داوران براساس ماده ۴۷۷ قانون آیین‌دادرسی مدنی، در رسیدگی و صدور رای، تابع مقررات قانون آیین دادرسی مدنی نیستند، ولی باید مقررات مربوط به داوری را رعایت کنند. مطابق ماده ۴۸ از همان قانون شروع رسیدگی در دادگاه مستلزم تقدیم دادخواست است ، یعنی همان فرم چاپی مخصوص که حاوی مشخصات طرفین و بیان خواسته و دلایل و منضمات و معرفی وکیل است. درحالی‌که در رسیدگی داوری ضرورتی بر تقدیم دادخواست نیست و ارائه درخواست که روی اوراق عادی نوشته می‌شود، کافی است. حتی گاهی اوقات ممکن است درخواست به‌صورت شفاهی باشد که در این‌صورت، داور آن ‌را نوشته و به امضای متقاضی می‌رساند.

در درخواست باید طرف مقابل و موضوع اختلاف در حدی که در موافقت‌نامه داوری منعکس شده است، به‌طور واضح و روشن مشخص شود. هر چند داور در رسیدگی به اختلاف تابع مقررات آیین دادرسی مدنی نیست، اما مکلف به رعایت اصول دادرسی از جمله اصل تناظر، رعایت حق دفاع طرفین، بررسی ادله و... است. داوران در محدوده موافقت‌نامه داوری و مقررات داوری، اقدام به رسیدگی می‌کنند؛ بنابراین نمی‌توانند به ورود یا جلب ثالث اعتنا کنند، مگر اینکه ثالث با طرفین در ارجاع امر به داوری و تعیین داور تراضی کند؛ در غیر این صورت، ثالث باید در دادگاه صالح اقامه دعوی کند و چنانچه رسیدگی به موضوع داوری منوط به اتخاذ تصمیم دادگاه باشد، داوری با توجه به ملاک ماده ۴۷۸ قانون آیین دادرسی مدنی، متوقف می‌شود. داور پس از انتخاب شدن و قبول داوری، نسبت به دعوت طرفین جهت ارائه دلایل و اسناد و مدارک خود اقدام می‌کند و در صورت ضرورت جلسه رسیدگی تشکیل می‌دهد و تکلیفی بر رعایت تشریفات تعیین وقت رسیدگی و تشریفات تشکیل جلسه رسیدگی مندرج در قانون آیین دادرسی مدنی ندارد. در استماع اظهارات طرفین باید مساوات را رعایت کند و حق دفاع را به آنها بدهد و در صورت لزوم استماع شهادت شهود کند یا نظر کارشناس را اخذ یا تحقیقات محلی را انجام دهد تا با کشف دقیق واقعیت نسبت به صدور رای در مهلت مقرر اقدام کند.

 رای داوران حاوی نام طرفین و نشانی آنها، اشاره به موافقت‌نامه داوری، محل داوری، خواسته دعوی، خلاصه‌ای از ادعاها و دفاعیات، بیان ادله و اسناد و مدارک طرفین، استدلالات و مستندات قانونی، بیان شیوه ابلاغ رای (درصورتی‌که طرفین برای ابلاغ رای طریق خاصی را توافق نکرده باشند داور با تقدیم دادخواست و اصل رای به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ابلاغ را به دادگاه محول می‌کند)، تاریخ صدور رای و نام و امضای داوران است. طرفین ظرف مدت ۲۰روز پس از ابلاغ می‌توانند نسبت به رای داوری اعتراض و بطلان آن‌را از دادگاه صلاحیت‌دار بخواهند.

پاورقی:

۱- مطالب ستون بایسته‌های حقوق در بازرگانی شنبه و سه‌شنبه هر هفته در صفحه ۵ چاپ می‌شود.