نهمین همایش بانکداری الکترونیک آغاز شد
نقشه راه بانکداری دیجیتال
بر این اساس همایش بانکداری الکترونیک و نظام‌های پرداخت در یکم اسفند ماه با حضور بیش از ۵۰ درصد از مسوولان بانکی و موسسات فعال در این حوزه برگزار شد. طبق اطلاعیه منتشر شده در سایت بانک مرکزی، افراد حاضر در این همایش را صاحب‌نظران اقتصادی چون محمدرضا فرزین رئیس‌کل بانک مرکزی، سید احسان خاندوزی وزیر امور اقتصادی و دارایی، عیسی زارع‌پور وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات و مهران محرمیان معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی اعلام کرده بود. اما خاندوزی و فرزین در نشست مذکور حاضر نشدند. بنابراین نخستین سانس نشست به سخنرانی قائم‌مقام بانک مرکزی، اصغر ابوالحسنی، محرمیان و زارع‌پور اختصاص داشت که از موضوعاتی چون تبعات مثبت و منفی پول، خدمات حوزه دیجیتال غیرحضوری، سهم اقتصاد دیجیتال و... صحبت به میان آوردند.
نقش پول
قائم‌مقام بانک مرکزی در مراسم افتتاحیه این همایش که صبح دوشنبه در مرکز همایش‌های برج میلاد برگزار شد، درباره تبعات مثبت و منفی پول‌های نوین، افزود: اگرچه امروز به بهره‌برداری از پول‌های نوین رسیده‌ایم اما اینکه این پول در کنار فناوری‌های نوین چه بر سر زندگی بشر خواهد آورد، خدا می‌داند. آیا پول زندگی را هموار و تسهیل می‌کند یا سخت‌تر خواهد کرد؟ معلوم نیست. اساسا این پول چیست؟ آیا پول است یا اعتبار؟ پول وسیله انتقال است یا وسیله اعتبار؟ پول‌های اجتماعی خصوصیت‌شان این است که اعتماد از بین نرود، زیرا اعتماد اگر از بین برود دیگر پول، پول نیست. اصغر ابوالحسنی افزود: اگر استفاده‌کنندگان اطمینان و اعتمادشان از دست برود، دیگر نمی‌توان اسم آن را پول گذاشت. دو خاصیت مهم وجود دارد؛ یکی خود پول که هیچ است، یکی چرخش پول که همه‌چیز است. همه پول‌هایی که صحبت می‌کنیم، باید گردش کنند، ولی اگر چرخش نکرد دیگر پول نیست و صرفا یک دارایی است و تنها اگر ارزش آن را بپذیرند، پول خواهد بود. او در ادامه صحبت‌های خود به این نکته اشاره کرد: پول امروز یکی از مسائلی است که در حریم خصوصی و شخصی تعریف می‌شود و ما باید بتوانیم امنیت آن را تامین کنیم.
۹۷ درصد خدمات بانکی غیرحضوری است
پس از صحبت‌های قائم‌مقام بانک مرکزی درخصوص نقش پول، مهران محرمیان سخنرانی خود را با برنامه‌های آتی حوزه دیجیتال آغاز کرد. او افزود: دنیا در ابتدای مسیر شکوفایی دیجیتالی قرار دارد و در برخی از کشورها حتی وزارت اقتصاد دیجیتال ایجاد شده که ادامه وزارت ارتباطات آنهاست. در ایران هم در حال حاضر کمیسیون اقتصاد دیجیتال با حضور وزرای مختلف در دولت تشکیل شده که به‌طور عملی دولتی کوچک در درون هیات وزیران است. معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی تاکید کرد: مکینزی خدمات دیجیتالی را به عنوان خدمات توصیف فناوری‌های جدید بر فضای کسب‌وکار می‌داند و تعریف دیگری دارد که انواع خدمات مالی و ارائه‌دهندگان را معرفی می‌کند و عملا یک زیست‌بوم را تشکیل می‌دهد و ارزش درون آن خلق می‌شود. محرمیان با بیان اینکه آمارهای مکینزی درباره خدمات دیجیتالی مالی در ایران دقیق نیست و ایران در این تحقیق مشابه سایر کشورهای دیگر منطقه توصیف شده، اظهار کرد: در مجموع اقتصادهای نوظهور، حدود ۶/ ۱میلیارد نفر از دسترسی به خدمات مالی محروم هستند؛ ۲۰۰ میلیون بنگاه کوچک و متوسط دسترسی به خدمات اعتباری ندارند که از این محل ۱/ ۲ تریلیون دلار اعتبار تخصیص نیافته به این بنگاه‌ها به وجود آمده و ۲/ ۴ تریلیون دلار عدم شکل‌گیری پس‌انداز دارند.
او همچنین افزود: از محل صرفه‌جویی در هزینه‌ها هم این بنگاه‌ها می‌توانند ۱۱۰ میلیارد دلار صرفه‌جویی کنند که مجموعه این کشورها از آن محروم هستند. در صورت افتتاح حساب و تغییر از بانکداری سنتی به بانکداری دیجیتال امکان ۷۰ درصد صرفه‌جویی و در انتقال وجه ۹۵ درصد صرفه‌جویی رخ خواهد داد. این مقام مسوول با بیان اینکه بازیگران اصلی یعنی بانک‌ها، نوآوران مالی و تنظیم‌گران باید حول محور ارزش‌آفرینی با هم کار کنند، تصریح کرد: اگر برای مردم ارزش‌آفرینی نکنیم، هیچ کاری نکرده‌ایم. از خلق ارزش برای مردم است که فعالان بهره‌مند خواهند شد. نماد بانک‌های دیجیتال، نئوبانک‌ها هستند. وی درباره بازیگران حوزه زیرساخت در بانکداری الکترونیک هم گفت: شرکت‌های فناوری و موسسات مالی و اعتباری و بانک‌ها بازیگران این حوزه هستند که زیست بومی را تشکیل می‌دهند که به نظر من این موضوع در حوزه نئوبانک هنوز شکل نگرفته است. هر تخلفی که در حوزه نئوبانک‌ها به وجود بیاید، ده‌ها برابر تخلفی است که در بانک‌های سنتی شکل می‌گیرد. محرمیان در ادامه سخنرانی خود اشاره کرد: کشورهای پیشرفته و اروپایی بانکداری باز را با استانداردهای مختلف جلو برده‌اند و ما نسبت به این کشورها و چین، کمتر در بحث تنظیم‌گری ورود کرده‌ایم. تنظیم‌گر به دنبال آن است که چالش‌ها را به حداقل برساند.
رئیسی « IT فهم» خوبی است
پس از سخنرانی محرمیان، وزیر ارتباطات با تایید سخنان او گفت: حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات حوزه‌ای است که همه عرصه‌های زندگی بشر را تحت تاثیر قرار داده و انقلابی در آن ایجاد شده است. او افزود: آقای رئیسی شاید «IT Man» نباشند، ولی IT فهم» خوبی هستند و با توجه ایشان به این موضوع، کار را پیش می‌بریم. زارع‌پور ادامه داد: تمام خدماتی که در حوزه‌های کاری است مبتنی بر فناوری اطلاعات است که پیش از این امکان‌پذیر نبود. در دهه‌های قبل قابل پیش‌بینی نبود که ابزاری طراحی شود که با فشردن یک دکمه پیام‌هایی برای میلیون‌ها نفر منتشر شود. انقلاب صنعتی چهارم تحت تاثیر فناوری اطلاعات و اینترنت اشیا مطرح است که همه اینها با ابزار فناوری اطلاعات فراهم شده و محور تمامی تحولات زندگی بشر در دهه‌های آینده نیز خواهد بود. وی تاکید کرد: از تکالیف دولت سیزدهم حوزه اقتصاد دیجیتال بود که به عنوان یکی از محورهای کلیدی دنبال شود. دیروز جلسه هفتم کارگروه در این زمینه برگزار شد. حوزه اقتصاد دیجیتال ۳ لایه دارد که هسته آن فناوری اطلاعات و ارتباطات است و لایه دوم آن اقتصاد پلتفرمی یا مبتنی بر سکو است که در کشور ما اتفاقات خوبی افتاده است. آمارها نشان می‌دهد که استفاده از فناوری‌ها تا ۴۰ درصد بهره‌وری را افزایش خواهد داد و در حوزه‌های مختلف برای خلق ارزش از فناوری‌های نوین استفاده می‌شود. با این نگاه در دولت سیزدهم، کارگروه ویژه تشکیل و تمام اختیارات هیات وزیران و رئیس‌جمهور به این کارگروه تفویض شد و ۱۰ عضو هیات دولت در آن حضور دارند که بتوانیم به سرعت موانع بر سر راه توسعه اقتصاد دیجیتال در کشور را برداریم. رفع برخی موانع نیازمند قانون است و هیات وزیران به کارگروه اختیار داده تا حتی لوایح مورد نیاز را نیز بررسی کند. ظرفیت خوبی در دولت فراهم شده که بتوانیم به سرعت موانع بر سر راه توسعه اقتصاد دیجیتال را برداریم. در ابتدای دولت سهم اقتصاد دیجیتال ۴/ ۶ درصد بود و الان به ۴/ ۷درصد رسیده است.
به گفته وی، هدف‌گذاری این است که تا پایان دولت به سهم ۱۰ درصد برسیم و با مسیری که پیش می‌رویم این سهم در سال ۱۴۰۴ محقق خواهد شد. در مسیر توسعه اقتصاد دیجیتال گام‌های موثری برداشته شد و در کشورهای پیشرفته ارتباطات ثابت بر ارتباطات همراه اولویت دارد به این نحو که در بانک نیازی به استفاده از گوشی نیست و از وای‌فای استفاده می‌شود و در نقاط ثابت می‌توان ارتباطات را از طریق فیبر ارائه کرد. وزیر ارتباطات ادامه داد: در یک دهه اخیر توجه جدی به این مساله صورت نگرفته و ما در آمارهای بین‌المللی جزو کشورهای ته جدول هستیم و برای حل این مساله پروژه فیبرنوری کسب‌وکارها را طراحی کردیم که تا آخر دولت سیزدهم بتوانیم ۸۰ درصد خانوارها را تحت پوشش فیبر نوری قرار دهیم و ما می‌خواهیم در مدت ۳ سال آینده به این هدف برسیم و در حال حاضر ۵/ ۹ میلیون خانوار تحت پوشش قرار گرفته است. در حال حاضر ۱۰ اپراتور در این حوزه مشخص شده است، بنابراین منابع این اقدامات باید فراهم شود که زیرساخت ارتباطی کشور توسعه یابد، زیرا توسعه تا چند دهه آینده کشور را بیمه خواهد کرد.
