اثر سیاستهای چین بر زنجیره عرضه با شیوع اُمیکرون
تبعات اقتصادی سیاست کرونایی چین
لرزه دوباره بر تجارتجهانی
تولیدکنندگان آمریکایی نگران هستند که سیاست «کووید صفر» چین مانع از حرکت روان کالاها در سطح جهان شود. شرکتها در حال آمادهشدن برای دورهای دیگر از اختلال در زنجیره جهانی عرضه کالاها هستند، چراکه چین برای جلوگیری از انتشار سویه اُمیکرون دست به اعمال تعطیلیهای گستردهای زده است. این اقدامات در حالحاضر دهها میلیون نفر از مردم را در شهرهای مختلف چین در خانههایشان محبوس کرده و پروازهای ترانزیت از طریق هنگکنگ را از اکثر نقاط جهان برای ماههای آینده به حالت تعلیق درآورده است. دستکم ۲۰میلیون نفر، حدود ۵/ ۱درصد از جمعیت چین، در قرنطینه هستند که اغلبشان در شهر «شیآن» در غرب چین و منطقه «هنان» در شمالغرب کشور ساکن هستند.
نشریه نیویورکتایمز در تحلیلی نوشته است؛ سیاست «کووید صفر» چین، تولیدکنندگان را از دور جدیدی از تعطیلی کارخانجات و بنادر چین نگران کرده است. این اختلالها درست در زمانی برای شرکتها رخ خواهد داد که با افزایش قیمت مواداولیه، زمانهای ارسال طولانی و کمبود نیروی کار دست بهگریبان هستند. پس از ظهور کرونا در ووهان، چین از ابزارهای تعطیلی، ردیابی تماسها و قرنطینه برای متوقفکردن گسترش ویروس استفاده کرد.
این تاکتیکها تا حد زیادی موثر بودهاند، ولی سرایتپذیری بالای سویه اُمیکرون بزرگترین آزمون سیستم چین است. تاکنون اثرات تعطیلیها بر تولید کارخانجات چین و ارسالها محدود بوده است. چهار شهر بندری بزرگ چین شامل «شانگهای»، «دالیان»، «تیانجین» و «شنژن»، تعطیلیهای هدفمندی را برای کنترل اُمیکرون اعمال کرده و هنوز بنادر خود را تعطیل نکردهاند، با این وجود شرکت فولکسواگن و تویوتا هفته پیش اعلام کردند که به علت تعطیلیها، تولیدشان را موقتا در تیانجین متوقف خواهند کرد.
تحلیلگران هشدار میدهند که ممکن است بسیاری از صنایع با اختلال در جریان کالاها روبهرو شوند، چراکه چین در تلاش است قبل از فرارسیدن المپیک زمستانی پکن درماه آینده، از سرایت ویروسکرونا جلوگیری کند. درصورتیکه تعطیلیها در چین گسترش یابند، تاثیرات آن بر زنجیره عرضه میتواند در سراسر آمریکا احساس شود. وقوع اختلالهای جدید میتواند اعتماد مصرفکنندگان را کاهش دهد و تورم را تشدید کند؛ تورمی که همین حالا هم در بیشترین میزان ۴۰ سال گذشته قرار دارد. این پتانسیل برای ایجاد اختلالهای بیشتر در زنجیره عرضه درست در زمانی رخ میدهد که شرکتها امیدوار بودند شاهد کاهش موانعی باشند که از زمان شروع همهگیری زنجیره عرضه را مختل کرده است.
ترکیب تعطیلیهای پراکنده در کارخانجات، بنادر و انبارها در سراسر جهان و تقاضای فزاینده مصرفکنندگان آمریکایی برای کالاهای خارجی، سیستم ارسال بینالمللی را از جریان عادی خود خارج کرده است. هزینههای حمل سر به فلک کشیدهاند و بنادر و انبارها با انباشت کالاهایی روبهرو هستند که باید به نقاط دیگر حمل شوند. در حالیکه بخشهای دیگر زنجیره عرضه با مشکل کمبود روبهرو هستند.
در فصل تعطیلات۲۰۲۱ مصرفکنندگان با سفارشهای زودهنگام تا حدی این مشکلات را دور زدند. پس از تعطیلات، قیمتهای بالای حمل نیز شروع به کاهش کردند و برخی تحلیلگران گمان میکردند که سالنوی چینی در ماه آینده زمانی خواهد بود که بنادر، انبارها و شرکتهای حمل میتوانند به سفارشهای عقبافتادهشان برسند و به زنجیره عرضه اجازه میدهد به حالت عادی بازگردد، ولی گسترش سویه اُمیکرون امیدها برای بهبود سریع را از بین برد و نهتنها نشان داد که آمریکا تا چه اندازه به کالاهای چین وابسته است، بلکه نشاندهنده شکنندهبودن زنجیره عرضه در داخل آمریکا نیز بود.
شرکتهای حمل و انبارهای آمریکا که حالا هم با کمبود نیروی کار روبهرو هستند، کارکنان خود را به علت بیماری و قرنطینه از دست میدهند. زمان ارسال کالاهایی که از کارخانجات چین به سواحل غربی آمریکا ارسال میشوند به بیشترین حد خود رسیده است. دولت بایدن برای کاهش موانع چه در آمریکا و چه خارج از آن، مبلغ ۱۷میلیارد دلار را برای بهبود بنادر آمریکا اختصاص داده است. بنادر اصلی آمریکا نسبت به همیشه بار بیشتری دارند و انباشت کانتینرها را مدیریت میکنند، ولی مشکلات ادامهدار در سایر مراحل زنجیره عرضه چون کمبود کامیون و کارگران انبار برای انتقال کالاها به مقصد نهاییشان، این افزایش کارآیی بنادر را بیاثر کرده است. تولیدکنندگان با دقت تحولات چین را دنبال میکنند و میخواهند بدانند در صورت گسترش اُمیکرون در هفتههای آینده، کارخانهها و بنادر بیشتری در چین مجبور به تعطیلی خواهند شد یا خیر. «شیآن» و منطقه «هنان» که بیشترین تعطیلیها در آنها رخ داده است، وابستگی بالایی به صادرات ندارند؛ گرچه برخی نیمههادیهای موردنیاز شرکت سامسونگ و میکرونتکنولوژی در «شیآن» تولید میشوند. مقامات چینی تعطیلیهای هدفمندتری را دنبال میکنند. بهعنوان مثال، چند روز پیش در شانگهای پنج مورد ابتلا به کووید-۱۹ در یک مغازه شناسایی شد. دانشآموزان چینی که بهتازگی از آمریکا بازگشته بودند از آن مغازه بازدید کرده بودند. دولت بهجای تعطیلکردن کل شهر یا محله، تنها خود مغازه را تحت محدودیتهای شدید قرار داد. پس از اختلال گسترده در طول قرنطینه سال گذشته، بنادر چین اثبات کردهاند که قادر به ادامه فعالیت در طول قرنطینههای شهری هستند. چینیها برای جلوگیری از سرایت بیماری، کارکنان کشتیها را از رفتن به خشکی منع کردهاند و برخی کارکنان اسکلهها را ملزم کردهاند برای چند هفته در اقامتگاههای نزدیک زندگی کنند و به خانه بازنگردند. چین برای دور نگهداشتن ورزشکاران و خارجیهای دیگر از جمعیت در طول المپیک زمستانه نیز طرحهای مشابهی را در نظر دارد.
سال گذشته بستن ترمینالها در «نینگبو» و «شنژن» که به ترتیب سومین و چهارمین بنادر کانتینری جهان هستند، به ازدحام، تاخیر و تغییر مقصد برخی کشتیها منجر شد، ولی در صورتیکه ویروسکرونا به یکی از بنادر بزرگ وارد شود، اثرات آن میتواند بهسرعت به آمریکا برسد. از سوی دیگر، اقدام چین در کنسلکردن پروازها برای جلوگیری از سرایت ویروس میتواند هزینه باربری هوایی را نیز افزایش دهد و دسترسی به آن را در هفتههای پیشرو مشکلتر کند. برای شرکتهای آمریکایی، چشمانداز مشکلات زنجیره عرضه به معنای آن است که ممکن است پیش از تعطیلیهای احتمالی، مانع دیگری بر سر راه تامین محصولات چینی وجود داشته باشد.