بانک مرکزی همچنان در تلاش برای کنترل بازار ارز است
تفسیر فرزین از رشد دلار
فرزین در بخش دیگری از صحبتهایش، روند نرخ ارز را کاهشی پیشبینی کرد و گفت که نرخ کنونی، نرخ مناسب و موردنظر بانک مرکزی نیست. رئیس کل بانک مرکزی فعالیت جریانهای قیمتساز و همچنین انجام برخی معاملات صوری را علت افزایش قیمت ارز در روزهای تعطیل گذشته عنوان کرد. فرزین بیان کرد که مردم نباید به این نرخهای غیرواقعی توجه کنند و ارز موردنیاز خود را از شعب بانکها و صرافیهای معتبر خریداری کنند. البته نمیتوان تقصیر تمام این افزایش در نرخ آزاد را به گردن فعالیتهای سوداگرانه انداخت و طبعا افزایش تقاضا برای ارز در هفتههای اخیر در افزایش نرخ ارز علیالخصوص نرخ آزاد موثر است. عملکرد بانک مرکزی در هفتههای اخیر حاکی از آن است که نهاد سیاستگذاری پولی ایران، بهمنظور کاهش التهابات بازار ارز و کنترل رشد قیمت، بر افزایش عرضه ارز متمرکز شده است. اما مشاهدات نشان میدهد که بهرغم افزایش عرضه، تقاضا همچنان پرفشار به پیش میرود.
خرید ارز از شعب بانکها و صرافیهای معتبر
محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی با حضور در گفتوگوی ویژه خبری در شامگاه روز ۲۳بهمن، مهمترین تحولات بازار ارز را تشریح کرد. به گفته فرزین، در حال حاضر در ۶۰۰صرافی و ۱۵۰شعبه بانکهای ملی، ملت، صادرات، سپه و تجارت، ارز به مردم عرضه میشود و همه میتوانند به این صرافیها و شعب بانکی مراجعه و اسکناس ارز مورد نیاز خود را تامین کنند. رئیس شورای پول و اعتبار با تاکید بر فعال بودن شعب و صرافیهای منتخب در تمام ایام هفته گفت: شعب بانکی و صرافیهای منتخب در هفت روز هفته حتی در ایام تعطیل باز و فعال هستند و مردم میتوانند از ساعت ۹صبح تا ۱۹ برای خرید ارز مراجعه کنند. رئیس کل بانک مرکزی با بیان اینکه مردم میتوانند در سامانهice.ir بهصورت لحظهای و در همه زمانها نرخ ارز را مشاهده کنند، گفت: با اقداماتی که انجام داده و خواهیم داد، پیشبینی این است که این نرخ روند کاهشی داشته باشد؛ چراکه نرخ ارز کنونی نرخ مناسب و مورد نظر ما نیست.
معاملات صوری؛ علت افزایش نرخ
رئیس کل بانک مرکزی با ابراز انتقاد از قیمتسازی غیرواقعی ارز گفت: متاسفانه یک جریان قیمتساز تلاش میکند قیمتهای بالایی در بازار ارز ایجاد کند و با این قیمتهای بالا موجب زیان مردم میشود. از مردم خواهش میکنیم که به آنها توجه نکنند و از طریق شعب بانکها و صرافیهای منتخب نیازهای ارزی خودشان را تامین کنند. بهعنوان مثال، همین امروز نرخ رسمی اسکناس دلار ۴۳هزار و ۳۸۹تومان و نرخ دلار در بازار ۴۶هزار و ۴۶۰تومان بود. از سوی دیگر پیشنهاد میکنم که فردا چند خبرنگار به سبزهمیدان و میدان فردوسی بروند تا ببینند نرخ صرافیها چقدر است و تا چه اندازه با آنچه جریان قیمتساز در جاهای مختلف اعلام میکند فاصله دارد.
رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به اینکه در روزهای گذشته که تقریبا کشور تعطیل بود، شعب بانکها و صرافیهای منتخب فعال بودند اما برخی با معاملات صوری سعی در افزایش نرخ درهم در بازار داشتند، بیان کرد: درحالیکه همین امروز یعنی یکشنبه بازار دبی تعطیل است، چگونه این نرخ افزایش پیدا کرده است. همه معاملاتی که صورت گرفته صوری است و این جریان دائما تلاش میکند نرخ ارز را بالاتر از قیمت واقعی بازار نشان دهد که البته موفق نخواهد شد که علائم غیرواقعی به اقتصاد کشور نشان دهد. فرزین گفت: با اقداماتی که بانک مرکزی انجام داده است و در دستور کار قرار دارد، مسلما بازار را کنترل خواهیم کرد و از هیچ تلاش و کنشگری در راستای کاهش نرخ ارز در بازار دریغ نخواهیم کرد.
البته باید توجه کرد که علت افزایش نرخ ارز را نباید تنها به فعالیتهای سوداگرانه و معملات غیرواقعی نسبت داد، بلکه قسمت مهمی از این افزایش در نرخ دلار، ریشه در افزایش تقاضا برای این اسکناس آمریکایی دارد. بانک مرکزی نیز درمقابل عرضه دلار را افزایش داده است. موضوعی که نتوانسته در مقابل افزایش نرخ ارز آنطور که باید، مقابله کند. ازطرفی افزایش شکاف قیمتی میان بازار آزاد و نرخ رسمی صرافیها، خودبهخود عامل ایجاد رانت و افزایش انگیزه فعالیتهای سوداگرانه خواهد شد. درواقع بانک مرکزی درکنار عرضه مناسب ارز، باید با تدابیری این شکاف را کاهش دهد تا به این ترتیب فاصله میان نرخ بازار آزاد و نرخهای رسمی کمتر شود و افراد با تقاضای حقیقی، به سراغ خرید ارز بروند.
آخرین وضعیت مرکز مبادله ارز و طلا
رئیس شورای پول و اعتبار در پاسخ به سوالی درباره آخرین وضعیت راهاندازی و فعالیت مرکز مبادله ارز و طلا نیز گفت: راه اندازی این مرکز در آخرین جلسه شورای پول و اعتبار در هفته گذشته تصویب شد. موضوع و هدف فعالیت این مرکز ساماندهی و توسعه بازار ارز و طلاست و انجام معاملات ارزی اعم از اسکناس و حواله و فلزات گرانبها، شمش و سکه در این مرکز انجام خواهد شد. فرزین با بیان اینکه مرکز مبادله ارز و طلا تا پایان هفته آینده افتتاح و در گام نخست همه ارزهای خدماتی مورد نیاز مردم مانند ارز دانشجویی، گردشگری، درمانی، حملونقل و غیره در آن عرضه میشود، بیان کرد: به محض راهاندازی این مرکز، ربع سکه را که پیش از این در بورس کالا عرضه میکردیم در این مرکز عرضه خواهیم کرد؛ چراکه ربع سکه حباب بسیار زیادی دارد. رئیس کل بانک مرکزی همچنین گفت: عرضه ربع سکه را در مرکز مبادله ارز و طلا ادامه میدهیم تا حبابش کاهش پیدا کند و درصددیم تا همه نیازهای ارزی را از طریق این مرکز تامین کنیم. البته راهاندازی این مرکز چندین گام دارد و در مراحل بعدی ابزارهای مشتقه ارزی و عملیات سوآپ را راهاندازی میکنیم و این مرکز را به یک مرکز بزرگ برای معاملات ارزی در منطقه تبدیل خواهیم کرد.