۰۰۸، قیمت جهانی گندم و برنج تقریبا به دو برابر
افزایش یافت.
در هند نیز، افزایش قیمت مواد غذایی موجب نگرانی شده است. میزان بارش باران در هند تا اواسط اوت کمتر از میانگین هر سال بوده است. پیش‌بینی می‌شود با کاهش تولید برنج در هند، قیمت برنج تولیدی این کشور در ماه‌های آینده بیش از ۱۰درصد افزایش یابد. همچنین، وزیر کشاورزی هند در سخنانی در پارلمان این کشور، نسبت به کاهش تولید محصولات کشاورزی و افزایش قیمت کالاهای اساسی هشدار داده است. فائو نیز در تازه‌ترین گزارش خود پیش‌بینی کرد که میزان تولید جهانی برنج امسال به ۷۲۵ میلیون تن برسد. این‌رقم در گزارش قبلی فائو بیش از ۷۳۲ میلیون تن اعلام شده بود.
خشکسالی بی‌سابقه اکثر ایالت‌های آمریکا را در بر گرفته است و دمای هوا در ۴۸ ایالت این کشور در ماه جولای به‌طور بی‌سابقه‌ای افزایش داشته است. وزارت کشاورزی آمریکا نیز پیش‌بینی کرد، میزان تولید گندم این کشور امسال به پایین‌ترین حد در ۶ سال اخیر برسد. همچنین، موسسه مالی «کامرز بانک» هشدار داد، افزایش دمای هوا و خشکسالی موجب کاهش تولید گندم در دریای سیاه شده است. رییس سازمان خواربار ملل متحد (فائو) نیز از آمریکا خواسته است تا تولید اتانول از ذرت را موقتا تعطیل کند تا فشارها بر قیمت ذرت کاهش یابد. در آلمان هم افزایش قیمت مواد غذایی موجب رشد فزاینده نرخ تورم آلمان طی ماه اوت شده است. موسسه آمار آلمان در تازه‌ترین گزارش خود اعلام کرد: نرخ تورم بزرگ‌ترین اقتصاد منطقه یورو طی ماه اوت به بیش از 2 درصد رسیده است. این برای نخستین بار در سال 2012 میلادی است که نرخ تورم آلمان با افزایش روبه‌رو شده است. نرخ تورم آلمان در ماه جولای امسال نیز به کمتر از 7/1 درصد رسیده بود . نسبت به ماه جولای هزینه زندگی در آلمان با رشد 3/0 درصدی روبه‌رو شده است. بانک مرکزی اروپا قصد دارد نرخ تورم منطقه یورو را زیر 2 درصد ثابت نگه دارد.
موسسه آمار آلمان اعلام کرد: رشد اقتصادی این کشور در سه ماه دوم 2012 به کمتر از 3/0 درصد رسیده است. رشد اقتصادی بزرگ‌ترین اقتصاد منطقه یورو در سه ماه دوم 2012 در حالی است که بحران مالی و بدهی منطقه یورو فشار زیادی را بر اقتصاد آلمان وارد کرده است.
بر اساس این گزارش، افزایش مصرف و تقاضای داخلی بخش خصوصی و رشد صادرات و واردات در این مدت تاثیر زیادی بر افزایش رشد اقتصادی آلمان داشته است. رشد اقتصادی آلمان در سه ماه نخست ۲۰۱۲ میلادی نیز به ۵/۰ درصد رسیده بود و این موضوع کمک زیادی به رهایی منطقه یورو از رکود اقتصادی کرده است. کارشناسان اقتصادی پیش از این رشد اقتصادی ۲/۰ درصدی را برای آلمان پیش‌بینی کرده بودند. دولت آلمان نیز پیش‌بینی کرده است رشد اقتصادی این کشور در سال ۲۰۱۲ میلادی به بیش از ۷/۰ درصد خواهد رسید.
کمبود منابع آب تا سال 2050
طبق تحقیقات سازمان ملل، منابع آب کره زمین تا سال ۲۰۵۰ میلادی به حدی کاهش می‌یابد که دنیا دیگر قادر نخواهد بود مواد غذایی برای ۹ میلیارد جمعیت خود تولید کند. رویترز گزارش داد: کمبود منابع آب ممکن است به افزایش قیمت مواد غذایی و بی‌ثباتی در دنیا منجر شود. به گفته تحلیلگران رویترز پیشرفت‌های فناوری و تجهیزات کشاورزی و آبیاری شاید به بهتر شدن اوضاع کمک کند، اما تغییرات آب و هوایی هرچند به نفع برخی کشورها است، آثار منفی زیادی برای عمده مردم دنیا در بر دارد. تحقیق و پژوهش می‌تواند دولت‌ها را در مقابله با این چالش‌ها یاری رساند از این رو قبل از مواجه شدن با مشکل باید به راه حل آن از طریق روش‌های علمی بیندیشیم.
ارسال نظر