ایرنا: مثبت شدن تراز تجاری کشور بعد از سال‌ها از یک طرف و کاهش صادرات و واردات از طرف دیگر، دو روی سکه بازرگانی کشور در سال ۱۳۹۴ است. در سالی که گذشت، ۴۲ میلیارد و ۴۱۵ میلیون دلار انواع کالا صادر و ۴۱ میلیارد و ۴۹۹ میلیون دلار کالا وارد کشور شد؛ این ارقام نشان می‌دهد ارزش صادرات کشور ۱۶/ ۱۱ درصد و واردات ۵۳/ ۲۲ درصد نسبت به سال ۱۳۹۳ کاهش داشته است. همچنین در این مدت، حجم صادرات کشور به ۹۳ میلیون و ۵۲۰ هزار تن و حجم واردات به ۳۵ میلیون و ۷۰ هزار تن رسید که در مقایسه با مدت مشابه سال پیش از آن، حجم صادرات و واردات به ترتیب ۱۸/ ۷و ۴۷/ ۱۸ درصد کاهش یافته است. از این آمارهای گمرک برداشت‌های متفاوتی شده است؛ برخی با تاکید بر مثبت شدن تراز تجاری کشور، این اعداد و ارقام را یکی از دستاوردهای مهم اقتصادی پارسال قلمداد و برخی به کاهش بیش از ۱۶ درصدی صادرات اشاره می‌کنند و کاهش بیش از ۲۲ درصدی واردات را کاهش تامین بخشی از مواد اولیه مورد نیاز کشور می‌دانند. در این میان، برخی نیز دلیل اصلی روند کاهشی در صادرات و واردات کشور را علاوه بر تحریم‌ها، ناشی از وجود عواملی همچون روند کاهش قیمت در بازار کالاها و افت جهانی قیمت نفت می‌دانند. سیدرضی میری، رئیس کمیسیون صادرات اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران در این باره گفت: تراز تجاری مثبت یعنی اینکه از داشته‌هایمان، از فروشی که کرده ایم و به اندازه‌ای که داشته‌ایم، خرج کرده ایم. این عضو شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی با یادآوری کاهش صادرات و واردات در سال گذشته گفت: کاهش واردات به دو دلیل می‌تواند رخ داده باشد؛ نخست محدودیت در صدور مجوزها و ثبت سفارش‌ها و دوم رکود بازار داخلی؛ به دلیل کنترل تورم در داخل واردکنندگان جنس فروش نرفته دارند و به واردات جدید اقدام نمی‌کنند. رئیس کمیسیون صادرات اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران افزود: این نکته قابل توجه است که چه میزان از صادرات سال گذشته نفتی و غیرنفتی بوده است.

محمد لاهوتی، رئیس کنفدراسیون صادرات ایران نیز به «ایرنا» گفت: پیشی گرفتن صادرات از واردات به شرطی مثبت است که حجم تجارت خارجی کاهش پیدا نکرده باشد. وی افزود: موضوع تراز تجاری مثبت و سبقت گرفتن صادرات از واردات در ظاهر می‌تواند نکته مثبتی باشد، اما نکته قابل توجه اینکه تجارت خارجی ما در بخش صادرات و واردات با کاهش چشمگیری مواجه بوده است و این نشان می‌دهد که تجارت خارجی کشور نسبت به سال ۹۳ کوچکتر شده است.

این عضو هیات نمایندگان اتاق‌های بازرگانی تهران و ایران گفت: به این دلیل صادرات از واردات سبقت گرفت که بسیاری از کالاها مثل خشکبار، پوست، فرش و محصولات کشاورزی کمتر درگیر مسائل وارداتی هستند و ‌این کالاها به ارز وارداتی نیاز ندارند. لاهوتی افزود: درست است که کاهش قیمت نفت سبب کاهش ۴۰ درصدی صادرات میعانات گازی شده است، اما باید توجه داشته باشیم که در بخش صادرات صنعت نیز شاهد کاهش حدود ۲۰ درصدی هستیم، در کشاوزی نیز کاهش داشتیم و در معدن - که هیچ ارتباطی به قیمت نفت ندارد - نیز شاهد کاهش ۴۰ درصدی صادرات هستیم. رئیس کنفدراسیون صادرات ایران، برخی سیاست‌گذاری‌ها را عامل کاهش ۴۰ درصدی صادرات در حوزه معدن ذکر کرد و افزود: به‌عنوان نمونه در یک دوره زمانی، صادرات ممنوع شد؛ به سرعت محدود به عوارض و سپس عوارض برداشته شد؛ این یعنی اینکه صادرکننده ما نتوانسته مشتری‌های خود را به دلیل چندگانگی تصمیم‌ها حفظ کند. وی افزود: از طرف دیگر، درست است که کاهش قیمت‌های جهانی در بعضی قیمت‌ها تاثیر داشته اما قیمت‌های پایه صادراتی در گمرک، همان قیمت‌های سال ۹۳ بوده است؛ یعنی در اظهارنامه‌ها قیمت‌های سال ۹۳ اعمال می‌شده است؛ بنابراین کالاهایی که در دنیا به دنبال کاهش قیمت نفت کاهش پیدا کردند در آمارهای ما خود را نشان نداده که بگوییم به‌دنبال آن صادرات ما کاهش پیدا کرده است. لاهوتی در مورد عوامل تاثیرگذار بر کاهش صادرات پارسال گفت: رکود حاکم بر جامعه، کاهش تولید و صادرات را به‌دنبال داشته است؛ کاهش قیمت‌های نفت و میعانات گازی موجب کاهش ارزش صادرات در سال گذشته شد و از همه مهمتر، کاهش واردات کالاهای نیمه ساخته و خطوط تولید نیز میزان صادرات را کاهش داده است. رئیس کنفدراسیون صادرات ایران تاکید کرد: سازمان توسعه تجارت ایران به‌عنوان متولی تجارت خارجی کشور باید با حضور دست‌اندرکاران بخش خصوصی کاهش حجم مبادلات تجاری کشور در سال گذشته را بررسی کند.