تهاتر کالا به کالا؛ راهکار حل مشکلات ایران و افغانستان
در این کنفرانس، وضعیت امنیتی و سیاسی افغانستان و چشم‌انداز روابط اقتصادی و سیاسی دو کشور، فرصت‌های تجاری و نیازهای کالایی و خدماتی افغانستان، فرصت‌های سرمایه‌گذاری افغانستان، نحوه حضور در بازار افغانستان، خطوط اعتباری افغانستان و ایران و راهکارهای نقل‌وانتقال مالی و مناقصات و خریدهای دولتی افغانستان بررسی شد.
سید حسین سلیمی، رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و افغانستان با تا‌کید بر ضرورت تشویق سرمایه‌گذاری میان فعالان اقتصادی دو کشور، برخی از مهم‌ترین حوزه‌های همکاری مشترک میان ایران و افغانستان را تشریح و تا‌کید کرد با بهره‌گیری از ظرفیت‌های افغانستان، می‌توان بسیاری از صنایع نیمه فعال کشور را فعال کرد.
سلیمی به واردات گوشت قرمز از برزیل و استرالیا در کشور اشاره کرد و گفت: این در حالی است که طعم گوشت قرمز وارداتی به دلیل تفاوت نژاد دام‌های برزیل و استرالیا با ذائقه ایرانی‌ها همسان نیست؛ اما با توجه به اینکه نژاد دام افغانستان به دام‌های ایرانی نزدیک‌تر است می‌توانیم تولید دام در افغانستان را ترویج کرده و گوشت آن را به کشور وارد کنیم که این اقدام به افزایش قدرت خرید افغان‌ها و افزایش صادرات ما به این کشور کمک می‌کند.
سلیمی با بیان اینکه اتاق ایران و افغانستان تنها اتاقی است که تجار افغانستانی در هیات‌رئیسه آن حضور دارند، گفت: یکی از کارهایی که در این اتاق دنبال می‌کنیم تشویق ایرانی‌ها به سرمایه‌گذاری در افغانستان است. رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و افغانستان درعین‌حال ناامنی در برخی مناطق افغانستان را دلیل اصلی عدم تمایل سرمایه‌گذاری ایرانی‌ها عنوان کرد.
او به کالاهای موردنیاز بازار افغانستان اشاره و خاطرنشان کرد: کفش، فرش ماشینی، محصولات چرمی و مواد غذایی بیشترین حجم صادرات ما به افغانستان را تشکیل می‌دهد چون طبع مصرفی برادران افغانستانی با ذائقه ایرانی‌ها مشابه است. افغان‌هایی که در ایران سرمایه‌گذاری می‌کنند مستقیما دنبال تولید چنین کالاهایی می‌روند.
سلیمی درباره مشکلات تجارت با افغانستان گفت: مهم‌ترین مشکل ما تبادلات بانکی است. جلسات متعددی نیز با بانک مرکزی برگزار کرده‌ایم. در حال حاضر موضوع تهاتر کالا به کالا تا زمان برقراری تبادلات بانکی به‌عنوان راه‌حل موثر مطرح‌شده است. از سوی دیگر افغان‌ها نیز مشکلاتی همچون صدور ویزا، تا‌مین ارز و اخذ اقامت ایران دارند که باید برای رفع آن تلاش کنیم. رئیس اتاق مشترک بازرگانی افغانستان تا‌کید کرد: نه‌تنها افغانستان، بلکه باید ثبات اقتصادی خود را در کشورهایی که به آنها صادرات داریم، حفظ کنیم و در جهت ارتقای روابط تجاری خود با کشورهای هدف قدم برداریم. برای نمونه ایران ۳ میلیارد دلار صادرات به افغانستان دارد و رقبایی از چین، پاکستان و ترکیه نیز به این بازار ورود کرده‌اند؛ اما اگر در جهت حفظ این بازار تلاش نکنیم، بازار به رقبا واگذار خواهد شد.
در ادامه، مظفر علیخانی، دبیر کل اتاق مشترک بازرگانی ایران و افغانستان تا‌کید کرد: ایران و افغانستان به دلایل متعددی اقتصاد و تجارتشان به هم گره‌خورده و مکمل هم هستند؛ فرهنگ و اجتماع ایران و افغانستان هم می‌گوید این دو کشور درگذشته نه‌چندان دور یک کشور بودند والان هم هستند.
او ادامه داد: در چند دهه گذشته میلیون‌ها دوست افغان در ایران زندگی کردند و خوشبختانه با برندها و تکنولوژی هم آشنا شده‌اند تا جایی که تجار افغان تلاش کردند تا سقف ۴۰ تا ۵۰ میلیون دلار محصولات خود را به ایران صادر کنند.
علیخانی معتقد است سرمایه‌گذاری و تولیدات مشترک منجر به برقراری امنیت اقتصادی و اجتماعی دو کشور خواهد شد.
او حوزه معدن، کشاورزی، سرمایه‌گذاری در مناطق آزاد دو کشور، صنایع کوچک و متوسط و محصولات فرهنگی را موردتوجه قرارداد و لازمه تحقق این موضوع را معرفی سرمایه‌گذاران، تبادل اطلاعات و تهیه بانک اطلاعاتی از فعالان اقتصادی، برگزاری نمایشگاه‌ها و همایش‌های تجاری و حل مسائل و مشکلات از سوی اتاق‌های بازرگانی دو کشور عنوان کرد.
از طرفی، دبیر کل اتاق مشترک بازرگانی ایران و افغانستان بر ضرورت راه‌اندازی بانک سومی باهدف حمایت از پروژه‌های دولتی و بخش خصوصی ایران و افغانستان تا‌کید کرد.
شفیق الله عطایی، سرپرست هیات عامل اتاق تجارت و سرمایه‌گذاری اتاق افغانستان هم ضمن تا‌کید بر این نکته که ایران و افغانستان علاوه بر شراکت، دوست یکدیگر هستند، افزود: افغانستان از هر اقدامی که منجر به تقویت روابط ایران با کشورش شود، حمایت می‌کند در ادامه، فرزاد مهرانی، مدیر امور اتاق‌ها و شوراهای مشترک اتاق ایران هم اظهار کرد: بازار افغانستان این مزیت را دارد که رقبای خارجی در آن کمتر فعالیت می‌کنند، با این حال برخی کشورهای دیگر نیز در حال ورود به بازار افغانستان هستند.
او معتقد است: به دلیل تحریم‌ها وضعیت مانند قبل نیست و کشورهای خاورمیانه دست‌وپایشان بسته‌شده است؛ به همین دلیل کشورهایی مانند افغانستان، ایران و عراق به‌رغم تا‌کیدات اما ناچارند که اقتصاد را اولویت اول خود قرار ندهند.
مهرانی با بیان اینکه داشتن تجارت یک‌سویه با یک کشور به معنی سیطره بر بازار آن کشور نیست یادآور شد: اقتضای تجارت بین‌الملل وقوع چنین رویدادهایی است.
او عنوان کرد: امیدوارم برگزاری نشست‌های مشترک به تجار هر دو طرف کمک کند تا شانس خود را برای کسب بازار متقابل بیفزایند و آزمایش کنند. ما آمادگی داریم تا هم ازنظر حجم کالا و هم خدمات، صادرات خود به افغانستان را افزایش دهیم.
