ارزآوران و ارزبران بزرگ ۱۴۰۰ معرفی شدند
هفت تازه‌وارد لیست تجارت
ارزآوران و ارزبران ۱۴۰۰ معرفی شدند. گزارش سازمان توسعه تجارت از ۲۰ قلم عمده کالاهای وارداتی و صادراتی سال‌گذشته نشان می‌دهد در بخش صادرات ۲۰ کالای نخست بیش از نیمی از ارزش صادرات در سال۱۴۰۰ را به خود اختصاص داده‌اند و در بخش واردات هم ۲۰ کالای عمده بیش از ۴۰درصد ارزش واردات را از آن خود کرده‌اند. مقایسه این آمارها با آمار تجارت سال۹۹ حکایت از ورود برخی از کالاها به لیست صادراتی دارد. این کالاها در سال۹۹ جزو کالاهای منتخب تجاری نبوده‌اند. این موضوع بیانگر آن است که یا بازارهای جدید برای کالاهای ایرانی کشف شده یا نیاز کشورهای هدف به کالاهای ایرانی افزایش یافته است.
از سوی دیگر، در لیست کالاهای ارزبر نیز جابه‌جایی‌هایی را شاهد بودیم که نشان می‌دهد نیازهای ضروری کشور در اولویت واردات قرار گرفته است. مابقی کالاهای وارداتی و صادراتی نیز با تغییر رتبه روبه‌رو بوده‌اند. کالاهای جدیدالورود به لیست اقلام برتر صادراتی سال۱۴۰۰ را «گاز طبیعی»، «قیرنفت»، «سایر روغن‌های سبک و فرآورده‌ها به‌جز بنزین» و «بنزین» تشکیل می‌دهند. همچنین جدیدالورودها به لیست اقلام عمده وارداتی نیز شامل «واکسن‌های پزشکی»، «سایر پارچه‌های تار و پودباف از نخ رشته‌ای سنتتیک» و «سایر دارو با منشأ طبیعی مورد‌استفاده دامپزشکی» است. ارزش کالاهای «اوره حتی به‌صورت محلول در آب»، «سایر محصولات نیمه‌تمام از آهن یا فولاد غیرممزوج»، «آلومینیوم به‌صورت کارنشده، غیرممزوج»، «کاتد و قطعات کاتد از مس تصفیه‌شده» و «بوتان مایع شده» بیشترین افزایش را در بین ۲۰ قلم عمده صادراتی داشته‌اند. همچنین در بخش واردات «تراکتورهای جاده‌ای برای نیمه‌تریلرها»، «واکسن‌ها برای پزشکی»، «گندم معمولی»، «سایر پارچه‌های تار و پودباف از نخ رشته سنتتیک» و «روغن سویا، حتی صمغ‌گرفته» بیشترین رشد ارزشی را نسبت به سال۹۹ تجربه کرده‌اند.
۲۰ کالای عمده صادراتی
بر اساس گزارش سازمان توسعه تجارت، ۲۰ کالای نخست صادراتی در مجموع ارزشی معادل ۲۸میلیارد و ۳۷۶میلیون دلار داشته و وزن آنها نیز به ۶۳میلیون و ۸۲۹هزار تن می‌رسد. این ۲۰ قلم از نظر وزنی رشد ۱۳درصدی و از نظر ارزشی افزایش ۴۸درصدی داشته‌اند. از میان این ۲۰ کالا، دو کالا با افت ارزشی و ۷ قلم کالا با کاهش وزنی روبه‌رو بوده‌اند. بیشترین ارزش صادرات در سال‌گذشته مربوط به «گاز طبیعی» بوده است. ۴میلیارد و ۸۷۵میلیون دلار از این کالا به کشورهای هدف صادر شده است که از نظر ارزشی رشد ۸۴درصدی و سهم ۱۰درصدی را به خود اختصاص داده است. صادرات این کالا به لحاظ وزنی هم افزایش ۹۱درصدی را نسبت به مدت مشابه سال۹۹ داشته است. «متانول» به‌عنوان دومین کالای صادراتی در سال۱۴۰۰ است که ارزش صادرات آن ۲میلیارد و ۲۰۰میلیون دلار و سهم ارزشی آن نیز ۵/ ۴درصد است. رشد ۸۷درصدی ارزشی و ۴درصدی وزنی نیز در کارنامه صادرات این کالا به چشم می‌خورد. «پلی‌اتیلن گرید فیلم با وزن مخصوص کمتر از ۹۴ درصد» با ارزش ۲میلیارد و ۷۴میلیون دلار و سهم ارزشی ۳/ ۴درصد در رده سوم قرار گرفته است. این کالا از نظر ارزشی افزایش ۴۲درصدی و از لحاظ وزنی رشد یک‌درصدی داشته است. «پروپان مایع‌شده» هم در سال‌گذشته صادراتی معادل یک‌میلیارد و ۹۰۸میلیون دلار داشته که سهم صادرات آن از کل صادرات ۱۴۰۰ به ۹/ ۳درصد می‌رسد. صدور این کالا در سال‌گذشته نسبت به سال۹۹ رشد وزنی و ارزشی ۳۰درصدی و ۹۶درصدی داشته است. صادرات «اوره حتی به‌صورت محلول در آب» در سال‌گذشته با رشد ارزشی ۱۵۶درصدی نسبت به سال۹۹ روبه‌رو بوده و ارزش آن به یک‌میلیارد و ۸۰۷میلیون دلار رسیده و سهم ارزشی آن نیز ۷/ ۳درصد است. صدور این کالا از نظر وزنی هم یک‌درصد افزایش داشته است. «شمش از آهن و فولاد غیرممزوج» با ارزش یک‌میلیارد و ۷۱۵میلیون دلار، سهم ارزشی ۵/ ۳درصدی و رشد ارزشی ۸۲درصدی نسبت به مدت مشابه سال۹۹، ششمین کالای صادراتی سال‌گذشته است. صادرات «سایر محصولات نیمه‌تمام از آهن یا فولاد غیرممزوج» هم دارای ارزشی معادل یک‌میلیارد و ۷۰۳میلیون دلار، سهم ارزشی ۵/ ۳درصدی و رشد ارزشی ۱۵۱درصدی نسبت به سال۹۹ است. «کاتد و قطعات کاتد از مس تصفیه‌شده» که هشتمین کالای صادراتی است نیز دارای ارزشی معادل یک‌میلیارد و ۵۵۰میلیون دلار، سهم ارزشی ۲/ ۳درصدی و رشد ارزشی ۱۱۶درصدی نسبت به سال‌قبل است. صادرات «قیر نفت» در سال‌گذشته ارزآوری یک‌میلیارد و ۴۳۰میلیون دلاری داشته و سهم ۹/ ۲درصدی از کل صادرات ۱۴۰۰ را به خود اختصاص داده است. ارزش صادرات این کالا نسبت به سال۹۹ رشد ۷۳درصدی داشته است. «میله‌های آهنی یا فولادی» با ارزش صادرات یک‌میلیارد و ۲۸۴میلیون دلاری و سهم ارزشی ۶/ ۲درصدی، دهمین کالای عمده صادراتی ۱۴۰۰ است. ارزش صادرات این کالا نسبت به سال۹۹، معادل ۹۹درصد رشد داشته است. «بوتان مایع‌شده» دارای سهم ارزشی ۴/ ۲درصدی و رشد ارزشی ۱۰۹درصدی بوده، «پلی‌اتیلن گرید فیلم با وزن مخصوص ۹۴درصد یا بیشتر» سهم ارزشی ۱/ ۲درصدی و افزایش ارزش ۱۶درصدی داشته، «سایر روغن‌های سبک و فرآورده‌ها به‌جز بنزین» هم با ۸درصد رشد ارزشی نسبت به مدت مشابه سال‌گذشته، سهم ۹/ ۱درصدی را از کل صادرات ۱۴۰۰ به خود اختصاص داده است. «محصولات نیمه‌تمام از آهن یا فولاد غیرممزوج» با سهم ارزشی ۷/ ۱درصد و رشد ارزشی ۸ درصد، چهاردهمین محصول صادراتی و «سایر فرآورده‌های غیرمذکور دارای ۷۰درصد وزنی یا بیشتر نفت و روغن‌های معدنی قیری» با سهم ارزشی ۶/ ۱درصدی و رشد ارزشی ۹۵درصدی پانزدهمین کالای عمده صادراتی در سال۱۴۰۰ است. سهم «بنزین» از کل ارزش صادرات ۵/ ۱درصد، سهم «پسته‌ها با پوست تازه یا خشک» ۴/ ۱درصد، سهم «آلومینیوم به‌صورت کار نشده غیرممزوج» ۳/ ۱درصد، سهم «اتیلن‌گلیکول» ۲/ ۱درصد و سهم «روی غیرممزوج» نیز ۱/ ۱درصد از کل ارزش صادرات ۱۴۰۰ است.
۲۰ قلم کالای عمده وارداتی
این گزارش حاکی از آن است که ۲۰ قلم نخست صادراتی وزنی معادل ۲۹میلیون و ۱۹۵هزار تن و ارزشی معادل ۲۱میلیارد و ۵۰۹میلیون دلار داشته است. سهم این ۲۰ کالا از کل ارزش واردات به ۶/ ۴۰درصد می‌رسد. در مجموع ارزش و وزن کالاهای مذکور افزایش ۸۹درصدی و ۴۹درصدی را نسبت به سال۹۹ در کارنامه عملکرد خود به ثبت رسانده‌اند. از میان ۲۰ کالای عمده وارداتی، ۲ کالای برنج نیمه‌سفید‌شده و الکترودهای زغالی برای کوره‌ها از نظر ارزشی نسبت به سال‌گذشته افت داشته‌اند. همچنین واردات ذرت دامی، برنج نیمه سفید شده و ماژول نمایشگر متشکل از صفحه، کاهش وزنی را نسبت به سال۹۹ تجربه کرده‌اند. بیشترین واردات در سال۱۴۰۰ مربوط به «گوشی تلفن همراه» است. واردات این کالا ارزشی معادل ۴میلیارد و ۱۶۲میلیون دلار داشته که سهم ۹/ ۷درصدی را از کل ارزش واردات ۱۴۰۰ به خود اختصاص داده است. رشد ۷۱درصدی ارزشی و افزایش ۲۲درصدی وزنی نسبت به سال۹۹ نیز حاصل واردات گوشی تلفن‌همراه در سال‌گذشته است. واردات «ذرت دامی» در سال۱۴۰۰ ارزشی معادل ۳میلیارد و ۳۶۶میلیون دلار داشته است. سهم این کالا از کل واردات سال‌گذشته ۴/ ۶درصدی بوده و از نظر وزنی افت یک‌درصدی و از نظر ارزشی رشد ۳۴درصدی داشته است. «گندم معمولی» نیز سال‌گذشته وارداتی معادل ۲میلیارد و ۴۸۷میلیون دلار داشته که نسبت به سال۹۹ با رشد ۱۰۴۰درصدی ارزشی همراه بوده است. سهم ۷/ ۴درصدی ارزش از کل ارزش واردات ۱۴۰۰ مربوط به این کالاست. همچنین وزن گندم وارد شده به کشور نسبت به سال۹۹ با رشد ۸۱۵درصدی روبه‌رو بوده است. ارزش واردات «دانه سویا تراریخته» در سال‌گذشته معادل یک‌میلیارد و ۴۱۳میلیون دلار بوده که سهم ارزشی آن به ۷/ ۲درصد می‌رسد. واردات این کالا نسبت به سال۹۹ از نظر ارزشی رشد ۹۹درصدی و از لحاظ وزنی افزایش ۵۵درصدی داشته است. «روغن‌های دانه آفتابگردان و روغن گلرنگ» به‌عنوان پنجمین کالای وارداتی نیز توانسته است در سال۱۴۰۰ سهم ۶/ ۲درصدی را به خود اختصاص دهد. ارزش واردات این کالا در سال‌گذشته به یک‌میلیارد و ۳۵۸میلیون دلار می‌رسد، ضمن اینکه رشد وزنی کالای مذکور ۵۷درصد و رشد ارزشی آن نیز ۱۵۴درصد نسبت به سال۹۹ است. «واردات کنجاله» در سال‌گذشته یک‌میلیارد و ۲۷۴میلیون دلار ارزبری داشته و سهم ارزشی آن به ۴/ ۲درصد می‌رسد. رشد ارزشی واردات این کالا نسبت به سال۹۹ معادل ۶۰درصد است. در سال‌گذشته یک‌میلیارد و ۵میلیون دلار «جو به استثنای بذر» وارد شده و این کالا را در رده هفتم کالاهای عمده وارداتی قرار داده است. سهم ارزشی جو از کل ارزش واردات ۱۴۰۰ به ۹/ ۱درصد می‌رسد و رشد ارزشی آن نیز ۱۱۶درصد است. «تراکتورهای جاده‌ای برای نیمه‌تریلرها» بیشترین رشد واردات در سال‌گذشته را به خود اختصاص داده‌اند. ارزش این کالای وارداتی در سال‌گذشته ۹۷۶میلیون دلار و سهم ارزشی آن ۸/ ۱درصد است. «روغن خام سویا حتی صمغ گرفته» ارزبری ۷۰۵میلیون دلاری داشته و سهم ارزشی آن نیز ۳/ ۱درصد است. همچنین ۲۲۲درصد افزایش ارزش واردات این کالا نسبت به سال۹۹ بوده است. واردات «واکسن‌ها برای پزشکی» دارای ارزش ۶۶۷میلیون دلاری بوده و سهم ارزشی آن از کل واردات سال‌گذشته به ۳/ ۱درصد می‌رسد. همچنین واردات این کالا نسبت به سال۹۹ رشد ۱۲۲۱درصدی داشته است. این کالا دهمین کالای عمده وارداتی سال۱۴۰۰ است. «شکر تصفیه‌نشده» دارای سهم ارزشی یک‌درصدی از کل ارزش واردات و رشد ارزشی ۴۷درصدی نسبت به سال۹۹ واردات بوده، «RBD پالم اویل» هم سهم یک‌درصدی در ارزش واردات داشته و ارزش آن هم رشد ۷۴درصدی را نسبت به سال۹۹ تجربه کرده است. «سایر پارچه‌های تار و پودباف از نخ رشته‌های سنتتیک» هم با سهم ارزشی ۹/ ۰درصدی و رشد ارزشی ۲۷۷درصدی نسبت به سال۹۹ در رده سیزدهم کالاهای عمده وارداتی قرار گرفته است. «برنج نیمه‌سفید‌شده» نیز دارای سهم ارزشی ۸/ ۰درصدی از کل واردات بوده و ارزش آن هم نسبت به سال۹۹ افت ۵۶درصدی داشته است. پانزدهمین کالای عمده وارداتی در سال۱۴۰۰ نیز «موز سبز تازه یا خشک شده» است. این کالا سهم ۸/ ۰درصدی از کل ارزش واردات دارد. همچنین رشد ۵۷درصدی ارزش واردات نسبت به سال۹۹ در کارنامه عملکرد این کالا ثبت‌شده است. «قطعات منفصله جهت تولید اتومبیل سواری»، «چای سیاه» و «الکترودهای زغالی برای کوره‌ها» هریک سهم ۷/ ۰درصدی را از کل ارزش واردات ۱۴۰۰ در اختیار دارند. «ماژول نمایشگر متشکل از صفحه» و «سایر دارو با منشأ طبیعی مورد‌استفاده دامپزشکی» نیز هر کدام دارای سهم ۶/ ۰درصدی از کل ارزش واردات هستند.
