تحریم‌ها چگونه بر زندگی تمام ایرانی‌های دنیا اثر گذاشته است؟
دردسرهای مدیر ایرانی ایلان ماسک
مهاجرت، تحصیلات، دستگیری
بانکی که متولد سال۱۹۷۶ در ایران است خود را در وب‌سایتش این‌گونه معرفی می‌کند: «مسیر رسیدن به اینجا طولانی، طاقت‌فرسا و گاهی ناامیدکننده بود... من در دهه۱۹۹۰، پس از پایان جنگ از ایران خارج شدم و وقتی ۱۸ساله بودم، به دنبال رویای آمریکایی و فرصتی برای زندگی بهتر به‌تنهایی به آمریکا آمدم.» براساس پروفایل لینکدین بانکی او فارغ‌التحصیل دکترای مهندسی شیمی از دانشگاه پرینستون است و پس از فارغ‌التحصیلی در سال ۲۰۰۵، شغلی در یک شرکت معتبر مشاوره مدیریت به نام مک‌کینزی‌اند کمپانی در نیویورک به‌دست آورد.
او در رابطه با وضعیت زندگی‌اش در سال‌های پس از فارغ‌التحصیلی می‌نویسد: «در پایان سال۲۰۰۹، رویای آمریکایی من محقق شده بود: من شهروندی قانون‌مدار و مهاجری ادغام‌شده در جامعه آمریکا بودم، موفقیت‌های آکادمیک را تجربه کرده بودم، شغلی برجسته در یک شرکت بزرگ داشتم، در رابطه‌ای عاشقانه با زنی که دوستش داشتم بودم و تمام تلاشم را کردم تا مسیر را برای مادرم و خانواده‌مان هموار کنم.»
تبرئه و محدودیت‌های پس از آن
این ایرانی مهاجر در رابطه با دستگیری‌اش می‌نویسد: « در ۷ژانویه۲۰۱۰ اما دنیای من فروریخت. دستگیر شدم. متهم شدم. در زندان‌های فوق امنیتی نگهداری شدم. وثیقه‌ام توسط دادگاه پذیرفته نشد و در دادگاه شکست خوردم. این ماجرای حقوقی درحالی‌که من در زندان بودم، نزدیک به ۲سال ادامه یافت. تا اینکه در ۲۴اکتبر۲۰۱۱ دادگاه تجدیدنظر به نفع من حکم داد. در پایان در ۲نوامبر۲۰۱۱ از زندان آزاد شدم.»
با این حال وضعیت زندگی بانکی بعد از دریافت حکم تجدیدنظر هرگز مثل قبل نشد. او می‌نویسد: «از صدها شغلی که درخواست دادم هیچ‌کدام مورد تایید قرار نگرفت، ۱۱دانشگاه از ۱۲دانشگاهی که درخواست تدریس دادم مرا رد کردند، حتی برای پیدا کردن مکان زندگی به زحمت افتاده بودم، شرکت‌های بانکی که مرا فاقد صلاحیت دریافت خدمات می‌دانستند. دوستان، همکلاسی‌ها و همکاران سابقم ارتباط با مرا سمی می‌دانستند.» بانکی در ۱۰سال پس از حکم تجدیدنظر مادربزرگش را از دست داد، مادرش دچار سکته قلبی شد و فشار بسیار زیادی را از منظر روحی متحمل شد. در این وضعیت بود که این مدیر مالی ارشد به یک نتیجه مهم رسید: «عفو ریاست‌جمهوری تنها راه واقعی بود که می‌توانست زندگی‌ام را بازگرداند و فرصتی برای برابری دوباره به من بدهد. شروعی دوباره برای داشتن همان حقوقی که هر شهروند دیگر به‌صورت برابر با دیگران دارد.»
کارزار برای عفو ریاست‌جمهوری
بانکی کارزار خود را برای رسیدن به عفو نامشروط ریاست جمهوری از سال۲۰۱۵ شروع کرد. او می‌نویسد: «وکلای فوق‌العاده‌ام تای پارک و ایال درور به‌صورت رایگان وقت خود را برای کمک به من در تهیه جنبه‌های حقوقی درخواست عفو ریاست‌جمهوری اختصاص دادند. ما جامع‌ترین پرونده‌ای را که می‌توانستیم، با حجم بیش از ۲۰۰ صفحه آماده کردیم. بیش از دوجین از دوستان نزدیکم داوطلب شدند که نامه‌هایی در حمایت از شخصیت من و شهادت به نفع من بنویسند تا پرونده‌ام قوی‌تر شود. وقتی درخواست ارسال شد، فهمیدم که نمی‌توانم منتظر بمانم. باید با نمایندگان کنگره و هر کسی که می‌توانست استدلال‌هایم را بشنود و عفو را پیش ببرد، تماس بگیرم. من هیچ ارتباط یا پیوند سیاسی نداشتم. هیچ‌گونه کمک مالی به کسی نکرده بودم و هیچ‌کسی در این فرآیند، چه در واشنگتن دی‌سی و چه خارج از آن، دلیلی برای شنیدن حرف‌هایم نداشت. اما من منصرف نشدم.
من این پروژه را یکی از سخت‌ترین کارهایی می‌دانم که در زندگی‌ام انجام داده‌ام؛ متقاعد کردن صدها نفر غریبه به شایستگی‌ام و دیگر افرادی که مرا به نفر بعدی معرفی می‌کردند.» در نهایت، چهارده عضو کنگره، از جمله سناتور دایان فاینستاین و ۹نماینده از ایالت کالیفرنیا، نامه‌ای به کاخ سفید نوشتند و خواستار بررسی کامل و عادلانه درخواست عفو ریاست‌جمهوری من شدند.
اگرچه بانکی کارزار خود را در سال ۲۰۱۵ به راه انداخت اما عفو او در دوره اوباما مسکوت ماند: «سال‌ها بدون هیچ خبری از درخواست عفو گذشت. در طول این سال‌ها، پس از پیروزی در دادگاه تجدیدنظر و آزادی و پس از دریافت سومین مدرک تحصیلات تکمیلی‌ام، از یک شغل قراردادی به شغل قراردادی دیگر در رفت و آمد بودم.
برای اصلاحات در سیستم عدالت کیفری فعالیت کردم؛ اما در پایان لحظه موعود فرا رسید. در ۱۹ ژانویه۲۰۲۱، آخرین روز ریاست‌جمهوری، رئیس‌جمهور دونالد جی.ترامپ به من عفو نامشروط ریاست‌جمهوری را اعطا کرد.» بانکی پس از دریافت عفو ریاست‌جمهوری تا سال۲۰۲۲، به عنوان مدیر مالی ارشد (CFO) و مدیر ارشد استراتژی در شرکت استریمینگ Tubi فعالیت می‌کرد. او در نوامبر امسال به شرکت X پیوست. او در یک سخنرانی TED سرگذشت خود را تعریف کرده است. یک فیلم مستند نیز از زندگی او ساخته شده است.
