ایران عضو شبکه کسب‌وکار اروپا می‌شود
پل اقتصادی با منطقه یورو
البته حرکت SMEهای ایرانی برای شناسایی بنگاه‌های اروپایی پیش از این کلید خورده بود، در این مسیر بخش‌خصوصی با تشکیل کمیته‌ای، شناسایی شرکت‌های کوچک و متوسط فرانسه را در دستور کار خود قرار داد، این اقدام با سیگنال مثبت فرانسوی‌ها همراه شد و در این راستا مقامات فرانسوی در جریان دیداری که با اعضای هیات تجاری ایران داشتند از آنها درخواست کردند که بخش‌خصوصی، شرکت‌های کوچک و متوسط ایرانی را برای همکاری با فرانسوی‌ها معرفی کنند. همچنین در گام دوم شهرک‌های صنعتی با معرفی پتانسیل‌های خود، وارد مرحله شناسایی و تعامل با واحدهای کوچک و متوسط اروپایی شدند. از سوی دیگر، به باور تحلیلگران در شرایط پساخروج و بازگشت تحریم‌های یکجانبه آمریکا، تقویت ظرفیت‌‌های این بنگاه‌ها و اتصال‌شان به همتایان اروپایی می‌تواند به‌عنوان راهی برای بالا بردن توان تولید داخلی، همچنین کاهش اثرات تحریم‌های آمریکا بر فضای اقتصادی کشور عمل کند. اکنون با تشکیل کنسرسیوم ایرانی برای عضویت در شبکه کسب‌وکارهای اروپایی، گام مهمی در جهت شناسایی و پیوند‌های گسترده‌تر میان بنگاه‌های کوچک و متوسط ایرانی و اروپایی برداشته شده است. از سوی دیگر تحلیلگران بر این باورند ریسک بالای سرمایه‌گذاری و نبود سیستم بانکی و تاسیس بانک‌هایی که نقل و انتقالات بانکی را تسهیل کند، دو عامل مهمی هستند که روابط بنگاه‌های کوچک و متوسط را گرفتار مشکلاتی کرده است، البته مدیر روابط چندجانبه اتاق ایران معتقد است که در گام نخست برای عضویت ایران در شبکه کسب‌وکارهای اروپا هیچ مانع سیاسی وجود ندارد و ممکن است در مراحل بعدی موانعی ایجاد شود که تدابیر لازم برای بی‌اثر کردن آنها لحاظ شده است.
سازوکارهای EEN
طی سفر تعدادی از اعضای کمیسیون اقتصادی اروپا به ایران، پیشنهاد عضویت ایران در شبکه کسب‌وکار اروپا به اتاق ایران داده شد که این پیشنهاد با توجه به تلاش ایران و اروپا برای توسعه روابط اقتصادی با مشارکت واحدهای کوچک و متوسط، مورد استقبال قرار گرفت. شبکه کسب‌وکار اروپا (Enterprise Europe Network) که در سال ۲۰۰۸ تاسیس شده است، زیرمجموعه کمیسیون اروپا است که به شرکت‌های کوچک و متوسط اروپایی که به‌دنبال همکاری‌های تجاری و اقتصادی با شرکت‌های کوچک و متوسط از دیگر نقاط جهان هستند، خدمات مشاوره‌ای ارائه می‌دهد. این شبکه در بیش از ۶۰ کشور جهان فعال است و از همکاری ۳ هزار کارشناس از ۶۰۰ سازمان عضو بهره می‌گیرد و اتاق‌های بازرگانی، پارک‌های فناوری، دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی و سازمان‌های توسعه منطقه‌ای از اعضای این شبکه هستند. فعالیت‌های اصلی این شبکه بر سه محور تمرکز دارد که به ترتیب شامل «تجارت»، «انتقال تکنولوژی» و «همکاری‌های تحقیقاتی» است. تحلیلگران معتقدند، عضویت در شبکه کسب‌وکار اروپا قدم اول برای بسط همکاری‌ها با بنگاه‌های کوچک است که برای تحقق این امر، ضرورت آموزش واحدها، فرهنگ‌سازی و توجیه دستگاه‌های دولتی در مورد عزم همکاری آنها با بخش‌خصوصی و برای به نتیجه رسیدن این پروژه در طولانی‌مدت ضروری است. به گفته کارشناسان، به منظور لزوم شناسایی و طبقه‌بندی بنگاه‌های کوچک و متوسط از منظر توان و علاقه آنها برای فعالیت‌های برون‌مرزی، باید به این نکته توجه داشت که رشد SMEها در یک فضا و با یک نگاه بین‌المللی امکان‌پذیر است و تاکید و تمرکز یکجانبه به عرصه داخلی به‌عنوان یک راهکار برای تقویت واحدهای تولیدی، چندان عملیاتی به‌نظر نمی‌رسد و فاصله گرفتن بنگاه‌های داخلی از مدارهای جهانی زمینه‌ساز بی‌بهره‌ماندن آنها از دانش روز می‌شود که در نتیجه تضعیف و زوال آنها را به‌دنبال خواهد داشت. اما گام اول برای عضویت در شبکه کسب‌وکارهای اروپا (EEN)، ایجاد یک دبیرخانه یا همان کنسرسیوم است که درحال‌حاضر این اقدام از سوی پارلمان بخش‌خصوصی به جریان افتاده است. همچنین تعداد اعضای دبیرخانه باید بین ۳ تا ۴ عضو باشد. از سوی دیگر برای رسیدن به اهداف اصلی این شبکه باید دستگاه‌های مرتبط، متناسب با این اهداف وارد این زنجیره همکاری‌ها شوند. به این منظور، معاونت پژوهشی دانشگاه تهران، سازمان توسعه تجارت و معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری به‌عنوان ۳ عضو اصلی در این شبکه حضور خواهند داشت. البته برای نهایی شدن عضویت ایران در شبکه EEN باید دو تفاهم‌نامه به امضا برسد، یکی تفاهم‌نامه بین دبیرخانه داخلی مربوطه و شبکه EEN و دیگری تفاهم‌نامه‌ای میان دستگاه‌های عضو دبیرخانه. به گفته مدیر روابط چندجانبه اتاق ایران، شبکه مذکور برای اعضای غیراروپایی خود بودجه‌ای اختصاص نمی‌دهد اما خدماتی را ارائه می‌دهد که همه اعضا می‌توانند از آنها بهره‌مند شوند. همچنین دسترسی به بانک اطلاعاتی که در اختیار شبکه قرار دارد، کمکی برای عملیاتی شدن پروژه‌های تحقیقاتی و آشنایی SMEهای غیراروپایی با استانداردهای اروپا از جمله خدماتی است که این شبکه برای اعضای خود در نظر گرفته است.
مانعی برای عضویت در EEN نیست
اما اسفندیار امیدبخش، مدیر روابط چندجانبه اتاق ایران در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» درباره فرآیند عضویت ایران در شبکه کسب‌وکارهای اروپا، اظهار کرد: در این شبکه بین‌المللی که با محوریت توسعه همکاری‌های بنگاه‌های کوچک و متوسط است، کشورهای مختلفی از جمله نیجریه، کانادا، آرژانتین، مکزیک و در میان کشورهای منطقه قطر و اردن عضویت دارند. ضمن آنکه کشورهای پیشرفته دنیا هم در این شبکه عضویت دارند. در تیرماه طی نشستی که مقامات اتاق ایران با مسوولان اتحادیه اروپا داشتند، پیشنهاد عضویت ایران مطرح شد تا ایران با تشکیل کنسرسیومی به عضویت این شبکه دربیاید و هیات رئیسه اتاق هم آن را تصویب کرد. وی ادامه داد: البته پیش از این اقداماتی برای همکاری بیشتر ایران با بنگاه‌های کوچک و متوسط اروپایی انجام شده بود که از جمله می‌توان به دیدار فعالان اقتصادی با فرانسوی‌ها اشاره کرد. آنچه پس از خروج آمریکا از برجام مورد توجه است، تمرکز بر شرکت‌های کوچک و متوسط است که کمترین ارتباط را با بازار مالی آمریکا دارند و برای همین احتمالا کمترین تاثیر را از تحریم‌های اروپا خواهند پذیرفت. بنابراین از نظر ایران و اروپا بهترین زمینه برای همکاری شرکت‌های کوچک و متوسط دو طرف است که در این راستا پیوستن به این شبکه مهم‌ترین بستری است که می‌تواند برای این هدف موثر باشد. پیش‌بینی‌مان این است که تا پایان سال ۲۰۱۸ عضویت ایران در شبکه کسب‌وکارهای اروپایی نهایی شود. وی ادامه داد: در حوزه‌های انتقال تکنولوژی و برخی کارهای تحقیقاتی و تجاری اقداماتی درحال انجام است. در این راستا یکی از اعضای اصلی کنسرسیوم، معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری است که با توجه به نقشی که در حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان و استارت‌آپ‌ها که به‌عنوان SMEهای مدرن شناخته می‌شوند، می‌تواند تاثیر مهمی داشته باشد. البته این اعضا درحال تکمیل است که در نهایت باید به یک موافقت‌نامه منجر شود. امید بخش تصریح کرد که برای عضویت ایران در این شبکه و تاسیس دبیرخانه هیچ مانع و مشکل سیاسی وجود ندارد؛ چراکه اصولا SMEهای ایران دولتی نیستند و شرکت‌های غیرسیاسی یا همان بخش‌خصوصی هستند. البته ممکن است در جریان تعاملات و همکاری‌ها مشکلاتی ایجاد شود که مطمئنا راهکارهای لازم را برای مقابله با آنها در نظر داریم.
ارسال نظر