اصلاح تعرفه گاز بعد از سه ماه سکوت، علنی شد؛
نظام جدید نرخگذاری گازخانگی
خانههای دوم و سوم در چارک سوم تعرفه قرار میگیرند
تغییر گازبها مرداد ماه در قالب بسته مدیریت بهینه مصرف انرژی به تصویب هیات وزیران رسید. نظام جدید قیمتگذاری دارای ویژگیهایی ازجمله بهرهگیری از نظام تعرفهگذاری افزایشی (IBT) بر مبنای الگوی چهارپلهای، حذف اقلیمبندی پنجگانه هواشناسی و تعیین دامنه پلکانها برای هر شهر بر اساس متوسط مصرف پنجساله گذشته آن شهر و همچنین یکسانسازی الگوی تعرفه در فصول سرد و گرم سال است.
به گزارش دنیای اقتصاد، تعرفه جدید گاز خانگی که قبلا به صورت محرمانه برای اجرا از سوی دولت ابلاغ شده بود، با پرسش خبرنگاران از مدیرعامل شرکت ملی گاز به صورت علنی درآمد. نظام جدید تعرفه گازطبیعی بخش خانگی در تاریخ ۲۱ مرداد ۱۴۰۴ و در چارچوب بسته مدیریت بهینه مصرف انرژی به تصویب هیات وزیران رسید و آنطور که مدیر روابط عمومی شرکت ملی گاز گفته است، اجرای این مصوبه از ابتدای مهرماه آغاز شده، اما به دلیل اینکه دوره قرائت کنتورهای گاز مشترکین ۴۵ روزه است، از نیمه آبانماه این اصلاحات در قبوض گاز بهطور کامل اعمال میشود.
سعید توکلی، مدیرعامل شرکت ملی گاز در این خصوص اظهار کرد: هدف از این طرح افزایش تعرفه نیست، بلکه اصلاح و واقعیسازی تعرفهها با محور عدالت است. تنها درصد اندکی از مشترکان بسیار پرمصرف در پله چهارم، شامل تغییر تعرفه میشوند و حدود ۹۰ درصد مردم هیچ افزایشی را تجربه نمیکنند.
لازم است گفته شود، پیشتر تعداد پلههای تعرفه ۱۲ پله بود ولی در اصلاحات جدید به چهار پله کاهش یافته است. همچنین تعرفههای قبلی بر اساس پنج اقلیم محاسبه میشد، اما اکنون این تقسیمبندی به حدود ۱۳۰۰ منطقه اقلیمی افزایش یافته است.
توکلی معتقد است که بر این اساس تنها حدود ۲درصد از مشترکان پرمصرف مشمول افزایش میشوند.
وی با تاکید بر اینکه این اقدام بهمنظور شفافسازی و اطلاعرسانی دقیق، بهزودی بهصورت رسمی اعلام عمومی میشود، تصریح کرد: بر اساس برآوردها، در قبوض صادره مهر، ۷۵ درصد مشترکان مصرفی کمتر از ۱۰ هزار تومان داشتهاند که نشان میدهد بیشتر مردم در محدوده الگوی مصرف قرار دارند و اصلاحات اخیر بیشتر متوجه مشترکان بدمصرف و بسیار بدمصرف است. این موضوع را مدیر روابط عمومی شرکت ملی گاز هم مورد اشاره قرار داده و گفته است: با اعمال تعرفههای جدید خانگی در مهرماه امسال، گازبهای بیش از ۷۶ درصد از مشترکین خانگی حداکثر ۱۰ هزار تومان و حدود ۹۴ درصد مشترکان گازبهای کمتر از ۵۰ هزار تومان داشتهاند.
البته طبق این گفتهها باید خاطرنشان کرد که این ارقام مربوط به ۳۰ روز ماه مهر است درحالیکه قبوض گاز ۴۵روزه محاسبه میشوند.
جزئیات نظام تعرفه جدید
بعد از اعلان عمومی موضوع تغییر تعرفه از سوی مدیرعامل، هوشنگ صیدالی، مدیر هماهنگی امور گازرسانی شرکت ملی گاز ایران در گفتوگویی با روابط عمومی این شرکت جزئیات این اصلاحات را تشریح کرد. وی با بیان اینکه در سالهای گذشته مطالعات و بررسیهای گستردهای از سوی کارشناسان، مراکز علمی و دستگاههای مرتبط برای اصلاح نظام قیمتگذاری گازطبیعی انجام شد، گفت: با روی کار آمدن دولت چهاردهم و در راستای سیاستهای عدالتمحوری و حمایت از اقشار کمبرخوردار، پیشنهادهای متعددی برای بازنگری در نظام قیمتگذاری گاز ارائه شد که در نهایت پس از بررسیهای دقیق کارشناسی، نظام جدید تعرفه گازطبیعی بخش خانگی در تاریخ ۲۱ مرداد ۱۴۰۴ به تصویب هیات وزیران رسید.
صیدالی افزود: این طرح حاصل ماهها کار کارشناسی و جلسات مشترک با وزارت نفت، سازمان هدفمندسازی یارانهها، سازمان برنامه و بودجه و دیگر نهادهای ذیربط بوده و در تدوین آن، از دانش و تجربه مراکز دانشگاهی و پژوهشی کشور نیز استفاده شده است.
به گفته مدیر هماهنگی امور گازرسانی شرکت ملی گاز ایران، نظام جدید قیمتگذاری دارای ویژگیهای متمایزی ازجمله بهرهگیری از نظام تعرفهگذاری افزایشی (IBT) بر مبنای الگوی چهارپلهای، حذف اقلیمبندی پنجگانه هواشناسی و تعیین دامنه پلکانها برای هر شهر بر اساس متوسط مصرف پنجساله گذشته آن شهر و همچنین یکسانسازی الگوی تعرفه در فصول سرد و گرم سال است.
وی در ادامه، افزود: در این نظام جدید، فاصله بین پلههای مصرف بهگونهای طراحی شده که ضمن بازدارندگی از مصارف غیر ضروری، از مشترکین کممصرف و اقشار آسیبپذیر حمایت شود.
صیدالی در تشریح فرآیند تدوین این نظام گفت: برای تعیین مرز پلکانهای مصرف در هر شهر و هر ماه، بیش از یک و نیممیلیارد داده مربوط به ۵ سال گذشته مورد پردازش و تحلیل قرار گرفت که نتیجه آن در قالب کتابچهای ۱۲۰۰ صفحهای شامل جداول مصرف برای تمام شهرهای کشور تدوین شد.
مدیر هماهنگی امور گازرسانی شرکت ملی گاز ایران به تعاملات بیندستگاهی در این زمینه اشاره کرد و گفت: در فرآیند اجرای طرح، با سازمان برنامه و بودجه کشور، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و وزارت راه و شهرسازی برای شناسایی سکونتگاههای غیردائم، واحدهای مسکونی فرعی و خانوارهای کمبرخوردار توافقات لازم انجام شده؛ ضمن آنکه ارتباط سامانهای با وبسرویس وزارت رفاه برقرار شد تا خانوارهای دهکهای ۱ و ۲ از مزایای ویژه و گازبهای رایگان در پله اول مصرف بهرهمند شوند. وی تصریح کرد: با اجرای نظام جدید قیمتگذاری گاز طبیعی، علاوه بر حمایت از اقشار کممصرف و کمدرآمد، انگیزه لازم برای صرفهجویی و بهینهسازی مصرف در بخشهای غیرمولد اقتصادی ایجاد خواهد شد و این گام مهمی در جهت پایداری تامین انرژی و تحقق عدالت در توزیع یارانههاست.
افزایش گازبهای منازل دوم و سوم
آنطور که مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران گفته است، «اصلاح تعرفه تنها یکی از بخشهای مصوبه هیات وزیران بوده است.» وی با اشاره به اینکه در مصوبه هیات وزیران مقرر شده است که منازل دوم و سوم بهصورت خودکار در پله سوم محاسبه شوند تا عدالت در پرداخت بهای گاز رعایت شود، ادامه داد: هدف اصلی این اصلاحات، ارتقای بهرهوری، جلوگیری از اتلاف انرژی و هدایت منابع کشور به مسیر تولید و توسعه است.
توکلی با بیان اینکه این مصوبه با همکاری سازمان برنامه و بودجه، سازمان هدفمندسازی یارانهها و بر پایه دادههای شرکت ملی گاز ایران تدوین شده است، گفت: بر اساس مصوبه جدید، دهکهای اول و دوم در صورت رعایت الگوی مصرف و قرار گرفتن در پله نخست، از پرداخت هزینه گاز معاف هستند و قبض گاز آنها رایگان محاسبه میشود.
همچنین طبق گفته مدیرعامل شرکت ملی گاز در سایر بخشها نیز دستگاههای دولتی موظف شدهاند مصرف گاز خود را نسبت به سال ۱۴۰۱، ۲۰ درصد کاهش دهند و دمای محیطهای اداری را در محدوده ۲۰ درجه سانتیگراد حفظ کنند، همچنین رعایت مقررات ملی ساختمان و الگوی مصرف ۵ساله گذشته بهعنوان مبنای جدید محاسبه در نظر گرفته شده است.
وی با بیان اینکه اصلاح تعرفهها بخشی از بسته مدیریت بهینه مصرف انرژی است، اظهار کرد: این اصلاحات برای افزایش درآمد دولت نیست، بلکه منابع حاصل از آن در قالب هدفمندی یارانهها صرف حمایت از حدود ۵۰۰ هزار خانوار تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی میشود. در واقع، هیچگونه درآمدی از این محل به شرکت ملی گاز ایران اختصاص نمییابد و مطابق قانون، این منابع بهطور کامل در مسیر حمایت از اقشار نیازمند هزینه میشود.
وی تاکید کرد: ممکن است در اجرای اصلاح تعرفهها برای برخی مشترکان ابهامهایی پیش آید، هموطنان میتوانند از طریق سامانه جامع مدیریت ارتباط با مشتری (CRM) شرکتهای گاز استانی یا درگاه دولت من، موضوع را ثبت کنند تا از سوی کارشناسان بررسی و نتیجه اعلام شود.
