بلومبرگ عوامل مالی موثر بر نتایج فوتبالی را بررسی کرد
پیشبینی پولی ایران - انگلیس
قهرمان جام جهانی کدام تیم خواهد بود؟
«انگلیس پس از پیروزی بر پرتغال، در یک فینال فشرده با شکست دادن برزیل قهرمان جام جهانی خواهد شد.» این پیشبینی قهرمان این جام براساس وضعیت اقتصادی تیمها و ارزش بازیکنان است. چراکه فهرست تیم ملی انگلیس ارزشی بالغ بر ۳/ ۱میلیارد دلار دارد و گرانقیمتترین تیم این رقابتها است. تیم انگلیس تقریبا ۸۰برابر تیم میزبان یعنی قطر ارزش دارد و قطر در انتهای جدول تیمهای حاضر در جام جهانی از نظر ارزش قرار دارد. موضوع جالبتر این است که اگر تواناییهای گلزنی انگلیس با قیمت بازیکنانش متناسب باشد، باید بتواند ایران را در بازی اول با نتیجه ۲۱ بر یک شکست دهد.
درخصوص ارزش بازیکنان فوتبال دانستن این نکته خالی از لطف نیست که حتی اگر تیمی حاضر باشد که ۱۶۶میلیون دلار برای ستاره فرانسوی، «کیلیان امباپه» پرداخت کند، قیمتی که براساس وبسایت ترانسفرمارکت بر روی این بازیکن گذاشته شده است، غیرمنطقی خواهد بود که انتظار داشته باشیم که این بازیکن بتواند بهاندازه «گارانگ کول» ستاره استرالیایی ۱۶۰۰گل بهثمر برساند؛ درصورتیکه این بازیکن تنها ۱۰۴هزار دلار ارزش دارد. پله برزیلی که هنوز هم بهترین بازیکن فوتبال در تمام دوران است، اولین بازی خود را در جام جهانی در سوئد در سال۱۹۵۸ زمانی که تنها ۱۷سال داشت، انجام داد. در سال۱۹۶۰، تیم او، سانتوس، طبق گزارشها، سالانه ۱۵۰هزار دلار به او پرداخت می کرد که حدود ۵/ ۱میلیون دلار به پول امروزی است و این روزها به میزان متوسط دستمزد بازیکنان فوتبال میرسد. پاریسنژرمن سالانه ۱۱۰میلیون دلار به امباپه میپردازد. حتی لیونل مسی و کریستیانو رونالدو فوق ستارههای مسنی که به پایان فوتبال خود نزدیک میشوند، ۱۰۰میلیون دلار یا بیشتر حمایت مالی بهدست میآورند.
آنها مسلما ۶۷برابر بهتر از ستاره برزیلی نیستند. اما با اینحال این دستمزدها را دریافت میکنند. البته این موضوع تنها به فوتبال محدود نمیشود. در سال۱۹۸۱، شروین روزن، اقتصاددان دانشگاه شیکاگو مقالهای باعنوان «اقتصاد سوپراستارها» منتشر کرد. روزن استدلال میکرد که پیشرفت فناوری به استعدادهای موردنظر در هر شغلی اجازه میدهد تا به بازار بزرگتری خدمت کنند و سهم بیشتری از درآمد آن را به دست آورند. همچنین عایدی موجود برای افراد کم استعداد در کسبوکار را کاهش میدهد. پله درآمد کمی داشت؛ چراکه افراد زیادی نمیتوانستند بازیهای او را تماشا کنند. در سال۱۹۵۸ حدود ۳۵۰هزار تلویزیون در برزیل وجود داشت؛ درحالیکه اینفانتینو، رئیس فیفا پیشبینی کرده است که امسال ۵میلیارد نفر بازیهای جامجهانی قطر را تماشا خواهند کرد.
این جمعیت ۶۶درصد بیشتر از کل جمعیت جهان در سال۱۹۶۰ است. این موضوع خود را در ورزشهای دیگر هم نشان میدهد. در سال۱۹۹۰، گرانترین حقوق و دستمزد در لیگ برتر بیسبال آمریکا با ۲۴میلیون دلار متعلق به کانزاس سیتی رویالز بود. امسال نیویورک متس با ۲۸۷میلیون دلار در صدر فهرست قرار دارد و بنابراین نابرابری بهطور قابلتوجهی گسترش یافته است. صنعت موسیقی نیز وضعیت مشابهی دارد. پیشرفت تکنولوژی باعث شده است پلتفرمهای اسپاتیفای و آیتیونز جایگزین ایستگاههای رادیویی پخش موسیقی شوند و بهاین ترتیب دسترسی به آثار برتر موسیقی سادهتر شود و جهانیشدن این صنعت روزبهروز بیشتر و پول بیشتری نصیب این پلتفرمهای پخش موسیقی شود.
دو اقتصاددان در کتاب «راکونومیکس: اقتصاد موسیقی عامهپسند» مشاهده کردند که در سال۱۹۸۲، یک درصد از هنرمندان برتر، ۲۶درصد از درآمد کنسرتها را به خود اختصاص دادند و تا سال۲۰۰۳، سهم آنها به ۵۶درصد افزایش یافت. طبعا موارد مشابه در دنیای تجارت نیز درحال رخدادن است. برخی از اقتصاددانان در دانشگاههای معتبر دنیا تخمین میزنند که افزایش سریع دستمزد مدیران ارشد شرکتها بیشتر منعکسکننده اندازه رو به رشد شرکتها بوده است. استخدام بهترین مدیر ارشد اگرچه ممکن است که ارزش سهام یک شرکت را بهصورت جزئی افزایش دهد، اما وقتی که ارزش بازار یک شرکت چندین میلیارد دلار باشد، سودهای کوچک میتواند شرکت را به پولهایی در اندازههای قابلتوجه برساند. البته درموضوع فوتبال و جامجهانی چه تماشاگران بهصورت مستقیم در قطر بازیهای را تماشا کنند و چه در خانههای خود از طریق تلویزیون، این تحلیلهای اقتصادی بازارمحور میتوانند با شکست مواجه شوند.
برای بازیکنان فوتبال انواع و اقسام عوامل بازدارنده وجود دارد مانند قراردادهای بلندمدت با جریمههای خرید سنگین که تیمها را ملزم میکند استعداد یک بازیکن را نه در طول یک یا دو سال، بلکه در طول دوران حرفهای ارزیابی کنند. به این ترتیب بهنظر میرسد قیمت رونالدو و مسی بهدلیل خاطرات نوستالژیکی که به جا گذاشتهاند، بسیار سنگین شده است و اگر ارزش امباپه را فقط با فوتبالش بسنجیم، ۱۶۶میلیون دلار ارزش نداشته باشد؛ اما شاید داستان زندگی او برای هواداران پاریسی ارزش خاصی داشته باشد. دیگر اینکه شاید لائوتارو مارتینز، مهاجم آرژانتینی با حدود ۷۸میلیون دلار، ۵/ ۲برابر هموطنش ارزش داشته باشد؛ اما امسال او تنها ۸گل برای اینترمیلان در مقابل ۷گل دیبالا برای رم به ثمر رسانده است. بنابراین در جامجهانی پیشرو شاید جام دوباره به انگلیس نیاید که البته اولین باری نیست که این اتفاق میافتد. بههرحال منچسترسیتی انگلیس هم که گرانقیمتترین تیم باشگاهی جهان است تا به حال نتوانسته قهرمان اروپا شود.