سلسله گزارش‌های منتشرشده با عنوان «اقتصاد کرونا» شامل بخش‌های تامین مالی، تامین اجتماعی و حوزه قضایی است که در هر گزارش، یکی از زیرمجموعه‌های این بخش‌ها موردبررسی قرار می‌گیرد. نخستین گزارش پایگاه جامع مستندات «اقتصاد دوران کرونا» به موضوع «مالیات» اختصاص دارد. این گزارش شامل تصمیمات و اقدامات اخیر انجام‌شده از سوی دولت در حوزه مالیات، به علاوه پیشنهادهای مالیاتی ارائه‌شده توسط مراجع و استان‌های مختلف برای گذار از بحران فعلی ناشی از شیوع کرونا در اقتصاد کشور است.

حوزه مالیات

موضوع مالیات یکی از مهم‌ترین حوزه‌های مورد توجه در محیط کسب وکار به ویژه در بحران‌های اقتصادی است. با توجه به تاثیرات گسترده شیوع کرونا بر فعالیت‌های اقتصادی، اقدامات متعددی به منظور متعادل‌سازی نظام مالیات‌ستانی و ایجاد معافیت‌ها و مشوق‌های مالیاتی توسط دولت‌های مختلف صورت پذیرفته است. گزارش شماره یک «اقتصاد کرونا» در حوزه امور مالیاتی به دو بخش «تصمیمات و اقدامات صورت گرفته از سوی دولت از زمان شیوع کرونا تاکنون» و «پیشنهاد‌های مطروحه از سوی مراجع مختلف و فعالان اقتصادی در راستای مقابله با تبعات اقتصادی شیوع کرونا» اختصاص دارد. «هفت مورد اقدامات صورت پذیرفته دولت در حوزه مالیات ارزش افزوده»، « ۱۹مورد اقدامات صورت پذیرفته دولت در حوزه مالیات مستقیم»، «۵ مورد پیشنهاد مراجع مختلف به دولت در حوزه مالیات ارزش افزوده» و «۱۵مورد پیشنهاد مراجع مختلف به دولت در حوزه مالیات مستقیم» در این گزارش آورده شده است:

اقدامات دولت در بخش مالیات

نخست: مهلـت تسلیم اظهارنامه مالیات ارزش افـزوده زمستان ۱۳۹۸ تـا پایـان فروردین ۱۳۹۹ بـرای تمامی مؤدیان تمدید شده است. دوم: برای ۱۰ گروه اقتصادی اعلام شده از سوی دولت، سررسید پرداخت مالیات ارزش افزوده مربوط به دوره چهارم سال ۹۸ تا پایان اردیبهشـت ۱۳۹۹ تعیین شد که تا تاریخ یادشده، جریمه تاخیر مالیات ارزش افزوده، محاسبه و مطالبه نخواهد شد. سوم: گواهی ثبت‌نام موقت در نظام مالیات ارزش افزوده که اعتبار آن تا سه ماهه منتهی به سال ۱۳۹۸ بوده یا فروردین ماه ۱۳۹۹ منقضی می‌شود، تا پایان اردیبهشت سال ۱۳۹۹ دارای اعتبار خواهد بود، مفاد این بند شامل شرکت‌های فاقد اعتبار که اسامی آنها در سامانه مالیات ارزش افزوده درج شده است، نمی‌شود. چهارم: بخشودگی ۱۰۰ درصدی جرایم مربوط به عدم تسلیم اظهارنامه مالیات ارزش افزوده. پنجم: ارائه مهلت جدید و تقسیط پرداخت بدهی مالیاتی. ششم: در مواردی که طبق مقررات قانون مالیات ارزش افزوده انقضای مهلت زمانی برای اعتراض به اوراق مالیاتی از تاریخ اول اسفند ۹۸ تا ۱۵اردیبهشت سال ۹۹، مهلت اعتراض حداکثر تا ۳۱ خرداد تمدید می‌شود. هفتم: ابلاغ اوراق مطالبه مالیات ارزش افزوده به استثنای اوراق مربوط به پرونده‌های مهم و دارای اولویت تا پایان اردیبهشت ماه ۹۹ به تعویق خواهد افتاد.

همچنین طبق بررسی‌ها ۱۹ اقدام در حوزه مالیات مستقیم از سوی دولت انجام شده که برخی از آنها شامل «موقوف الاجرا شدن کلیه عملیات اجرایی»، «صدور یا تجدید پروانه کسب یا کار اشخاص حقیقی بدون گواهی ماده ۱۸۶»، «ارائه مهلت جدید و تقسیط پرداخت بدهی مالیاتی موضوع ماده ۱۶۷»، «افزایش مهلت اعتراض به اوراق مالیاتی»، «افزایش مبدا زمان لازم‌الاجرا شدن ارزش معاملاتی املاک در سال ۱۳۹۹»، «پذیرش مبالغ نقدی و غیرنقدی مقابله با کرونا به‌عنوان هزینه قابل قبول مالیاتی»، «افزایش سقف فعلی درآمد مشمول مالیات بنگاه‌های کوچک»، «بخشودگی جرایم پرداخت نشده بدهی مالیات و عوارض قانون موسوم به تجمیع عوارض»، «تعویق در برگزاری جلسات هیات‌های حل اختلاف مالیاتی» است.

پیشنهادهای مالیاتی

پنج پیشنهاد مراجع مختلف به دولت در حوزه مالیات ارزش افزوده شامل «گسترش تعداد گروه‌های اقتصادی منتخب دولت (۱۰رسته اقتصادی آسیب دیده) جهت استفاده از امکان تعویق سررسید پرداخت مالیات ارزش افزوده دوره چهارم سال ۱۳۹۸ به تاریخ ۳۱/ ۲/ ۹۹»، «امکان برخورداری ۱۰۰ درصد از بخشودگی جرایم مواد ۲۲ و ۲۳ قانون مالیات ارزش افزوده برای واحدهای خدماتی مشابه واحدهای تولیدی و تمدید مهلت بخشودگی تا پایان شهریور ۹۹»، «امهال پرداخت مالیات ارزش افزوده متعلقه از اسفندماه ۱۳۹۸ تا پایان شهریور ماه ۱۳۹۹ و تقسیط بازپرداخت ماهانه از مهرماه ۱۳۹۹ به بعد، بدون اخذ جریمه دیرکرد»، «معافیت از پرداخت مالیات ارزش افزوده به منظور واردات تجهیزات مقابله با شیوع کرونا» و «استرداد مالیات ارزش افزوده به کل صادرکنندگان یا صادرکنندگان کوچک و متوسط به‌صورت علی‌الحساب بدون رفع تعهد ارزی» است.

۱۵پیشنهاد مراجع مختلف به دولت در حوزه مالیات مستقیم هم شامل «کاهش نرخ مالیات بر عملکرد بنگاه‌های اقتصادی اشخاص حقوقی از ۲۵ درصد به ۲۰ درصد تا ۱۵درصد»، «توقف عملیات اجرایی برای تمامی مودیان مالیاتی تا اطلاع ثانوی»، «لغو جلسات هیات‌ها و رسیدگی مالیاتی کلیه مؤدیان حداقل تا پایان خرداد ماه ۱۳۹۹»، «امهال حداقل شش ماهه تقسیط پرداخت بدهی‌های مالیاتی دوره‌های گذشته تمامی مودیان»، «تمدید مهلت پرداخت مالیات مستقیم برای تمامی مودیان»، «امهال ارائه صورت‌های مالی حسابرسی شده و تعویق ارائه اظهارنامه مالیاتی تمامی مودیان تا پایان شهریورماه ۱۳۹۹»، «امکان برخورداری از ۱۰۰ درصد بخشودگی جرایم مواد (۱۶۹)، (۱۹۰)، (۱۹۹)، (۱۹۷)، (۱۹۳) مربوط به قانون مالیات‌های مستقیم برای واحدهای خدماتی به میزان واحدهای تولیدی و تمدید مهلت این امکان تا پایان شهریورماه ۱۳۹۹»، «عدم اخذ جرایم مالیاتی از زمان ابلاغ برگ تشخیص به واسطه تعویق در برگزاری هیات‌های حل اختلاف مالیاتی»، «تمدید مهلت اعتراض به اوراق مالیاتی تا پایان شهریورماه ۱۳۹۹»، «اعطای معافیت مالیاتی و یا تخفیف مالیات به میزان حداقل ۵ درصد برای سال ۱۳۹۸ و برای تمامی مودیان مالیاتی»، «پذیرش هزینه اضافی استهلاک به‌عنوان هزینه قابل قبول و تسریع در اعمال هزینه استهلاک در حساب‌های دوره وقوع حوادث غیر مترقبه (خصوصا برای بنگاه‌های کوچک و متوسط)»، «تدوین مقررات به روز مربوط به تعیین خسارت بنگاه‌های اقتصادی جهت برخورداری از تسهیلات ماده ۱۶۵ ق.م.م با رعایت مواد ۲ و ۳ قانون بهبود مستمر محیط کسب‌وکار»، «تمدید یا تجدید کلیه مجوزهای کسب وکار اشخاص حقوقی علاوه بر اشخاص حقیقی بدون نیاز به أخذ گواهی مالیاتی موضوع ماده ۱۸۶ ق.م.م»، «تشویق موجرین به چشم‌پوشی یا کاهش اجاره با ارائه مشوق‌ها و تخفیف‌های مالیاتی به آنها» و «اخذ مالیات بیشتر از کسب وکارهای پرفروش در شرایط حاضر به‌صورت علی‌الحساب و قرض آن به کسب وکارهای آسیب دیده» است.