خبرگزاری فارس: معاون سازمان توسعه تجارت بر این باور است که توسعه صادرات به‌ویژه توسعه صادرات غیرنفتی در بستری شکل می‌گیرد که چهار عامل اصلی موثر بر آن، وضعیت مطلوب و پویایی داشته باشد. محمدرضا مودودی سیاست‌های خارجی و سطح روابط دیپلماتیک با کشورهای هدف، سیاست‌های داخلی و عزم ملی و همگرایی دستگاه‌ها و نهادهای ذی‌ربط دولتی و حاکمیتی، سیاست‌های کلان اقتصادی و بالاخره سیاست‌های صنعتی و تجاری را ۴ عامل اصلی در پویایی صادرات غیرنفتی می‌داند.

معاون سازمان توسعه تجارت درخصوص دلایل عدم تحقق افزایش ۱۰ میلیارد دلاری صادراتی غیرنفتی در سال ۹۵ با بیان اینکه صادرات یک فرآیند چند وجهی و پیچیده است، گفت: سرمایه‌گذاری برخلاف تولید، به متغیرهای بسیاری وابسته است که بخشی از آن درون ‌بنگاهی، بخش دیگر برون ‌بنگاهی و برخی دیگر نیز بین‌المللی است؛ بنابراین برای تحقق هر برنامه توسعه صادراتی ضمن اینکه شرایط محیط کسب‌وکار باید مساعد و تمام پیش‌ نیازها و زیرساخت‌ها فراهم باشد، تمام ارکان حاکمیتی نیز باید مسوولیت‌پذیر باشند. او افزود: به‌عنوان نمونه‌ای از این عوامل می‌توان به قیمت جهانی‌ کالاهای تولیدی اشاره کرد که عامل اصلی عقب‌‌ماندگی عملکرد از برنامه توسعه صادرات سال ۹۵ است. مودودی با اشاره به حجم ۴۴ میلیارد دلار صادرات غیرنفتی در سال ۹۵ اظهار کرد: در شرایطی که بسیاری از زیرساخت‌‌های توسعه صادرات فراهم نشده است، اما رشد ارزشی صادرات سال ۹۵ نشان‌دهنده پویایی و توانمندی بخش‌خصوصی است که از شرایط حداقلی که بر فضای کسب‌و‌کار جهانی حاکم بوده، استفاده بهینه کرده‌اند. معاون سازمان توسعه تجارت با اشاره به مهم‌ترین عوامل بازدارنده جهش صادراتی گفت: به‌طور کلی مهم‌ترین عوامل بازدارنده در سه سطح قابل بررسی است. عامل نخست به فضای کسب‌وکار و شرایط سیاسی بین‌المللی بازمی‌گردد، عامل بازدارنده دیگر مشکلات مربوط به محیط کسب‌وکار داخلی(برون بنگاهی) است و در نهایت عامل بعدی فضای درون بنگاهی به شمار می‌رود. مودودی به سایر عوامل اثرگذار بر عملکرد صادراتی سال ۹۵ اشاره کرد و گفت: عامل دیگر اُفت درآمد کشورها به‌ویژه بازارهای هدف صادراتی ایران، ناشی از رکود جهانی اقتصاد است که تاثیر آن را می‌توان بر حجم تجارت کشورهای دنیا دید. به‌طوری که حجم تجارت جهانی از ۱۹ تریلیون دلار در سال ۲۰۱۱ به حدود ۱۶.۵ تریلیون دلار در سال ۲۰۱۶ کاهش یافته است و بسیاری از کشورهای دنیا با کاهش حجم واردات، به مقابله با این رکود برخاسته و تلاش کردند این شرایط را مدیریت کنند. معاون سازمان توسعه تجارت ایران درمورد مهم‌ترین عوامل خارجی دیگر بر صادرات گفت: بالا بودن نرخ تعرفه واردات کشورها از ایران به‌دلیل عدم عضویت در سازمان تجارت جهانی، رکود اقتصادی چین که آثار گسترده‌ای بر معادلات اقتصادی جهان و همچنین واردات مواد اولیه از ایران گذاشته و اُفت جهانی قیمت‌‌ها از جمله مهم‌ترین چالش‌ها محسوب می‌شوند.