جنگ عقاب و اژدها در زمین کشاورزی

دنیای اقتصاد: با ظهور چین به‌عنوان یک قدرت بزرگ اقتصادی جهان طی چند دهه اخیر، آمریکا سلطه بی‌قید و شرط خود در بازارهای جهانی را مورد تهدید دید. تلاش‌های حکومت کمونیست چین در حمایت از حوزه‌های مختلف اقتصاد بر آتش خشم آمریکا می‌افزود تا جایی که بارها در محافل بین‌المللی از مداخله دولت چین در اقتصاد انتقاد ونسبت به آن اعتراض کرده بود. جنگ ارزی چین و آمریکا که در آن آمریکا بارها چین را به دستکاری در نرخ یوآن متهم کرده بود از جمله مهم‌ترین اختلافات بین این دو قدرت اقتصادی برتر جهان است.

آمریکا همواره مدعی بوده است که دولت چین با پایین نگه‌داشتن نرخ برابری یوآن در برابر دلار به صادراتش کمک می‌کند و موجب رقابت ناعادلانه در بازارهای بین‌المللی می‌شود. حالا اما نشریه فایننشال‌تایمز از اعتراض جدید آمریکا به چین در حوزه کشاورزی خبر داده است، هر چند که ماهیت این اعتراض نیز همانند موارد گذشته به حمایت دولت چین از صادرات کشورش مربوط می‌شود. نشریه فایننشال‌تایمز در این تحلیل خود با اشاره به اینکه آمریکایی‌ها این بار محصولات کشاورزی را در فهرست نگرانی‌های خود در رابطه با قدرت گرفتن چینی‌ها و تصاحب بازارهای جهانی قرار داده‌اند، نوشت که آمریکا چین را متهم کرده است به‌طور غیرعادلانه به محصولاتی همچون برنج، ذرت و گندم یارانه اختصاص می‌دهد.

بر این اساس، تولیدات گسترده و بیش از ظرفیت چینی‌ها باعث نگرانی‌ اقتصادهای بزرگ دنیا به‌خصوص آمریکا شده است. این روزها در رقابت‌های انتخاباتی این کشور، یکی از مباحث مورد جدل، تصاحب بازارهای جهانی ازسوی چینی‌ها و اثراتی است که این پدیده بر اقتصاد آمریکا وارد آورده است. در این میان، روز سه‌شنبه گذشته باراک اوباما در فرآیند رسیدن به توافقی درخصوص قرارداد تجاری حاشیه اقیانوس آرام، این موضوع جدید را خطاب به سازمان تجارت جهانی مطرح کرد. سخنان وی در راستای تقابلات این کشور با نفوذ جهانی چین و لزوم پایبندی آن به قوانین مربوط به تجارت آزاد سازمان تجارت جهانی بوده است. واشنگتن در ماه‌های اخیر اقدامات مختلفی را برای از بین بردن قدرت روز افزون چین در تجارت جهانی در پیش گرفته است که از جمله آنها می‌توان به تشدید تعرفه‌های گسترده ضد‌دامپینگ بر واردات آلومینیوم اشاره کرد.

موردی که روز سه‌شنبه باراک اوباما مطرح کرد، چهاردهمین اقدام ضد‌چینی در دوران ریاست جمهوری‌اش بوده است، اما این مورد را می‌توان اصلی‌ترین و مهم‌ترین تقابل واشنگتن با پکن دانست، چرا که این تقابل در حوزه‌ای است که قدرت اصلی صادرات آمریکا محسوب می‌شود، که همان بخش کشاورزی است. باراک اوباما در سخنرانی روز سه‌شنبه خود به این موضوع اشاره کرد که «زمانی کارگران، تجار و کشاورزان ما توانایی رقابت در اقتصاد جهانی را دارند که فضای عادلانه‌ای حاکم باشد؛ بنابراین زمانی که کشورهای دیگر با نادیده گرفتن قوانین تجارت آزاد، سعی بر تصاحب بازارهای جهانی و از دور خارج کردن کشاورزان و کارگران آمریکایی دارند، باید آنها را مورد مؤاخذه قرار دهیم. درحالی که دولت‌ها در‌های اقتصاد خود را بر اقتصاد جهانی باز کرده‌اند، باید اطمینان حاصل کنیم که آمریکا در تعیین بالاترین استانداردها نقش رهبری را در جهان ایفا می‌کند تا سایر کشورها از آن استانداردها پیروی کنند.» پرونده‌ای که سازمان تجارت جهانی در حال بررسی آن است در مورد این موضوع است که واشنگتن مدعی شده است چین ۱۰۰ میلیارد دلار یارانه غیرقانونی‌ را با هدف کاهش قیمت محصولاتی همچون برنج، گندم و ذرت، برای تصاحب بازارهای جهانی پرداخت کرده است.

براساس ادعای آمریکایی‌ها، یارانه‌های غیرقانونی‌ای که چینی‌ها به محصولات کشاورزی خود تخصیص می‌دهند، ناقض تعهداتی است که این کشور در سال ۲۰۰۱ هنگام پیوستن به سازمان تجارت جهانی امضا کرد. در نتیجه این اقدام دولت چین، تولید محصولات کشاورزی در این کشور به‌شدت افزایش خواهد یافت و توانایی کشاورزان آمریکایی برای رقابت با چینی‌ها و سایر کشورها از بین خواهد رفت. آمریکا که بزرگترین صادرکننده محصولات کشاورزی در دنیا است، در سال گذشته بیش از ۲۰ میلیارد دلار از انواع محصولات کشاورزی را به چین صادر کرده است. بنابر اظهارات تام ویلسک، وزیر کشاورزی آمریکا، حمایت‌هایی که دولت چین در راستای کاهش قیمت محصولاتی همچون ذرت، گندم و برنج می‌کند، محصولات چینی را جایگزین واردات از آمریکا و دیگر کشورهای تولیدکننده کرده است.