ظن «بیش‌بود» ارزش کالاهای وارداتی

دنیای‌اقتصاد : مدت‌‌‌‌هاست نحوه بررسی ارزش کالا در گمرک یکی از چالش‌های فعالان اقتصادی با گمرک است. از دید فعالان اقتصادی وضعیت کنونی ارزش‌‌گذاری کالا یکی از موانع مهم فعالیت بسیاری از شرکت‌های واردکننده و واحدهای تولیدی است. موضوع درباره یکسان عمل‌نکردن گمرک در جریان «بیش‌اظهاری ارزش‌» و «کم‌اظهاری ارزش‌» کالا از سوی واردکنندگان است. در زمانی‌که فعالان اقتصادی ارزش کالا را بیش از ارزش واقعی اعلام می‌کنند، گمرک پس از اعمال نزول ارزش، حقوق ورودی را براساس ارزش جدید دریافت می‌کند، اما زمانی که فعالان اقتصادی ارزش کالا را کمتر از میزان واقعی اعلام می‌کنند؛ گمرک به‌رغم اینکه اعلام «بیش‌بود» می‌کند، حقوق ورودی را براساس ارزش اعلامی واردکننده دریافت می‌کند. درحالی که به گفته فعالان اقتصادی باید برمبنای ارزش اعلامی خود گمرک حقوق ورودی دریافت شود، اما این موضوع به اینجا ختم نمی‌شود.

درصورتی‌که گمرک به کالایی مهر بیش‌اظهاری بزند، تا زمانی‌که صاحب‌کالا پاسخ بیش‌‌‌‌بود ارزش را ندهد؛ نه دیگر اسنادش را به او تسلیم می‌کنند و نه گشایش جدیدی باز‌می‌کنند و نه سپرده‌های او را آزاد می‌کنند و همه فعالیت‌‌‌‌های او متوقف می‌شود. موضوعی که در نشست ستاد تسهیل و رفع موانع تولید اتاق ایران با حضور مدیرکل دفتر واردات گمرک و جمعی از فعالان اقتصادی به آن پرداخته شد، در مقابل نماینده گمرک با دستور پیگیری سریع این مشکل در دفتر ارزش گفت: « نظر گمرک در مورد بیش‌‌‌‌بود ارزش نظر قطعی نیست و تا زمانی که این موضوع قطعی نشده، سایر سازمان‌های ذی‌‌‌‌ربط نباید اقدام موثری انجام دهند.»

علی وکیلی برای حمایت از واحدهای تولیدی پیشنهاد داد «‌اگر کالای وارداتی واحدی یک‌بار با بیش‌‌‌‌بود ارزش مواجه شد از واردات منع نشوند.»

به گزارش پایگاه خبری اتاق ایران، جلسه کمیته گمرک ستاد تسهیل به ریاست علی وکیلی، مدیرکل دفتر واردات گمرک، در اتاق ایران برگزار شد.

کمیسیون واردات اتاق ایران به‌عنوان دبیرخانه ثانویه این کمیته میزبان اعضای جلسه بود. این کمیته که علاوه‌بر وکیلی، محمد فاروقی نایب‌‌‌‌رئیس کمیسیون تسهیل تجارت اتاق ایران، احمد هاشمی عضو هیات‌رئیسه اتاق تعاون ایران، حسین تاجیک مشاور عالی اداره نظارت ارزی بانک مرکزی، علی‌پور مدیرکل دفتر ارزیابی کیفیت کالاهای صادراتی و وارداتی سازمان ملی استاندارد، غلامرضا للـه‌‌‌‌گانی عضو کمیسیون حقوقی و قضایی خانه‌صنعت و معدن و تجارت ایران و گلناز نصراللهی مشاور اقتصادی معاونت امور صنایع وزارت صنعت، معدن و تجارت از اعضای آن هستند؛ قرار است مسائل و مشکلات گمرکی واحدهای تولیدی را حل‌‌‌‌وفصل کند.

دستور کار این جلسه به ارائه گزارش درباره موانع و مشکلات پرونده‌های ارجاعی به دفتر تعیین ارزش و همچنین بررسی مشکلات مدت زمان ورود موقت کالا و بررسی مشکلات تسویه ورود موقت اختصاص داشت و حسین عسگری‌‌‌‌ثابت رئیس گروه دفتر ارزش گمرک ایران، اصغر مظاهری عضو هیات‌مدیره انجمن کارگزاران گمرکی، عبدالله صفرزاده رئیس گروه دفتر صادرات گمرک ایران از مهمانان این جلسه بودند.

در ابتدای جلسه مظاهری، عضو هیات‌مدیره انجمن کارگزاران گمرکی با اشاره به مشکلات مربوط به بیش‌‌‌‌بود ارزش کالا در گمرک بعد از اصلاح آیین‌‌‌‌نامه مربوطه در سال‌۹۰ گفت: در مورد نزول ارزش روال این‌گونه است که صاحب کالا ارزشی را درباره کالای صادراتی خود اظهار می‌‌‌‌کند؛ اما گمرک برای آن نزول ارزش زده و بعد ارزش گمرکی را بر اساس روش‌‌هایی تعیین کرده و حقوق ورودی را هم بر همان اساس دریافت می‌‌‌‌کند.

او ادامه داد: در مورد بیش‌‌‌‌بود ارزش هم باید همین اتفاق بیفتد و ما می‌‌‌‌گوییم اگر گمرک تشخیص می‌دهد ارزش گمرکی آن چیزی که صاحب کالا اظهار کرده، نیست پس حقوق ورودی را هم بر اساس آن‌‌‌‌چیزی که ارزش گمرکی است دریافت کند؛ یعنی گمرک باید در هر دو حالت نزول یا بیش‌‌‌‌بود ارزش، یکسان عمل کند. سوال اینجاست که چرا گمرک در شرایط بیش‌‌‌‌بود ارزش می‌گوید چون خود صاحب کالا اظهار کرده من آن را کم نمی‌کنم‌ اما در مورد نزول این کار را انجام می‌دهد؟

مظاهری با بیان اینکه بحث بررسی ارزش به این ترتیب عواقب زیادی برای صاحبان کالا ایجاد کرده است، ادامه داد: در مواردی که گمرک ارزش کالای اظهارشده را نازل تشخیص می‌داد، تکلیف مشخص بود یا کالا در گمرک باقی می‌‌‌‌ماند یا طی سپرده‌‌‌‌ای به‌‌‌‌صورت نقدی یا ضمانت‌نامه به گمرک پرداخت می‌شد تا بعد بررسی شود و کالا از گمرک ترخیص می‌شد. او افزود: در مورد بیش‌‌‌‌بود ارزش، گمرک اجازه ترخیص می‌دهد؛ اما مشکلات اصلی از این به بعد شروع می‌شود. تا وقتی صاحب‌کالا پاسخ بیش‌‌‌‌بود ارزش را نداده است، تمام کارهای صاحب‌کالا متوقف می‌شود؛ نه دیگر اسناد را به او تسلیم می‌کنند و نه گشایش جدیدی باز‌می‌کنند و نه سپرده‌های او را آزاد می‌کنند. همه‌چیز متوقف باقی می‌‌‌‌ماند. مظاهری در ادامه به مشکلات یکی از کارخانه‌ها اشاره کرد که موضوع بیش‌‌‌‌بود ارزش منجر به توقف تولید در این کارخانه شده است. فاروقی نایب‌‌‌‌رئیس کمیسیون تسهیل تجارت اتاق ایران تاکید کرد: بررسی ارزش کالا در گمرک از مشکلات همیشگی صاحبان کالاست. وضعیت ارزش‌‌‌‌‌گذاری و آنچه در دفتر ارزش اتفاق می‌‌‌‌افتد مطلوب نیست، چراکه جلوی فعالیت بسیاری از شرکت‌ها و واحدهای تولیدی به ظن بیش‌‌‌‌بود ارزش گرفته شده و فعالیت آنها متوقف شده است.