دنیای اقتصاد: رسانه‌های خارجی در گزارش‌های اخیر خود به قراردادهای هوایی ایران پرداخته‌اند و از یکسو نهایی شدن قرارداد ایرباس را بررسی کرده‌اند و از سوی دیگر انعقاد قرارداد ایران‌ایر و بوئینگ را موردتوجه قرار داده‌اند. رویترز مصاحبه‌ای با قائم‌مقام وزیر راه و شهرسازی ایران داشته که اعلام شده است قرارداد ایران‌ایر و ایرباس به زودی امضا می‌شود. بلومبرگ درخصوص لغو خرید ایرباس A۳۸۰ و تاثیر آن در رقم قرارداد هما و ایرباس گزارشی را ارائه داده و در نهایت وال‌استریت‌ژورنال به قرارداد بوئینگ پرداخته و نوشته است که مقامات ایرانی انعقاد قرارداد ۶/ ۱۶میلیارد دلاری با شرکت بوئینگ در آستانه روی کار آمدن دولت دونالد ترامپ را پررنگ کرده‌اند تا سنگ‌اندازی‌های احتمالی در مسیر اجرای این قرارداد را دشوار‌تر کنند. در عین حال اصغر فخریه‌کاشان، قائم‌مقام وزارت راه و شهرسازی در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر نیز درباره ابهاماتی که پیرامون اسناد مبادله‌شده در هفته گذشته میان مقامات ایرانی و مسوولان بوئینگ وجود دارد، گفته است: خرید هواپیما از شرکت بوئینگ قراردادی قطعی و الزام‌آور است و طرفین به اجرای مفاد این قرارداد متعهد شده‌اند.

به‌زودی قرارداد با ایرباس امضا می‌شود

به گزارش رویترز، قائم‌مقام وزیر راه و شهرسازی گفت: ایران قرارداد با شرکت ایرباس برای خرید ۱۰۰ فروند هواپیما را نهایی کرده و اولین هواپیماها به‌موجب این قرارداد تا اواسط ماه ژانویه تحویل ایران خواهند شد. به گفته اصغر فخریه‌کاشان، معاون وزیر راه‌وشهرسازی ایران، این قرارداد که تقریبا نیمی از آن مربوط به هواپیماهای باریک‌پیکر و نیمی دیگر مربوط به هواپیماهای پهن‌پیکر است، در طی روزهای آینده، به امضا خواهد رسید. ما مذاکرات با ایرباس را نهایی کرده‌ایم و همین‌روزها قادر خواهیم بود در تهران قراردادی را به امضا برسانیم. وی گفت: ایرباس ۴ نوع هواپیمای متوسط برد A۳۲۰ و A۳۲۱ و دور برد A۳۳۰ و A۳۵۰ را به ایران تحویل خواهد داد. این سخنان موید صرف‌نظر ایران از خرید سوپرجامبوهای A۳۸۰ از شرکت ایرباس است. این مقام ایرانی عنوان کرد: ایران که هفته گذشته قراردادی برای خرید ۸۰ فروند هواپیما با شرکت بوئینگ به امضا رساند، توافقاتی با شرکت‌های لیزینگ خارجی برای تامین مالی مجموعا ۷۷ فروند هواپیما انجام داده که شامل ۴۲ فروند ایرباس و ۳۵ فروند بوئینگ است. فخریه‌کاشان در پاسخ به این سوال که آیا ممکن است در صورت لغو مجوزهای صادرشده از سوی واشنگتن یا اعمال محدودیت‌های بیشتر در زمینه تجارت با ایران، این قرارداد از مسیر خود خارج شود، گفت: «ما نگران نیستیم، هرچند که نباید چنین احتمالی را نادیده بگیریم.واقعیت این است که ترامپ ممکن است برخی تحریم‌های جدید را وضع کند، اما ما این اقدام را نقض برجام تلقی خواهیم کرد. برجام صراحتا اجازه خرید هواپیما ازسوی ایران و فروش آن توسط شرکت‌های تولید‌کننده به ایران را می‌دهد.»

روایت بلومبرگ از ضرر ایرباس

به گزارش بلومبرگ، فرهاد پرورش مدیرعامل شرکت ایران‌ایر در کنفرانسی مطبوعاتی در تهران گفت که ایران سفارش خرید خود از شرکت بوئینگ را به ۱۰۰ فروند کاهش داده و قرارداد منعقده شامل هواپیماهای ‌ای۳۸۰ نیست. توافق اولیه دو طرف روی یک قرارداد ۲۷میلیارد دلاری برای خرید ۱۱۸ فروند هواپیما شامل ۱۲ فروند ‌A۳۸۰ بود. با توجه به اینکه در حال حاضر ۱۰۰ فروند هواپیما در قرارداد وجود دارد، من فکر نمی‌کنم که ارزش کل این قرارداد بیش از ۲۰ میلیارد دلار باشد. تیمی از ایرباس در حال‌حاضر برای انجام مذاکرات در ایران حضور دارد. ایرباس پیش از این به دلیل کاهش تقاضا تولید سوپرجامبوهای A۳۸۰ خود را به کمتر از نصف کاهش داده بود و قرار بود تا سال ۲۰۱۸ تعداد تولید این هواپیما را به یک فروند در ماه برساند. شرکت هوایی امارات تنها شرکت هوایی است که هواپیماهای ‌ای۳۸۰ نقش مهمی در ناوگان هوایی آن ایفا می‌کنند. ایران که پس از لغو تحریم‌ها در حال نوسازی ناوگان هوایی سالخورده خود است، یکی از معدود بازارهای دست‌نخورده‌ای است که شرکت‌های هواپیماسازی ایریاس و بوئینگ در حال رقابت در آن هستند. اصغر فخریه‌کاشان، معاون وزیر راه‌وشهرسازی گفته، ایران آماده تامین مالی قسط اول یک میلیارد دلاری هواپیماهای خریداری شده از ایرباس و بوئینگ است. نیمی از این مبلغ از طریق موسسات خارجی و عمدتا از طریق یک شرکت لیزینگ تامین مالی خواهد شد. نصف باقی‌مانده از منابع مختلف از جمله ۳۳۰ میلیون دلار از صندوق توسعه ملی و ۱۲۰ میلیون دلار از انتشار صکوک در بازار داخلی تامین خواهد شد.

عاقبت بوئینگ در دولت ترامپ

وال‌استریت‌ژورنال نیز در گزارشی نوشت: مقامات ایرانی به‌صورت علنی موضع خود در جریان مذاکرات برای خرید ۸۰ فروند هواپیما از بوئینگ را سرسختانه‌تر کرده و تهدید کرده‌اند که در صورت مانع‌تراشی از سوی دولت آینده آمریکا و برهم خوردن معامله، همه پول‌های پرداخت شده باید به ایران بازگردانده شود. مقامات ایرانی انعقاد قرارداد ۶/ ۱۶ میلیارد دلاری با شرکت بوئینگ در آستانه روی کار آمدن دولت دونالد ترامپ را پررنگ کرده‌اند تا سنگ‌اندازی‌های احتمالی در مسیر اجرای این قرارداد را دشوار‌تر سازند. فرهاد پرورش، مدیرعامل شرکت ایران‌ایر گفته: هم ما و هم آنها (بوئینگ) مایل بودیم زودتر به توافق برسیم و خوشبختانه این اتفاق قبل از روی کار آمدن دولت جدید (آمریکا) رخ داد... هر دو طرف به توافق متعهد هستند و سناریوهایی در قرارداد برای نقض تعهدات یا وقوع حالت فورس‌ماژور پیش‌بینی شده است. مقامات ایرانی جزئیات جدیدی از قرارداد خرید هواپیما از بوئینگ را منتشر کرده و گفته‌اند از تامین مالی این قرارداد اطمینان دارند. هرچند سخنگوی شرکت بوئینگ روز یکشنبه از اظهارنظر درباره این قرارداد خودداری کرد، اما فخریه‌کاشان، قائم‌مقام وزیر راه و شهرسازی ایران گفته در صورتی که تحریم‌ها مجددا برقرار شود و قراردادها با ایرباس و بوئینگ به‌هم بخورد، ما همه پول‌های پرداخت‌شده به همراه بهره‌هایشان را پس خواهیم گرفت، البته هنوز هیچ پولی بین دو طرف قرارداد رد و بدل نشده است.

مهلت 30 روزه برای تایید قرارداد

به گزارش خبرگزاری مهر، فخریه‌کاشان عنوان کرده است: خرید ۸۰ فروند هواپیما از بوئینگ در قالب یک قرارداد قطعی به امضا رسیده و یک توافق‌نامه یا تفاهم‌نامه نیست. وی درباره ابهاماتی که پیرامون اسناد مبادله شده در هفته گذشته میان مقامات ایرانی و مسوولان بوئینگ وجود دارد، افزود: خرید هواپیما از شرکت بوئینگ قراردادی قطعی و الزام‌آور است و طرفین به اجرای مفاد این قرارداد متعهد شده‌اند. البته ایران‌ایر از شرکت بوئینگ برای دریافت تایید مراجع قانونی درباره این قرارداد مهلتی ۳۰ روزه دریافت کرده است و این تنها شرطی است که در این قرارداد وجود دارد. به گفته قائم‌مقام وزیر راه و شهرسازی، از نظر شرکت بوئینگ هم این قرارداد، قطعی است اما برای هما این قرارداد وابسته به نظر مسوولان و تایید در داخل کشور است.