در سال‌های اولیه پیدایش اینترنت، هدف از آن کسب سود و تجارت نبوده ولیکن با گستردگی به‌وجود آمده در اینترنت در مسائل اقتصادی و تجاری، افراد را با هدف سرعت بخشی در معاملات به سمت تجارت الکترونیک متمایل کرده که گستردگی خاص خود را دارد. در این نوشتار، با توجه به بحث موضوع قرارداد، صرفا به این امر پرداخته می‌شود و در صورت نیاز مخاطبان، در شمارگان بعدی به ابعاد دیگری از تجارت الکترونیکی خواهیم پرداخت. قراردادهای الکترونیکی شامل قراردادهای منحصربه‌فرد یا موردی، بین طرف‌هایی است که یکدیگر را ندیده و نمی‌شناسند و براساس موضوع قرارداد می‌توانند به قراردادهای ۱- کالا، ۲- خدمات و ۳- خدمات دیجیتالی تقسیم شوند.

۱- کالا: طبق بند ۱ ماده ۶۱ کنوانسیون بیع بین‌المللی کالا مصوب ۱۹۷۹، کالا عبارت است از «کلیه اسباب و اثاثیه خصوصی غیر از کار و پول.» با این تعریف هدف از بیع کالا، مالکیت کالا برای خریدار و مالکیت ثمن برای فروشنده است. از جمله راه‌های بیع الکترونیکی کالا از طریق اینترنت، به‌صورت وصل _ خط یا همان آنلاین است. درحال‌حاضر به منظور صرفه‌جویی در وقت و هزینه حمل‌ونقل، بیمه کالا و نیز مالیات برخی کالاها همچون کتب، مجلات، ویدئو، موسیقی، مجلات، لوازم‌خانگی و... از طریق وصل _ خط قابل معامله هستند.

۲- خدمات: عبارت است از اجرای نوعی مهارت و کار مانند برنامه‌نویسی رایانه‌ای که جزو آن دسته از خدماتی است که متعهد باید آن را به‌عنوان یک متخصص در نهایت دقت و مهارت انجام دهد. خدمات به‌صورت تعهد یا عمل بوده و تاکید در اینجا بر توانایی متعهد در انجام تعهد خود است.

۳- خدمات دیجیتالی: با توجه به فراهم شدن مناسبات اینترنتی برخی کالاها از قبیل نرم‌افزار، ویدئو، کتاب، فیلم و... به شکل کپی‌های مادی قبلی به خریدار تحویل داده نمی‌شود، بلکه این کالاها به شکل دیجیتال شده و از طریق اینترنت عرضه می‌شوند که موجب صرفه جویی در وقت و هزینه‌ها می‌شود. در تمام موارد مذکور موضوع قرارداد می‌تواند در قالب یکی از تقسیم‌بندی‌های فوق تعیین و مورد توافق طرفین قرار گیرد.

پاورقی:

مطالب ستون بایسته‌های حقوق در بازرگانی شنبه و سه‌شنبه هر هفته در صفحه ۵ چاپ می‌شود.

اخبار مرتبط