دنیای اقتصاد: تجارت خارجی ایران در نیمه اول امسال از مرز ۴۲ میلیارد دلار گذشت و در کارنامه تجاری کشور در مدت مذکور تراز تجاری مثبت ثبت شد. مطابق آمارها، صادرات کشور در مدت مذکور، توانست نمره قبولی را از آن خود کند؛ به طوری‌که نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشدی حدود ۶ درصدی به لحاظ ارزشی را تجربه کرده است. در مقابل واردات کشور در مدت مذکور، افت ۶/ ۲ درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته از لحاظ ارزشی را ثبت کرده است. بررسی آمارها در نیمه نخست سال جاری نمایانگر این است که دلیل اصلی رشد صادراتی کشور، رشد ۲۲ درصدی محصولات پتروشیمی است.

از این‌رو، به نظر می‌رسد براساس نقشه راه تجارت، صادرات محصولات پتروشیمی همچنان از اصلی‌ترین اقلام صادراتی کشور به‌شمار می‌رود. از طرفی مطابق آمارها، مقاصد صادراتی ایران در مدت مذکور، بدون تغییر نسبت به ماه قبل خود یعنی مردادماه سال‌جاری، به ترتیب همچنان کشورهای چین، امارات متحده عربی، عراق، ترکیه و کره‌جنوبی است. براساس این گزارش، آمار منتشر شده از سوی گمرک ایران نشان می‌دهد در نیمه نخست سال جاری، میزان صادرات به لحاظ وزنی ۵۹ میلیون و ۱۳۲هزارتن به ارزش ۲۱ میلیارد و ۷۰۶ میلیون دلار گزارش شده که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته به لحاظ وزنی رشد ۴۶/ ۲۵ درصدی و از نظر ارزشی رشد نزدیک به ۶ درصدی داشته است. در مقابل میزان واردات در مدت مذکور، به لحاظ وزنی ۱۵ میلیون و ۷۸۸ هزارتن و از نظر ارزشی ۲۰ میلیارد و ۳۰۸ میلیون دلار گزارش شده که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته به لحاظ وزنی با افت ۲۰/ ۸ درصدی و از نظر ارزشی با افت ۶۱/ ۲ درصدی مواجه بوده است. از طرفی آمار صادرات قطعی (به تفکیک میعانات گازی، پتروشیمی و سایر کالاها) نشان از این دارد که رشد صادرات کشور به‌دلیل رشد صادرات پتروشیمی است که همچنان سهم عظیمی از صادرات ایران را شکل می‌دهد. به طوری که مطابق آمار، صادرات محصولات پتروشیمی در نیمه نخست سال‌جاری، به لحاظ وزنی ۱۸ میلیون و ۷۱۹ هزار تن و از نظر ارزشی ۸ میلیارد و ۶۹۸ میلیون دلار گزارش شده که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، به لحاظ وزنی با رشد بیش از ۵۳ درصدی و از نظر ارزشی با رشد ۲۲ درصدی مواجه بوده است. از طرفی سهم صادرات پتروشیمی از کل صادرات کشور، از لحاظ وزنی حدود ۳۲ درصد و از لحاظ ارزشی ۴۰ درصد گزارش شده است. از سوی دیگر، صادرات میعانات گازی به لحاظ وزنی با افت ۳۶/ ۳ درصدی اما از نظر ارزشی با رشد ۵۸/ ۱۲ درصدی روبه‌رو بوده است. مطابق آمارها، معادل ۸ میلیون و ۹۰۱ هزار تن به ارزش سه میلیارد و ۴۹۶ میلیون دلار میعانات گازی صادر شده که سهم این بخش از کل صادرات به لحاظ وزنی بیش از ۱۵ درصد و از لحاظ ارزشی بیش از ۱۶ درصد است. همچنین آمار صادرات قطعی مربوط به سایر کالاها در مدت مذکور، از لحاظ وزنی ۳۱ میلیون و ۵۱۲ هزارتن به ارزش ۹ میلیارد و ۵۱۲ میلیون دلار گزارش شده که سهم صادرات این بخش از کل، از لحاظ وزنی بیش از ۵۳ درصد و به لحاظ ارزشی بیش از ۴۳ درصد گزارش شده است. همچنین درصد تغییرات صادرات سایر کالاها نسبت به مدت مشابه سال گذشته، به لحاظ وزنی رشد ۴۹/ ۲۲ و از نظر ارزشی رشد نزدیک به ۲ درصدی را تجربه کرده است. از سوی دیگر، مطابق آمارها، سهم صادرات کشور در شهریور ماه سال جاری، معادل ۲ میلیارد و ۵۹۸ میلیون دلار و در مقابل سهم واردات، ۳ میلیارد و ۵۹۹ میلیون دلار است. مطابق آخرین آمار گمرک، کشورهای عمده طرف معامله با ایران در نیمه نخست سال جاری، پنج کشور چین، امارات متحده عربی، عراق، ترکیه و کره‌جنوبی است. این آمار حاکی از این است که لیست مقاصد صادراتی ایران نسبت به مرداد ماه سال جاری بدون تغییر بوده است. مطابق آمار گمرک، چین همچنان نخستین مقصد صادراتی ایران به شمار می‌رود، به‌طوری که ایران توانسته در نیمه نخست سال جاری، معادل ۱۶ میلیون و ۳۹۷ هزار تن کالا به ارزش ۳ میلیارد و ۹۹۸ میلیون دلار به این کشور صادر کند. میزان صادرات ایران به چین، به لحاظ وزنی با رشد بیش از ۳۰ درصدی و از نظر ارزشی نیز با رشد نزدیک به دو درصدی نسبت به مدت زمان مشابه سال گذشته مواجه شده است. این آمارها نشان می‌دهد سهم ایران از بازار چینی‌ها در نیمه نخست سال جاری، به لحاظ ارزشی نزدیک به ۲۸ درصد و به لحاظ وزنی حدود ۴۲/ ۱۸ درصد بوده است. دومین مقصد صادراتی ایران کشور امارات متحده عربی است که از لحاظ وزنی ۸ میلیون و ۱۹۹ هزارتن و از نظر ارزشی سه میلیارد و ۴۰۱ میلیون دلار کالاها از ایران به این کشور صادر شده است. آمار گمرک حاکی از این است که در نیمه نخست سال جاری، میزان صادرات به کشور امارات متحده عربی به لحاظ ارزشی با افت بیش از ۱۸ درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته مواجه بوده است.

عراق نیز سومین مقصد صادراتی ایران به شمار می‌رود که به لحاظ وزنی ۷ میلیون و ۱۹۹ هزار تن کالا به ارزش ۲ میلیارد و ۹۷۶ میلیون دلار در مدت مذکور به این کشور صادر شده است. مطابق آمار، حجم صادرات به این کشور به لحاظ ارزشی با افت حدود ۴ درصدی و از لحاظ وزنی با افت بیش از ۵ درصدی در مقایسه با مدت زمان مشابه سال گذشته مواجه بوده است.

از سوی دیگر، معادل ۴ میلیون و ۴۳۲ هزارتن کالا به ارزش ۲ میلیارد و ۳۲۱ میلیون دلار به ترکیه که چهارمین مقصد صادراتی ایران در نیمه نخست سال جاری به شمار می‌رود، صادر شده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته شاهد رشد نزدیک به ۹ درصدی از نظر ارزشی در این بخش هستیم. پنجمین مقصد صادراتی ایران، کره‌جنوبی است که در نیمه نخست سال جاری معادل چهار میلیون و ۱۸۸ هزارتن کالا به ارزش یک میلیارد و ۷۸۰ میلیون دلار به این کشور صادر شده است. براساس آمار گمرک، کشورهای عمده طرف معامله با ایران نیز ۵ کشور چین، امارات متحده عربی، کره‌جنوبی، ترکیه و آلمان است.

اقلام عمده صادراتی و وارداتی

براساس آمار گمرک، اقلام عمده صادرات در نیمه نخست سال ۱۳۹۵، شامل «میعانات گازی» به ارزش سه میلیارد و ۴۹۶ میلیون دلار و سهم ارزشی ۱۱/ ۱۶ درصد، «گازهای طبیعی مایع شده» به ارزش یک میلیارد و ۹۴۰ میلیون دلار و سهم ارزشی ۹۴/ ۸ درصد، «گازهای نفتی و هیدروکربورهای گازی شکل مایع شده» به ارزش ۸۳۶ میلیون دلار و سهم ارزشی ۸۵/ ۳ درصد، «روغن‌های سبک و فرآورده‌ها به جز بنزین» به ارزش ۶۸۸ میلیون دلار و سهم ارزشی ۱۷/ ۳ درصد و «پروپان مایع شده» به ارزش ۶۳۶ میلیون دلار و سهم ارزشی ۹۳/ ۲ درصد بوده است. متوسط قیمت هر تن کالای صادراتی ۳۶۷ دلار بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۴۴/ ۱۵ درصد، کاهش داشته است. از سوی دیگر، اقلام عمده وارداتی در نیمه نخست سال ۱۳۹۵، شامل «ذرت دامی» به ارزش ۵۵۱ میلیون دلار و سهم ارزشی ۷۱/ ۲ درصد، «لوبیای سویا» به ارزش ۵۰۳ میلیون دلار و سهم ارزشی ۴۸/ ۲ درصد، «برنج» به ارزش ۴۷۸ میلیون دلار و سهم ارزشی ۳۵/ ۲ درصد، «قطعات منفصله جهت تولید اتومبیل سواری ردیف ۸۷۰۳ بنزینی با حجم سیلندر ۲۰۰۰ سی‌سی با ساخت داخل ۱۴ درصد تا کمتر از ۳۰ درصد به استثنای لاستیک» به ارزش ۴۳۲ میلیون دلار و سهم ارزشی ۱۳/ ۲ درصد و «وسایل نقلیه، دارای موتور پیستونی درونسوز تناوبی جرقه‌ای-احتراقی با حجم سیلندر ۲۰۰۰ سی‌سی اما از ۲۵۰۰ سی‌سی بیشتر نباشد، غیر از آمبولانس و نوع هیبریدی» به ارزش ۳۵۷ میلیون دلار و سهم ارزشی ۷۶/ ۱ درصد، بوده است. متوسط قیمت هر تن کالای وارداتی ۱,۲۸۶ دلار بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل، حدود ۱۱/ ۶ درصد در ارزش دلاری افزایش داشته است.

کارنامه تجارت در نیمه اول 95