معرفی کتاب
تصویر اقتصاد از دوربین اخلاق
دکتر سید محمد طبیبیان در معرفی اجمالی کتاب «اقتصاد علم انسانیت» نوشت: مسائل و مباحث اقتصادی مورد توجه عموم است به این دلیل که همه ما در تلاش معاش با پدیدههایی روبهرو میشویم که نیازمند کسب شناخت از آنها هستیم؛ ازجمله رونق و رکود، بیکاری و اشتغال، جابهجایی جریانهای مالی از یک بازار به بازار دیگر، نوسان قیمت ارز و داراییها، بحرانهای اقتصادی و... . بسیاری از افراد در جستوجوی پاسخ به چرایی این رویکردها یا به دلیل کنجکاوی علمی به دنبال یافتن منابع و کتابهای خواندنی در این زمینه هستند.
علاقهمندان به مطالعه اقتصاد از ابتدا با تقسیمبندی اقتصاد خرد و کلان مواجه میشوند یا در مورد تجربه کشورها و نظامهای اقتصادی کتابهایی را برای خواندن در قفسه کتابخانهها یا کتابفروشیها مییابند. بسیاری ممکن است با این پرسش روبهرو شوند که چرا مثلا اقتصاد خرد به مباحث خانوار و بنگاه و بازار تقسیم میشود و چگونه است که قاعده تقسیمبندی دیگری مبنای تفکیک قرار نمیگیرد؟ به چه دلیل تولید و مصرف و مبادله و بازار کانون بحث است به جای سلحشوری و جنگآوری و غنیمت گرفتن یا مطالب دیگری مثل زهد، قناعت و ترک دنیا؟ یا چرا «تن رها کن تا نخواهی پیرهن» محور بحث نیست یا تعیین وظیفه دیگرخواهی برای همه و تکلیف و ترویج خیرات و زندگی مجانی چرا تاکید نمیشود؟ چرا این مباحث را در کتابهای اقتصاد نمیبینیم و از این دست موارد.
چرا تقسیمبندیهای اقتصاد کلان برحسب متغیر تولید و مصرف و درآمد و هزینه است؟ چه عواملی توزیع درآمد را تحتتاثیر قرار میدهد؟ چه عواملی شرایط بازرگانی خارجی و تورم را هدایت میکند؟ چرا مردم یک کشور دچار فقر و بیماری هستند و تنعم در آن کشور استثناست و در برخی دیگر کشورها به جز این است؟ مبانی فکری و فلسفی و اخلاقی برای وارد کردن این دست از مباحث در کتابهای اقتصادی و حذف آن دست از مباحث کدام است؟ از طرف دیگر دائما تبلیغات علیه جریان اقتصاد علمی از کانالهای مختلف در جریان است و چند دهه تلاش ناموفق و پرهزینهای برای جایگزین کردن اقتصاد با مطالب دیگر در جریان بوده است… در این شرایط پرسشی که مطرح میشود این است که مبانی فکری، فلسفی و تاریخی که علم اقتصاد را تبدیل به پارادایمهایی کرده که امروزه هستند و از لندن تا پکن و نیویورک و برلین و از مسکو تا آبوجا کم و بیش به صورت مشابهی تدریس میشوند چیست؟ هدف کتاب «اقتصاد علم انسانیت» تلاش برای معرفی نکاتی برای پاسخ به برخی از این ابهامات است. روش کتاب روش تاریخی تحلیلی است، و بحث را از مبانی تاریخی و فلسفی تا مباحث روزآمد پی میگیرد. کتاب شامل سیزده فصل است.
در فصلهای اول، شرایط فکری و فلسفی رایج در اروپای قرن هفدهم و هجدهم معرفی میشود. در این چهارچوب تحول فکری دوران روشنگری یا عصر خرد مطرح میشود و اینکه چگونه تحول فکری در زمینه اقتصاد شکل گرفت بهاختصار توضیح داده میشود. در این فصول به بررسی مبانی اخلاقی کهن و دلیل ناهمخوانی آن با بهروزی مردم عادی توجه میشود. سپس به چگونگی تحول اخلاقیای میپردازد که این علم جدید را ممکن ساخت، چون این مبانی اخلاقی برای آن پایههای محکمی برساخت و مبانی اخلاق مناسب با بهروزی عموم را فراهم کرد. این کتاب شاید از معدود کتابهایی باشد که تحول یک علم، در اینجا علم اقتصاد، را بر مبنای تحول اخلاقی آن زمینه بررسی میکند. به همین دلیل عنوان کتاب «اقتصاد علم انسانیت» برگزیده شده است.
برای دریافت رایگان این کتاب اینجا کلیک کنید.