یوآن دیجیتال علیه غولهای فناوری در چین
در حقیقت، هنگامی که یوآن دیجیتالی بهطور گسترده در گردش قرار گیرد، احتمالا عملیات پرداخت دیجیتال بزرگترین شرکتهای تجارت الکترونیک و فینتک چین- هلدینگ گروه علی بابا و هلدینگ تنسنت - را تحت تاثیر قرار میدهد. این امر دو هدف اصلی شیجینپینگ، رئیسجمهور چین را پیش میبرد: مهار قدرت بخش خصوصی چین و ایجاد مکانیزمی که از طریق آن دولت میتواند به مجموعه دادههای دیجیتالی دسترسی پیدا کند که ممکن است در رقابت جهانی برای توسعه هوش مصنوعی به پکن کمک کند.
طی یک سال گذشته تلاشهای پکن برای ضربه زدن به شرکتهای مسلط به خرید، استقراض و سرمایهگذاری آنلاین این کشور، دنیای مالی را دگرگون کرده است. این سرکوب بازارهای سهام را تحتالشعاع قرار داده، امپراتوریهای تجارت الکترونیک را با جریمه روبهرو کرده است و تحولی در چشمانداز نظارتی چین ایجاد کرده است. اما تلاش برای توسعه فناوریهایی که با دادهها تقویت میشوند، هدف سرکوب شرکتها را عمیقتر کرده است: گسترش منابع دادهای که در اختیار دولت است، زیرا چین قصد دارد از هوش مصنوعی برای همهچیز از نوسازی نظامی گرفته تا مدیریت سیاستهای پولی استفاده کند.
ارز دیجیتال بانک مرکزی چین (CBDC) بخشی از این تلاش برای ایجاد منبع داده است. بانک خلق چین (PBOC) در تلاش برای پیشرفت ارزهای دیجیتالی در جهان در سال ۲۰۱۴ میلادی بوده است و همانطور که تحقیقات جدید مرکز ژئواکونومیک شورای آتلانتیک نشان میدهد، چین بزرگترین اقتصادی است که تاکنون در پی تقویت ارز دیجیتال خود بوده است. صدها میلیون شهروند چینی در حال حاضر در سیستمهای پرداخت تلفن همراه تحت مدیریت علی بابا و ویچت شرکت میکنند. پرداخت تلفن همراه چینی در سال ۲۰۲۰ بالغ بر ۶۷ تریلیون دلار بوده است. بنابراین حرکت به سمت ارز دیجیتال بانک مرکزی چین، یک گام منطقی برای دولتی است که نگران حفظ کنترل سیستم مالی است که به سرعت در حال گذار بوده و به طور دورهای با بیثباتی روبهرو است.
با امکان پرداختهای تلفن همراه با بانکداری آنلاین، سرمایهگذاری، بیمه و سایر خدمات مالی، کنترل شرکتهای علی بابا و تنسنت توسط پکن ضروری شد. ظهور آنها به عنوان نیروگاههای قدرتمند در این زمینهها آنها را مورد هدف قرار داد، زیرا دولت در سالهای اخیر به سمت تنظیم صنعت مالی آنلاین رایگان چرخشی حرکت کرد که تا حدی از بانکهای دولتی بزرگ چین که در رقابت با موبایلهای نوپا تلاش میکردند، الهام گرفته است.
از این رو جریمههای سنگین علیه شرکتهای مختلف فناوری به دلیل رفتارهای غیر رقابتی آنها اعمال شد (از جمله ۸/ ۲ میلیارد دلار ضربه به علیبابا) و مجبور کردن هر دو گروه آنت و ویچت به رعایت قوانین و مقررات حاکم بر بانکهای سنتی. سایر شرکتهای بزرگ آنلاین نیز با اقدامات تنبیهی مشابهی روبهرو شدهاند. اکنون پرداختهای تلفن همراه در معرض دید دولت قرار دارد علیپی و ویچتپی حدود ۹۵ درصد از بازار پرداخت تلفن همراه چین را کنترل میکنند، جایی که مشتریان تراکنشهای آنلاین خود را به حسابهای بانکی پیوند میدهند. ارز دیجیتالی چین بر اساس کیفهای الکترونیکی حاوی سکههای دیجیتالی ساخته شدهاست که به حسابهای بانکی مرتبط نیستند. در حال حاضر، یک ساختار دو لایه وجود دارد که در آن بانک خلق چین، یوآن دیجیتالی را برای بانکها و سیستم عاملها که ارز را بین مشتریان توزیع میکند، صادر میکند. اما از آنجا که بانک خلق چین میتواند هزینههای معاملاتی کمتری نسبت به رقبای بخش خصوصی خود ارائه دهد، دولت ممکن است به مرور زمان بتواند علیپی و ویچتپی را از کار خارج کند.