دنیای اقتصاد: تقریبا یک سال از توافق هسته‌ای میان ایران و قدرت‌های غربی گذشته است. در کنار محدودیت‌هایی که به‌دنبال این توافق برای برنامه‌های هسته‌ای ایران ایجاد شده، این برنامه موجب باز شدن درهای ایران به روی اقتصادهای جهانی شده است. پس از انقلاب اسلامی و به‌دنبال ایستادگی ملت ایران در مقابل سیاست‌های خصمانه کشورهای غربی به‌خصوص آمریکا، کشورمان با انواع مختلف تحریم‌ها روبه‌رو شد. یکی از مهم‌ترین آنها، تحریم‌های مربوط به مبادلات مالی بین‌المللی بود که چرخ اقتصاد در تعامل با اقتصادهای خارجی را از کار انداخت.

اما ژانویه امسال، آمریکا و اتحادیه اروپا براساس توافق صورت‌گرفته بخشی از تحریم‌های ایران را برداشتند. پس از رفع تحریم‌ها بسیاری بر این باور بودند که هجوم سرمایه‌های غربی به داخل ایران اتفاق خواهد افتاد. اگرچه در حال حاضر با کارشکنی‌هایی که آمریکایی‌ها می‌کنند هنوز مفاد این توافق و برداشته شدن تحریم‌ها به‌طور کامل اجرا نشده است، اما برخی از نشانگرهای مهم، نوید تعامل هرچه بیشتر ایران با جهان را می‌دهند. یکی از ساده‌ترین این نشانگر‌ها ترافیک هوایی ایران است. به گزارش واشنگتن‌پست، ترافیک هوایی بین‌المللی به مقصد ایران و برعکس به‌طور چشمگیری در حال افزایش است. برای مثال، در اصلی‌ترین فرودگاه کشور یعنی فرودگاه بین‌المللی امام خمینی، تعداد پروازهای انجام شده در طول هفته اول ماه اکتبر نسبت به هفته مشابه در ماه مه‌سال ۲۰۱۵ (قبل از رسیدن به توافق) ۱۴۰ مورد افزایش داشته است. در نمودار (۱) تعداد کل پرواز‌های بین‌المللی ۵ فرودگاه اصلی ایران برای دوره قبل از توافق (هفته اول مه‌۲۰۱۵) و برای دوره بعد از آن (هفته اول اکتبر ۲۰۱۶) آورده شده است. در این نمودار به ترتیب برای فرودگاه‌ شهرهای اصفهان، شیراز، مشهد و تبریز شاهد افزایشی ۶/ ۲۶۶ درصدی، ۷۸ درصدی، ۱۲ درصدی و ۷ درصدی در حجم پروازهای بین‌المللی هستیم. همچنین براساس این نمودار، در هفته اول اکتبر سال جاری تعداد پروازهای بین‌المللی به تهران با افزایشی ۳۷ درصدی نسبت به ماه مه‌۲۰۱۵ (قبل از برداشته شدن تحریم‌ها) به ۵۱۶ پرواز در هفته رسیده است.

در نمودارهای این گزارش از داده‌های شرکت «فلایت‌رادار۲۴» استفاده شده است. در نمودار (۳) در مقایسه با نمودار (۲)، شاهد ضخیم‌تر شدن مسیرهای پرواز موجود که به معنی افزایش حجم تردد است و همچنین اضافه شدن خطوط باریکی که بیانگر اضافه‌ شدن مسیرهای پرواز جدید‌ند، هستیم. می‌توان پوشش دادن بخش زیادی از افزایش ترافیک هوایی بین‌المللی را از طریق افزایش ظرفیت خطوط هوایی و همچنین افزایش تناوب پرواز دانست. همچنین بخشی دیگر از این افزایش تحت تاثیر برقراری مجدد پروازهای برخی از شرکت‌های هواپیمایی اروپایی همچون «ایرفرانس» و «بریتیش ایرویز» بعد از وقفه طولانی است. براساس تحریم‌های آمریکا، بسیاری از هواپیماهایی که در ساخت‌ آنها از قطعات آمریکایی استفاده می‌شد اجازه پرواز به ایران را نداشتند که این مساله مانع از تردد بسیاری از شرکت‌های هواپیمایی به ایران شده بود. شرکت‌های «بوئینگ» و «ایرباس» نیز که از قطعات آمریکایی در ساخت‌ هواپیماهای خود استفاده می‌کنند مشمول این تحریم‌ها می‌شدند. در حال حاضر نه تنها بسیاری از این هواپیماها و شرکت‌های هوایی که در گذشته مشمول تحریم‌ها بودند به ایران پرواز دارند، بلکه شرکت‌ دولتی «ایران‌ایر» در تابستان سال‌جاری قراردادهایی برای خرید صدها هواپیما که مجموع ارزش‌شان به بیش از ده‌ها میلیارد دلار می‌رسد با دو شرکت بزرگ هواپیماسازی یعنی «بوئینگ» و «ایرباس» به امضا رساند. اگرچه این قراردادها با اما و اگرهایی که نگرانی از تحریم‌های دولت آمریکا برای طرف غربی ایجاد کرده هنوز نهایی نشده‌ است، اما حجم زیاد سفارش‌های خرید شرکت «ایران‌ایر» می‌تواند آینده روشنی برای تجارت بین‌المللی و صنعت گردشگری ایران به همراه داشته باشد. «ری تکیه»، عضو شورای روابط خارجی آمریکا در این باره می‌گوید: «ایران از اقتصادی منزوی در سال ۲۰۱۳، به مکانی برای رشد تبدیل شده است.» همچنین براساس گزارش اخیر صندوق بین‌المللی پول، اقتصاد ایران که قبل از توافق هسته‌ای روندی نزولی داشت، در دوره پسابرجام روندی رو به رشد یافته و انتظار می‌رود که تا پایان سال جاری نرخ رشد ۵/ ۴ درصد را تجربه کند. البته در کنار رشد اقتصادی، ویژگی‌های مثبت دیگری نیز وجود دارد که آینده اقتصاد کشور را امیدوارکننده‌تر کرده است. براساس گزارش واشنگتن‌پست، ایران کشوری است با تمدن چندهزار ساله که مساحت آن چهار برابر ایالت کالیفرنیای آمریکا است. همچنین این کشور از ذخایر عظیم نفتی بهره می‌برد. امین چینی، یکی از ایرانیان علاقه‌مند به صنعت هوایی که در سوئد زندگی می‌کند، لیستی از مسیرهای پروازی ایران را در اختیار واشنگتن‌پست قرار داده که در رسم دیاگرام‌های این سایت از آن استفاده شده است. در این لیست تعداد بسیار زیادی از مسیر‌های هوایی جدید، توسعه‌یافته و همچنین برای آینده برنامه‌ریزی شده وجود دارد.

ترافیک سنگین آسمانی پسابرجام