جوابیه
سیاستهای دولت برای جبران کاهش قدرت خرید
از نظر کارشناسان تامین منابع افزایش یارانهها یکی از موضوعاتی است که باید مدنظر قرار گیرد؛ زیرا اعطای یارانه نقدی با چاپ پول و بالا ماندن تورم اثرگذار نخواهد بود. گزاره مذکور گزارهای صحیح و علمی است و در صورت تحقق شرایط گفتهشده اثرگذاری افزایش یارانه نقدی از بین خواهد رفت؛ اما اگر منابع افزایش یارانه غیر از چاپ پول ازجمله از طریق افزایش درآمدهای مالیاتی درآمد حاصل از منابع طبیعی و ... باشد، این امر موضوعیت خود را از دست خواهد داد. راهبرد دولت در این مساله استفاده از یارانه کالایی کالابرگ (الکترونیک) و نیز تامین افزایش هزینه خرید خانوار از طریق پرداخت میزان افزایشیافته در اثر تورم برای کالاهای مورد نظر پرداخت توسط دولت بوده که ابزاری به منظور حمایت در برابر کاهش رفاه خانوار و اثرگذاری سیاستهای یارانهای است.
در بخش دیگری از مطلب آن روزنامه بالا ماندن تورم غذایی عاملی است که رفاه خانوار کمدرآمد را تهدید میکند و اینکه از منظر کارشناسان بانک جهانی افزایش تورم قیمت مواد غذایی به ویژه بر خانوارهای کمدرآمد اثر میگذارد؛ چراکه هزینههای مواد غذایی بخش بزرگتری از مخارج آنها را تشکیل میدهد. به علاوه، کاهش بیش از ۴۰درصدی ارزش ریال در این دوره تاثیر افزایش تورم جهانی را تشدید و انتظارات تورمی را تقویت و فشار بیشتری بر قیمتها وارد می کند. در پاسخ به این مطلب باید تاکید کرد با توجه به اینکه بخش بزرگی از هزینههای خانوارهای با دهک درآمدی پایین صرف تامین مواد خوراکی میشود بالا بودن تورم این مواد در عمل باعث کاهش رفاه خانوار میشود.
از سویی دولت مردمی سیزدهم با اجرای طرح کالابرگ الکترونیک درصدد جبران بخشی از کاهش رفاه خانوارهای با درآمد پایین است؛ بهطوریکه در حال حاضر میزان سرانه اعتبار یارانه افراد در دهکهای یک تا سه حدود ۵۲۰هزار تومان است به شرطی که مبلغ ۲۰۰هزار تومان از مبلغ یارانه خود را کالا خریداری کنند. همچنین دهکهای درآمدی ۴ و ۵ نیز بهتازگی مشمول این طرح شدهاند.البته بیان این نکته نیز ضروری است که مطابق آمار منتشرشده سال ۱۴۰۱ از سوی مرکز آمار ایران، حدود ۵۲درصد از کل هزینههای خانوار را هزینه مسکن تشکیل میدهد که بهشدت موجب از دست رفتن رفاه خانوارهای دهکهای پایین جامعه شده است. این مهم نیز به نوبه خود نیازمند بررسی است و وزارت راه و شهرسازی باید سیاستهای حمایتی خود را در این خصوص تسریع کند.در بخشی دیگر از گزارش آن روزنامه به وضعیت اقتصادی نامناسب زنان سرپرست خانوار اشاره شده است.
شایان ذکر است که وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با تلاش مستمر دفتر حمایتی و توانمندسازی معاونت رفاه و امور اقتصادی، در سالهای اخیر ضمن تدوین مدل حمایتی و توانمندسازی زنان سرپرست خانوار، اقدام به ایجاد پنجره واحد حمایت از زنان سرپرست خانوار کرده تا این قشر آسیبپذیر جامعه از بحرانهای اقتصادی بهسلامت گذر کنند و مسیر ترقی اقتصادی ایشان با حمایتهای دولت مردمی فراهم شود. از جمله اقدامات اثربخش وزارت متبوع و سازمان بهزیستی کشور در راستای حمایت و ارتقای کیفیت زندگی و توانمندسازی زنان سرپرست خانوار دختران و زنان خودسرپرست خانوادههای نیازمند و ... میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- حمایت مستمر از زنان سرپرست خانوار نیازمند و خانوارهای دارای فرزند چندقلو با پرداخت مستمری
- ایجاد گروه همیار زنان سرپرست خانوار در راستای توسعه اجتماعی ظرفیتسازی ارتقای خودباوری و کاهش آسیبهای اجتماعی در جامعه هدف و همچنین تغییر رویکرد حمایتی به توانمندسازی
- اجرای برنامه تامین مالی خرد با رویکرد بانکداری پیوندی با رویکرد توانمندسازی گروهی و فردی زنان و جوانان نیازمند و آسیبپذیر تحت پوشش و پشت نوبت از طریق بهبود معیشت ارائه تسهیلات پسانداز، ارتقای سرمایه اجتماعی (تشکیل گروه بانکپذیر نمودن بدون وثیقه و ضامن متعارف)، آموزش مهارتهای اشتغال و زندگی، اشتغالزایی، ایجاد و توسعه واحدها و بنگاههای کوچک و متوسط اقتصادی، ایجاد و گسترش نهادهای کوچک خودگردان محلی با مالکیت اعضا تحت عنوان «گروههای خودیار»
- بهرهمندی زنان و دختران روستایی و عشایری تحت پوشش سازمان بهزیستی کشور از بیمه اجتماعی صندوق کشاورزان، روستاییان و عشایر
- بهرهمندی زنان سرپرست خانوار شهری ۱۸ تا ۵۰ سال تحت پوشش سازمان بهزیستی کشور از بیمه تامین اجتماعی (از محل منابع حاصل از هدفمندسازی در راستای اجرای بند «ب» ماده ۷ قانون هدفمندسازی یارانهها)
- آموزش مهارتهای زندگی ویژه زنان سرپرست خانوار و اعضای خانواده ایشان
- آمادهسازی شغلی و پرداخت سرمایه کار برای ورود به بازار کار ضمن ارائه آموزشهایی جهت فراگیری مهارتهای موردنیاز، مداخلات تخصصی مددکاری اجتماعی در مراقبت از خانوادههای تحت پوشش با رویکرد مدیریت مورد (با اولویت زنان مطلقه)، پرداخت کمکهزینه ودیعه مسکن در راستای تامین مسکن مناسب و انجام اقداماتی از قبیل عقد قرارداد و پیگیریهای حقوقی و قانونی ذیربط، پرداخت بخشی از شهریه دانشجویان خانوادههای تحت پوشش سازمان بهزیستی در راستای ارتقای سطح تحصیل فرزندان ایشان و تشویق آنها به ادامه تحصیلات عالیه
- پرداخت کمکهزینه تحصیلی به دانشآموزان خانوارهای تحت پوشش به منظور جلوگیری از ترک تحصیل و افت تحصیلی فرزندان ایشان
- ارائه خدمات اجتماعی به چندقلوها
- ارائه تسهیلات معافیت سربازی جهت یکی از فرزندان ذکور زنان سرپرست خانوار تحت پوشش فاقد همسر (در راستای اجرای قانون اصلاح موادی از قانون خدمت وظیفه عمومی (ماده ۴۴ مکرر)
- بهبود تغذیه خانوادههای تحت پوشش با ارائه سبد غذایی به خانوادههای زن سرپرست تحت پوشش و پشت نوبت، دریافت حمایت با اولویت خانوادههای نیازمند دارای فرزند خردسال و فرزند چندقلو، خانوادههای با بعد خانوار ۳ نفر به بالا، زنان باردار و شیرده نیازمند واجد شرایط تحت پوشش سازمان به منظور ارتقای وضعیت سلامت اصلاح و بهبود کیفیت غذایی مورد استفاده ایشان و همچنین افزایش سطح دسترسی خانوادههای زن سرپرست به غذای کافی در شهرستانهای محروم استانها
- پایش سالانه سلامت جسمی زنان سرپرست خانوار تحت پوشش با غربالگری جسمی و اعطای کمکهزینه درمان برای افراد بیمار مشمول
- کمک به تامین لوازم ضروری خانوارهای تحت پوشش این قشر از جامعه که به دلیل نداشتن سرپرست موثر و نیازمند بودن، قادر به تامین هزینههای زندگی از جمله لوازم ضروری زندگی مانند یخچال، تلویزیون و... نیستند؛ لذا لوازم ضروری و اولیه آنان با توجه به نیاز خانوادهها از محل اعتبارات سازمان و به کمک خیرین و موسسات خیریه تامین میشود.