بحران اقتصادی در افغانستان
در حالی طالبان پس از تشکیل امارت اسلامی و همچنین خروج نهایی نیروهای آمریکایی تلاش میکند زندگی اقتصادی و اجتماعی شهروندان افغان را فعال نگه دارد و همواره اعلام میکنند که مردم و معیشت آنها در اولویت برنامههای آنها است، اما عرضه ناکافی پول به همراه محدودیتهای مرزی و افزایش انزوای بینالمللی به همراه به رسمیت شناخته نشدن توسط جهانیان، موجب شده سازمانهای فعال در امور بشردوستانه و کشورهای کمککننده به افغانستان به فکر کمک به این کشور باشند.
این سازمانها ضمن اینکه درباره وقوع یک بحران انسانی قریبالوقوع در این سرزمین جنگزده هشدار دادهاند، اعلام کردهاند که افغانستان با بحران گرسنگی مواجه است بهطوری که این موضوع به چالشی جدی برای طالبان تبدیل شده است. در حقیقت، اقتصاد افغانستان در حال انفجار و فروپاشی است و انتظار میرود که در ماههای پیشرو به جز سه درصد از خانوارها، سایرین در زیر خط فقر قرار گیرند.
بر همین اساس و برای کمک به شهروندان معمولی افغانستان، برنامه توسعه ملل متحد (UNDP)، از راهاندازی صندوقی تحت عنوان «صندوق اعتماد و اقتصاد مردم» خبر داده که دسترسی به پول نقد را فراهم میکند. این صندوق از کمکهای مالی مسدود شده از زمان تصرف طالبان در ماه اوت استفاده خواهد کرد. «آخیم اشتاینر» رئیس برنامه انکشافی سازمان ملل متحد در ژنو به خبرنگاران گفت: آلمان در حال حاضر درباره فراهم کردن ۵۸ میلیون دلار از بیش از ۶۶۰ میلیون دلار مورد نیاز در ۱۲ ماه آینده متعهد شده است.
او گفت: ۳۸ میلیون نفر در افغانستان زندگی میکنند که بدون کمکهای خارجی نمیتوانند به زندگی خود ادامه دهند. بنابراین ما باید وارد عمل شده، اقتصاد مردم را تثبیت کرده و علاوه بر نجات جان مردم، معیشت آنها را نیز نجات دهیم، زیرا در غیر این صورت، در زمستان امسال و در سال آینده با سناریویی روبهرو میشویم که در آن میلیونها افغان به سادگی نمیتوانند در سرزمین خود، در خانههای خود، در روستاهای خود بمانند و زنده بمانند.
بسیج منابع؛ تعهد مکرر جامعه بینالمللی برای کمک
اشتاینر همچنین افزود که برنامه توسعه سازمان ملل در حال حاضر در تماس و ارتباط با سایر اهداکنندگان در جهت بسیج منابع است. این ارتباطات و مذاکرات در چند هفته گذشته بر این موضوع متمرکز شده که چگونه میتوان راهی را برای استفاده از این منابع با توجه به انفجار اقتصادی که اکنون در حال وقوع است پیدا کرد، زیرا تعهد مکرر جامعه بینالمللی برای رها کردن مردم از این شرایط مشهود است.
جلوگیری از سقوط کامل
هفته گذشته، «آنتونیو گوترش» دبیرکل سازمان ملل متحد از کشورهای جهان خواست تا در یک لحظه درباره ساختن یا سقوط افغانستان تفکر کنند. رئیس سازمان ملل متحد ضمن تاکید بر اینکه کمکهای بشردوستانه جان انسانها را نجات میدهد، هشدار داد که اگر اقتصاد افغانستان سقوط کند، این مساله هیچ مشکلی را حل نمیکند.
سازمان ملل متحد معتقد است که با حمایت از آسیبپذیرترین گروههای جمعیتی و جلوگیری از بین رفتن مشاغل خرد در افغانستان، مانع از وقوع یک فاجعه انسانی و سقوط کامل اقتصاد کشور خواهد شد. این آژانس معتقد است که با حمایت از آسیبپذیرترین گروههای جمعیتی و جلوگیری از بین رفتن مشاغل خرد در افغانستان، مانع از وقوع یک فاجعه انسانی و سقوط کامل اقتصاد کشور خواهد شد. آژانسهای سازمان ملل متحد و سازمانهای غیردولتی راهحلهایی در سطح جامعه ارائه میدهند که مکمل مداخلات فوری بشردوستانه است.
سرپا نگه داشتن اقتصاد محلی
اشتاینر اضافه کرده که افغانستان به کمکهای فوری بشردوستانه نیاز دارد، اما ما همچنین باید اقتصاد محلی را تداوم بخشیم. این امر برای اطمینان از اینکه مردم هنوز معاش خود را دارند و احساس میکنند از آیندهای در جوامع خود برخوردارند، ضروری است. پول نقد با ارز محلی بهطور مستقیم به گروههای اجتماعی و کارگران افغان در برنامهها و کارهای عمومی مانند خشکسالی و کنترل سیل ارائه میشود.
«کانی وگناراجا» مدیر دفتر منطقهای برنامه توسعه ملل متحد در آسیا و اقیانوسیه اعلام کرده که کمکهای مالی نیز به شرکتهای کوچک ارائه میشود و درآمد و هزینههای اولیه موقتی به افراد مسن و معلولان آسیبپذیر پرداخت میشود. این امر باعث میشود مردم بتوانند در زمینها و خانههای خود بمانند، زندگی کنند، کار کنند در حالی که این مساله به آنها اجازه میدهد درآمدی کسب کنند و از احترام و عزتی که شایسته و خواستار آن هستند، برخوردار باشند. براساس اظهارات این مقام سازمان ملل، کلیه کمکهای ارائه شده بر اساس ارزیابیهای بیطرفانهای است که در ارتباط با رهبران جامعه محلی و مستقل از مقامات انجام شده است.
امدادهای بشردوستانه
به گفته سخنگوی سازمان ملل متحد، این سازمان اقدام به واکسیناسیون کووید-۱۹ در افغانستان کرده است که از هفته جاری در قندهار و مناطق در معرض خطر آغاز شده است. از هشتم نوامبر سال جاری نیز کمپین واکسیناسیون فلج اطفال در منطقه ضمن تامین «ویتامین آ» با هماهنگی سازمان بهداشت جهانی، یونیسف و سایر شرکای این سازمان، آغاز خواهد شد.
استفان دوجاریک اعلام کرده که ما به همراه شرکای خود نیازسنجیهای مشترک را در سراسر افغانستان برای شناسایی نیازهای بشردوستانه و اولویتبندی کمکهای فوری ادامه خواهیم داد.درخواست تجدیدنظر درباره ارائه کمک و امدادهای بشردوستانه برای افغانستان که بیش از ۶۰۶ میلیون دلار درخواست شده است، اکنون ۴۵ درصد از بودجه آن تامین شده است.
با این وجود، طالبان باید بر کشوری حکومت کنند که بهشدت به کمکهای بینالمللی نیاز دارد و در بحبوحه بحران اقتصادی قرار دارد. بر همین اساس، بهنظر میرسد که ارتباط گسترده با همسایگان میتواند در بهبود این اقتصاد جنگزده موثر باشد.
اگر طالبان اینبار به سراغ آمریکا و کمکها و وعدههای به ظاهر دوستانه آنها بروند، فرصتی مناسب برای کشورهای غربی در جهت مداخله و نفوذ مجدد بر افغانستان فراهم خواهد شد، هرچند طالبان بارها اعلام کرده باشد که اجازه هیچ گونه دخالت را نخواهد داد.