گروه بازرگانی: اگرچه روند تجارت خارجی در فروردین‌ماه سال ۹۵، با علائمی از رونق در بخش صادرات روبه‌رو شد، اما براساس جدیدترین آمار گمرک، شاهد کاهش صادرات به لحاظ ارزش دلاری و وزنی در دو ماه منتهی به اردیبهشت سال ۹۵ نسبت به مدت مشابه سال گذشته هستیم. طبق این آمارها، صادرات قطعی با کاهش حدود ۵/ ۱درصدی در وزن و حدود ۱۵ درصدی در ارزش دلاری مـواجه بوده است.

البته میزان صادرات در اردیبهشت ماه سال ۹۵ نسبت به ماه قبل هم از لحاظ ارزشی و هم وزنی افزایش داشته است؛ به‌طوری که براساس آمارها، میزان صادرات در فروردین ماه سال ۹۵ از لحاظ وزنی ۸ میلیون و ۱۸۳ هزارتن و به لحاظ ارزشی ۳ میلیارد و ۷ میلیون دلار گزارش شده که این میزان صادرات در دومین ماه از سال ۹۵، از لحاظ وزنی ۹میلیون و ۹۳۵ هزار تن و از لحاظ ارزشی سه میلیارد و ۸۵۲ میلیون دلار گزارش شده که نشان از رشد صادراتی در مدت مذکور دارد. در دو ماه منتهی به اردیبهشت ماه سال ۹۵ میزان واردات به لحاظ ارزشی معادل ۵ میلیارد و ۴۹۷ میلیون دلار ثبت شده است؛ با این حساب، تراز تجاری کشور در دو ماهه منتهی به اردیبهشت سال ۹۵ مثبت است. بر این اساس حجم کل تجارت خارجی کشور در مدت مذکور، از لحاظ ارزشی ۱۲ میلیارد و ۳۵۶ میلیون دلار گزارش شده است. میزان صادرات در دو ماه منتهی به اردیبهشت سال ۹۵، به لحاظ ارزشی رقمی معادل ۶ میلیارد و ۸۵۹ میلیون دلار و به لحاظ وزنی نیز ۱۸ میلیون و ۱۱۸هزار تن بوده است. بنابراین کارنامه صادرات کشور در این مدت حاکی از کاهش حدود ۵/ ۱ درصدی از لحاظ وزنی و کاهش حدود ۱۵ درصدی از لحاظ ارزشی نسبت به مدت زمان مشابه سال گذشته است. آمارهای گمرک از میزان واردات نیز نشان می‌دهد که تجارت خارجی ایران در این بخش، به لحاظ وزنی افت حدود ۱۹ درصدی و به لحاظ ارزشی افت حدود ۱۴ درصدی را نسبت به مدت زمان مشابه سال گذشته تجربه کرده است. میزان واردات در دو ماه منتهی به اردیبهشت سال ۹۵ به لحاظ ارزشی پنج میلیارد و ۴۹۷میلیون دلار و از نظر وزنی ۴ میلیون و ۵۶۰ هزار تن به ثبت رسیده است. از طرفی آمار صادرات قطعی (به تفکیک میعانات گازی، پتروشیمی و سایر کالاها) نشان از این دارد که صادرات قطعی با وجود رشد مثبت در صادرات پتروشیمی که سهم عظیمی از صادرات ایران را شکل می‌دهد، هم از لحاظ وزنی و هم ارزشی با کاهش مواجه بوده است. در تحلیل این موضوع می‌توان به کاهش محسوس صادرات میعانات گازی اشاره کرد؛ چرا که براساس آمارها صادرات میعانات گازی با کاهش بیش از ۵۳ درصدی در وزن و ۵۵ درصدی در ارزش دلاری روبه‌رو بوده است. مطابق آمارها، معادل ۲ میلیون و ۶۹۲ هزار تن میعانات گازی به ارزش یک میلیارد و ۸۸ میلیون دلار صادر شده است که سهم این بخش از کل صادرات به لحاظ وزنی حدود ۱۵ درصد و از لحاظ ارزشی حدود ۱۶ درصد است. مطابق آمارها، محصولات پتروشیمی در دو ماه منتهی به اردیبهشت۹۵، به لحاظ وزنی ۵ میلیون و ۹۱۸هزار تن و از لحاظ ارزشی ۲ میلیارد و ۹۰۸ میلیون دلار ثبت شده که سهم صادرات پتروشیمی از کل صادرات کشور، از لحاظ وزنی حدود ۳۳ درصد و از لحاظ ارزشی حدود ۴۳ درصد گزارش شده است. البته آمارها حاکی از این است که درصد تغییرات صادرات محصولات پتروشیمی به نسبت مدت مشابه سال گذشته به لحاظ وزنی حدود ۴۲ درصد و از لحاظ ارزشی بیش از ۱۵ درصد رشد داشته است. همچنین آمار صادرات قطعی مربوط به سایر کالاها در مدت مذکور از لحاظ وزنی ۹ میلیون و ۵۰۸ هزار تن و از لحاظ ارزشی ۲ میلیارد و ۸۶۳ میلیون دلار گزارش شده که سهم صادرات این بخش از کل، از لحاظ وزنی حدود ۵۳ و به لحاظ ارزشی حدود ۴۲ درصد گزارش شده است. همچنین درصد تغییرات صادرات سایر کالاها نسبت به مدت مشابه سال گذشته، از لحاظ وزنی حدود ۱۳ درصد رشد را نشان می‌دهد، اما به لحاظ ارزشی شاهد کاهش حدود ۷درصدی هستیم.

اقلام عمده صادراتی و وارداتی

اقلام عمده صادرات در دو ماه نخست سال ۱۳۹۵، شامل «میعانات گازی» به ارزش ۰۸۸/ ۱ میلیون دلار و سهم ارزشی ۸۵/ ۱۵ درصد، «گازهای نفتی و هیدروکربورهای گازی شکل مایع شده» به ارزش ۲۷۲ میلیون دلار و سهم ارزشی ۹۶/ ۳ درصد، «محصولات از آهن یا فولاد غیرممزوج تخت فقط گرم نوردشده به‌صورت طومار» به ارزش ۲۴۷ میلیون دلار و سهم ارزشی۶۰/ ۳ درصد و «پروپان مایع شده» به ارزش ۲۳۷ میلیون دلار و سهم ارزشی ۴۵/ ۳ درصد بوده است.اقلام عمده وارداتی طی دو ماه نخست سال ۱۳۹۵، شامل «ذرت دامی» به ارزش ۱۸۰ میلیون دلار و سهم ارزشی ۲۷/ ۳ درصد، «لوبیای سویا» به ارزش ۱۳۳ میلیون دلار و سهم ارزشی ۴۳/ ۲ درصد، «کنجاله سویا» به ارزش ۱۲۹ میلیون دلار و سهم ارزشی ۳۵/ ۲ درصد و «قطعات منفصله جهت تولید اتومبیل سواری» به ارزش ۱۱۶ میلیون دلار و سهم ارزشی ۱۱/ ۲ درصد بوده است.

کشورهای طرف معامله با ایران

بر‌اساس آمارها، کشورهای عمده طرف معامله با ایران طی دو ماه منتهی به اردیبهشت ماه کشورهای چین، امارات، فدراسیون روسیه، ترکیه و جمهوری کره بوده است. این در حالی است که در فروردین ماه سال‌جاری کشور آلمان از جمله کشورهای اروپایی بود که به جمع عمده فروشندگان کالا به ایران پس از برجام راه یافت. اما براساس آمار منتشر شده، در ماه دوم سال آلمان از لیست شرکای اصلی واردکننده کالا به ایران خارج و فدراسیون روسیه به جمع کشورهای عمده واردکننده کالا به ایران اضافه شده است. براساس آمار منتشر شده، چین همچنان در سرلیست قرار دارد. در دو ماه منتهی به اردیبهشت سال ۹۵، معادل ۵۱۶ هزار تن کالای چینی به ارزش یک میلیارد و ۱۷۵میلیون دلار به ایران وارد شده که از نظر وزنی با افت حدود۲۷ درصدی و از نظر ارزشی نیز با افت حدود ۲۰ درصدی نسبت به مدت زمان مشابه سال گذشته مواجه شده است. البته سهم چینی‌ها از بازار ایران در همین مدت به لحاظ ارزشی حدود ۲۱ درصد و به لحاظ وزنی حدود ۱۱ درصد بوده است. درحالی‌که این سهم‌بندی در مدت زمان مشابه سال گذشته به لحاظ ارزشی حدود ۲۳ درصد و به لحاظ وزنی حدود ۱۲ درصد بود. امارات‌متحده عربی دومین کشور طرف معامله با ایران بوده است که در دوره مذکور ۹۷۹هزار تن کالا را به ارزش یک میلیارد و ۵ میلیون دلار روانه بازار ایران کرده که نسبت به مدت زمان مشابه سال گذشته به لحاظ ارزشی با افت حدود ۳۹درصدی و به لحاظ وزنی با افت حدود ۲۵ درصدی مواجه بوده است. همچنین ۱۲۶ هزار تن کالا از فدراسیون روسیه به ارزش ۴۲۰ میلیون دلار در مدت مذکور به ایران وارد شده که از لحاظ وزنی با افت حدود ۳۳ درصدی در مقایسه با مدت زمان مشابه سال گذشته مواجه شده است. کشور ترکیه چهارمین شریک تجاری ما که در دو ماه نخست منتهی به اردیبهشت امسال به شمار می‌رود، ۲۶۹ هزار تن کالا به ارزش ۳۹۶ میلیون دلار از این کشور وارد بازار ایران شده است که به لحاظ ارزشی با افت حدود ۲۳ درصدی و از لحاظ وزنی با افت حدود ۵۷ درصدی واردات کالا از این کشور روبه‌رو بوده‌ایم. همچنین ۱۷۵ هزار تن کالا از کشور جمهوری کره به ارزش ۳۴۷ میلیون دلار وارد کشور شده است که شاهد افت حدود ۴۰ درصدی از لحاظ وزنی و ارزشی در مقایسه با مدت زمان مشابه سال گذشته بوده‌ایم. همچنین براساس آمار گمرک، متوسط قیمت هر تن کالای وارداتی۱۲۰۶ دلار بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل، حدود ۵/ ۶ درصد در ارزش دلاری افزایش داشته است.

مقاصد عمده صادراتی

همچنین براساس آمارها، مقاصد عمده صادراتی در دو ماهه منتهی به اردیبهشت سال ۹۵، چین، امارات متحده عربی، عراق، جمهوری کره و هند گزارش شده اند. چین همچنان به‌عنوان اولین مقصد صادراتی ایران به شمار می‌رود که در این مدت ۵ میلیون و ۳۳۶ هزار تن کالا به ارزش یک‌میلیارد و ۵۶۳ میلیون دلار کالا از ایران به این کشور صادر شده است که از نظر وزنی با رشد حدود ۴۴ درصدی و از نظر ارزشی نیز با رشد ۶ درصدی نسبت به مدت زمان مشابه سال گذشته مواجه شده است. این آمارها نشان می‌دهد سهم ایران از بازار چینی‌ها در دو ماهه منتهی به اردیبهشت سال ۹۵، به لحاظ ارزشی حدود ۲۳ درصد و به لحاظ وزنی حدود ۳۰ درصد بوده است. دومین مقصد صادراتی ایران کشور امارات متحده عربی است که از لحاظ وزنی ۲ میلیون و ۶۵۶ هزار تن و به لحاظ ارزشی یک میلیارد و ۱۷۶ میلیون دلار کالا از ایران به این کشور صادر شده است. کشور عراق نیز سومین مقصد صادراتی ایران به شمار می‌رود که به لحاظ وزنی ۲ میلیون و ۵۷۰ هزار تن و به لحاظ ارزشی ۹۸۰ میلیون دلار کالا در مدت مذکور به این کشور صادر شده است. صادرات به این کشور به لحاظ ارزشی با افت حدود ۶ درصدی و از لحاظ وزنی با افت حدود ۱۵درصدی در مقایسه با مدت زمان مشابه سال گذشته روبه‌رو بوده است. همچنین یک میلیون و ۳۶۴ هزار تن کالا به ارزش ۵۷۵ میلیون دلار به جمهوری کره صادر شده است. پنجمین مقصد صادراتی ایران کشور هند است که یک میلیون و ۲۸۷ هزار تن کالا به ارزش ۴۹۹ میلیون دلار به این کشور صادر شده است. این آمار نشان می‌دهد که با رشد حدود ۲۵ درصدی به لحاظ وزنی و ۶ درصدی به لحاظ ارزشی صادرات کالا از ایران به این کشور روبه‌رو بودیم. همچنین متوسط قیمت هر تن کالای صادراتی ۳۷۹ دلار بوده که نسبت به مدت زمان مشابه سال گذشته، بیش از ۱۳ درصد کاهش داشته است.

کاهش تجارت خارجی در ماه دوم