انقلاب صنعتی چهارم؛ آغاز یا پایان چالشها
هم اکنون، ما در حال گذر از انقلاب صنعتی چهارم با نام industry۴.۰ هستیم. محیط کسبوکار کنونی ما بهشدت در حال تغییر است و نیازهای مشتری که بهطور فزاینده و با سرعت در حال تغییر هستند، دلیل اساسی است که انقلابهای صنعت را در دورههای مختلف هدایت کرده است. این انقلابها تغییرات شدیدی را در زمینههای مختلف به دنیا آورده است، چالشهای بزرگی را برای صنایع و تولیدکنندگان ایجاد کرده، به نوآوریها و دگرگونیهای عظیم منجر شده و بهطور قابلتوجهی بر شیوه زندگی مردم تاثیر گذاشته است. Industry ۴.۰ بهعنوان انقلاب دیجیتال یا انقلاب صنعتی چهارم نیز شناخته میشود. I۴.۰ که بهعنوان Industry ۴.۰ در نظر گرفته میشود، بر دیجیتالی کردن تمام داراییهای فیزیکی و ادغام گسترده شرکتکنندگان زنجیره ارزش تمرکز دارد که در شکل زیر مولفههای آن را مشاهده میکنید. با توجه به اینکه بسیاری از متخصصان این اصطلاح را با توجه به دیدگاه منحصر به فرد خود تعریف میکنند، تعاریف مختلفی برای Industry ۴.۰ وجود دارد که بهطور کلی مجموعهای از فناوریهای زیر را دربرمیگیرد:
اینترنت اشیا: در انقلاب صنعتی چهارم با استفاده از مفهوم اینترنت اشیای صنعتی، تمام تجهیزات به فناوریهای ارتباطی استاندارد مجهز میشوند و مورد تحلیل و بررسی کامپیوتری قرار میگیرند.
سیستم رایانش ابری: در انقلاب صنعتی چهارم افزایش تولید منوط به افزایش به اشتراکگذاری دادهها در بین واحدهای مختلف تولید و پشتیبانی خواهد بود و افزایش دادههای ماشین و بهبود عملکرد در تولید، منوط به توسعه فناوری رایانش ابری خواهد بود.
تحلیل کلاندادهها: دادههای بزرگ اخیرا اسرار حرکت پول را باز کرده، به جلوگیری از بلایای بزرگ و سرقت کمک کرده است و رفتار مصرف کننده را نیز درک میکند.
زنجیره بلوکی: با ارائه راهحلهای شفاف، ایمن، قابل اعتماد و سریع، بلاکچین شرایط ویژهای را برای سازمان های دولتی یا خصوصی فراهم میکند.
واقعیت افزوده: نوع فناوری که سازمانها را قادر میسازد تا محیط واقعی را در انقلاب صنعتی چهارم بهصورت گرافیکی تجسم کنند، واقعیت افزوده است.
هوش مصنوعی: هدف اصلی هوش مصنوعی، تولید ماشینهای هوشمندی است که توانایی انجام وظایفی را که نیازمند به هوش انسانی است، داشته باشد. منظور از هوش مصنوعی در واقع ماشینی است که بهگونهای برنامهنویسی شده که همانند انسان فکر کند و توانایی تقلید از رفتار انسان را داشته باشد.
امنیت شبکه: موضوع امنیت سایبری و حریم خصوصی برای سازمانها و افراد یک چالش است. ایجاد نوعی ادغام صنعتی در زنجیره از طریق اینترنت ضروری است. همزمان با رشد استفاده از پروتکلهای ارتباطی استاندارد و افزایش سطح ارتباط و یکپارچگی بین سیستمها و تجهیزات در انقلاب صنعتی چهارم، حفاظت از سیستمهای حساس صنعتی و خطوط تولید مهم در برابر حملات سایبری بیشازپیش احساس خواهد شد.
فناوری چاپ سهبعدی: این فناوری سازمانها را قادر میسازد تا نمونههای اولیه و طرحهای مفهومی تولید کنند که نقش مهمی در سادهسازی فعالیتها و افزایش سرعت آنها ایفا میکند.
سیستم فیزیکی سایبری: CPSمجموعه ای از فناوریهای پیشرفته است که قادر به اتصال داراییهای فیزیکی و عملیات محاسباتی است. CPS توسط الگوریتمهای مبتنی بر کامپیوتر کنترل میشود و با کاربران خود از طریق اینترنت یکپارچه شده است.
شبیهسازی و مدلسازی: این مفاهیم در کارخانههای هوشمند برای ارزیابی عملکرد واقعی ماشینآلات، محصولات و کارکنان مورد نیاز است. شبیهسازی و مدلسازی نه تنها تولیدکنندگان را قادر میسازد تا خطاها را در مراحل اولیه شناسایی کنند، بلکه از هزینههای قابل توجه و آسیبهای جبرانناپذیر به سازمان نیز جلوگیری میکنند.
سیستمهای یکپارچه افقی و عمودی: اغلب سیستمهای رایانهای که امروزه استفاده میشوند بهصورت کامل یکپارچه نشدهاند. در انقلاب صنعتی چهارم کارخانهها، واحدها و فرآیندها بیشازپیش با یکدیگر مرتبط هستند و شبکه یکپارچه جهانی دادهها کمک خواهد کرد تا بهمعنای واقعی شاهد ایجاد یک زنجیره ارزش کاملا مکانیزه و خودکار باشیم.
Industry ۴.۰ را میتوان بهعنوان یک پلتفرم نوظهور فناوری شناسایی کرد که نرخ بهرهوری هر کارمند را متحول میکند و در عین حال هزینه کنترل و انطباق متحملشده توسط شرکتها را کاهش میدهد. قبل از هرچیزی باید بدانیم که تمام فناوریهای انقلاب صنعتی چهارم، متکی و مبتنی بر سیستمهای دیجیتالاند. بنابراین اصلا منطقی نیست که جوامع نسبت به تغییرات فناوری منفعل باشند. جوامع هر چه زودتر باید تصمیم بگیرند که کدام فناوریها به کارشان میآید. از طرفی باتوجه به تغییرات تکنولوژی، سازمانها باید روی مدیریت داده، امنیت سایبری و ابزارهای ارتباطاتی دیجیتال سرمایهگذاری کنند. کلاوس شواب به کسانی که میخواهند در سالهای آینده، جزو رهبران فناوری باشند پیشنهاد میکند تا امروز تصمیم بگیرند که روی کدام فناوریهای جدید میخواهند سرمایهگذاری کنند و ساختار سازمانی خود را سریعتر با این فناوریها انطباق بدهند.
شواب میگوید: تجربه جهانیان از سه انقلاب صنعتی پیشین نشان میدهد که بخش زیادی از مزایای انقلاب صنعتی چهارم، نصیب کسبوکارهایی میشود که فناوریهای جدید را بهکار میگیرند و گسترش میدهند. شواب به سازمانهایی که هنوز جزو پیشگامان نوآوری نیستند، پیشنهاد میکند تا از فرصتهایی که این فناوریهای نوظهور ایجاد خواهند کرد، استفاده کنند.