رونمایی از سندباکس بانک مرکزی
بنابراین ایجاد محیطهای آزمون تنظیم گری لازمه توسعه فناوری است و ایجاد این محیطهای آزمون موجب تسهیل نوآوری در حوزه‌های فناوری جدید در صنعت بانکداری کشور میشود. رئیس کل بانک مرکزی افزود: اطمینان به دانش و آگاهی افراد در حوزه‌های تخصصی همواره موجب خلق فرصت‌‌های جدید در محیط اجرا میشود و نمود عینی این واقعیت مراسم امروز است. دلیل این مدعا نیز آن است که ما ۴۰روز پیش میزبان فعالان فناوری‌‌های ملی در بانک مرکزی بودیم و امروز پس از گذشت ۴۰روز، شاهد رونمایی از محیط آزمون تنظیمگری بانک مرکزی هستیم. او ایجاد این محیط را که با متولی‌‌گری دبیرخانه شرکت ملی انفورماتیک ایجاد شده است، مرهون تلاش و همراهی همکاران بانک مرکزی، شورای سیاستگذاری به ریاست معاون فناوری‌‌های نوین بانک مرکزی دانست و گفت: امیدوارم این اتفاق مثبت در حوزه فناوری بستر مناسبی برای استفاده از ایده‌های فناورانه مالی در صنعت بانکداری کشور باشد و مردم از نتایج آن بهره‌‌مند شوند.
رئیس شورای پول واعتبار با بیان اینکه امروز اشخاص حقیقی و حقوقی در کشور مشتری نظام بانکی و صنعت بانکداری هستند، تصریح کرد: اصلاح نظام بانکی با سه محور اصلاح رابطه دولت با بانک مرکزی، اصلاح رابطه بانکها با این بانک و اصلاح رابطه بانکها با مردم آغازشده است و استفاده از فناوری‌‌های نوین می‌‌تواند در پیشبرد این اصلاحات یاری‌گر بانک مرکزی باشد. او خاطرنشان کرد: برای نمونه فناوری‌‌های حوزه نظارت (Supervisory Technology, SupTech) و فناوری‌‌های حوزه تطبیق با مقرراترگ تک، (Regulatory Technology, RegTech) ناظر بر اصلاح رابطه میان بانک مرکزی و بانک‌هاست که می‌‌تواند تسریع‌کننده اصلاحات در نظام بانکی باشد. عالی‌ترین مقام بانک مرکزی خاطرنشان کرد: در حال حاضر نورآوری‌‌های بسیاری در تعامل میان مردم به‌عنوان مشتریان و بانکها انجام شده که این نوآوریها باید ادامه یابد تا به این واسطه نظارت بر بانکها و نهادهای پولی نظارت درست و دقیق‌‌تر شود و در عین حال بانکها و نهادهای پولی نیز بتوانند خدمات مناسبی را به مردم اعم از تسهیلات و سایر خدمات بانکی ارائه کنند.
صالح‌آبادی ضمن استقبال از نظرات و پیشنهادهای فعالان این حوزه ابراز امیدواری کرد: امید است در آینده نزدیک شاهد اخبار مطلوبی در این حوزه باشیم و ایده‌های نو از محیط آزمون به محیط عمل وارد شود. او افزود: در این راستا وظیفه بانک مرکزی به‌عنوان مقام تنظیمگری (رگولاتور) پولی و بانکی کشور، فراهم کردن محیط و شرایط لازم برای رشد و توسعه نوآوری فناوری در کشور و تسهیل این نوآوریها تا رسیدن آنها به منصه ظهور است. بنابراین امیدوارم این جلسه طلیعه یک حرکت مثبت در حوزه فناوری و بانکی کشور باشد.
توجه به ذی‌نفعان جدید در محیط آزمون تنظیمگری
همچنین در این جلسه سیدابوالحسن فیروزآبادی، رئیس شورای عالی فضای مجازی اقدام رئیس کل بانک مرکزی در راه‌اندازی سندباکس را قابل تقدیر خواند و گفت: توجه علی صالح‌آبادی در سال ابتدایی مسوولیتشان به این مساله قابل قدردانی است. او نگاه حاکم به این حوزه را مانند همه دنیا محافظه کارانه دانست و افزود: البته این نگاهی صحیح است؛ چراکه در اقتصاد ما بانک بازیگر اصلی است؛ اما در عین حال باید شهامت تحقق توسعه باید در عصر جدید باید مورد توجه قرار گیرد. رئیس شورای عالی فضای مجازی با اشاره به رونمایی از سندباکس (محیط آزمون تنظیمگری) در بانک مرکزی یادآور شد: امیدوارم در ساختاری که امروز تعریف شده است به نقش بازیگران و ذی‌نفعان جدید بلاک‌چین، هوش مصنوعی و به‌کارگیری روش‌های جدید برای گسترش بازار توجه شود. او تصریح کرد: «ضروری است از نگاه ماشینی شدن و الکترونیکی شدن کسبوکارها به سمت روش‌های جدید و شخصی‌سازی خدمات و امکان تحقق شبه‌پول‌ها که نیازمند جسارت، نظامات سیاسی و همگرایی در کشور است نیز حرکت کنیم و لذا معتقدم مقدمات این کار نیز برمبنای همگرایی دیدگاه و رسیدن به وفاق است تا این‌گونه و درنهایت به توسعه اقتصادی کشور که در شرایط امروز امری بسیار ضروری است، دست یابیم.»
محیط آزمون‌گری بانک مرکزی، مبتنی بر تعامل دو طرفه
همچنین در این مراسم معاون فناوری‌‌های نوین بانک مرکزی با بیان اینکه برای توسعه اقتصاد دیجیتال و حرکت از کسبوکارهای سنتی به سمت کسبوکارهای پویا و نوآور، دچار نوعی دوگانگی متناقض هستیم، گفت: هرچند این رویکرد به افزایش ثروت و اشتغال در کشور کمک می‌‌کند، اما با مخاطرات و مشکلاتی برای کسبوکارها مواجه هستیم. لذا ضروری است برای آنان مقرراتی در این‌باره وضع شود. او افزود: به‌دلیل نوپا بودن کسب‌وارها و دیده نشدن همه ابعاد آن و از طرف دیگر کند بودن فرآیند‌‌های مقررات‌گذاری نمی‌توانیم پابه‌پای نوآوریها حرکت کنیم.
بنابراین راهکاری که بانک‌‌های مرکزی و تنظیم‌گران مقررات در حوزه‌های مختلف دنیا به سمت آن حرکت کرده‌‌اند، راه‌حل ایجاد سندباکس (محیط آزمون تنظیمگری) است. محرمیان تصریح کرد: در فرآیند سندباکس (محیط آزمون تنظیمگری) زمینه برای صدور محدود مجوز برای برخی کسبوکارها که ابعاد آن هنوز مشخص نشده است، فراهم میشود تا به این واسطه فعالیت خود را شروع کنند و پس از بررسی چگونگی توسعه و ادامه فعالیت این کسبوکارها، در نهایت شرایط برای تعامل دو طرفه میان تنظیم‌گر و رگولاتور و کسبوکار فراهم خواهد شد. معاون فناوری‌‌های نوین بانک مرکزی یادآور شد: کسبوکارها با حضور در این محیط جدید، این امکان برایشان فراهم می شود که تحت نظارت و همکاری، مقررات مربوطه برای آنها تبیین شود و در همان حال این فضا به کسبوکارها نیز کمک می‌‌کند که به یک نهاد مشخص پاسخگو باشند و در نتیجه تعاملی در این فضا شکل می‌گیرد که نتیجه آن یک بازی برد-برد خواهد بود.
محرمیان ادامه داد: فعالیت‌‌ها در این خصوص از سال گذشته آغاز شد و درنهایت با حضور دکتر عبداللهی و نگاه ویژه رئیس کل بانک مرکزی و با نگاه نوگرای معاون نظارت بانک مرکزی، کار پیش رفت و امروز شاهد افتتاح محیط آزمون تنظیمگری بانک مرکزی هستیم. البته معتقدم در ابتدای راه هستیم؛ در این مسیر فرهنگ‌های بسیاری باید تغییر کند، روش‌های زیادی باید دستخوش تحول شود و فعالان این حوزه باید رویکردهایشان را با این حوزه جدید منطبق کنند. ضمن اینکه این رویداد طلیعه یک اتفاق خوب خواهد بود. ضمن آنکه کسبوکارها در فضایی آرام‌‌تر فعالیت کنند و مقررات آنها با همکاری خودشان در بانک مرکزی تصویب میشود. در توضیح سندبانکس بانک مرکزی لازم به توضیح است که یکی از رویکردهای سیاستگذاری و تسهیل‌‌گری کسبوکارهای نوین استفاده از روش محیطهای آزمون تنظیمگری (سندباکس‌‌های رگولاتوری) است که برای شناخت وجوه مختلف و نحوه تنظیم و صدور مجوزهای مورد نیاز استفاده میشود.
در این رویکرد قانون‌‌گذار باید در راستای برقراری تعادل میان ارائه راهکارهای خلاقانه در حوزه فین‌‌تک و ثبات و پایداری سیستم‌‌های مالی با ایجاد قوانین متناسب با حوزه‌های کسب‌‌وکاری شرکت‌های فعال در حوزه فین‌‌تک، به واسطه جذابیت این حوزه و ریسک‌‌پذیری ذاتی فناوری، در جهت تطبیق چارچوب‌‌های نظارتی و نیز مدیریت و کاهش ریسک‌‌های مرتبط با آن گام بردارد. به‌طور خلاصه محیط آزمون تنظیمگری سازوکاری است که نهادهای ناظر ترتیب می‌‌دهند تا فین‌‌تک‌‌های موجود و کسبوکارهای جدید را از این طریق، تحت چتر نظارتی خود قرار داده و با بررسی آنها از نزدیک، مدل کسبوکار و ریسک‌‌های مرتبط را شناسایی کنند و در ادامه با ارائه مجوزها و تدوین مقررات مناسب برای آنها، زمینه حضور در بازار را برایشان فراهم آورند.
