چرایی پایین بودن ارزش افزوده صادرات به عراق
با توجه به توضیحات فوق و بر اساس آمارهای منتشرشده، در یک نگاه کلی ارزش هرتن کالای صادراتی به چین حدود 100دلار از متوسط کشوری بالاتر است و ارزش هرتن کالای صادراتی به عراق حدود 100دلار از متوسط کشوری و 200دلار نسبت به چین پایینتر است. از طرف دیگر آمارهای مذکور نشان میدهد ما در مجموع 3911 قلم کالای صادراتی داشته ایم که از این تعداد 2798 قلم کالا به عراق صادرات داشتهایم؛ درحالیکه صادرات به چین جمعا شامل 307قلم کالا بوده است؛ بهعبارتی تنوع کالاهای صادراتی به عراق بسیار بیشتر بوده و تعداد اقلام صادراتی به چین بسیار کمتر بوده است. ضمنا حدود 90درصد صادرات به چین شامل مواد پتروشیمی مواد معدنی بوده است و با توجه به تنوع گسترده کالاهای صادراتی به عراق شامل ماشینآلات، مواد غذایی (ماکارونی، نوشیدنیها، لبنیات، عسل، میوه و مرکبات، غلات، ربگوجه و...) مواد شوینده، محصولات شیمیایی، مصالح ساختمانی (کاشی و سرامیک، سنگ ساختمانی، سیمان، در و پنجره و...) مواد پلاستیکی، آهن و فولاد، ظروف آشپزخانه و...، باید صادرات به عراق نسبت به چین از ارزشافزوده بالاتری برخوردار باشد و قاعدتا باید ارزش هرتن کالای صادراتی به عراق نسبت به چین بالاتر باشد. همچنین ملاحظه آمارهای تفکیکی صادرات بخشهای عمده کالایی به دو کشور مذکور نیز نشان میدهد که ابهاماتی در ارزشگذاری کالاهای صادراتی به بازارهای ذکرشده و احتمال کماظهاری یا کمارزشگذاری صادرات وجود دارد که نیازمند بررسی دقیقتر برای روشن شدن واقعیتهای آماری 11ماهه است.