عوامل موثر بر بازار نفت در سال جدید میلادی بررسی شد؛
نفت در افق ۲۰۲۵
افزایش تقاضای نفت هند در کنار پتانسیل مازاد عرضه جهانی، از دیگر عواملی هستند که باید در چشم‌‌انداز قیمت نفت در سال ۲۰۲۵ مدنظر قرار گیرند. سال جدید نفتی با بدبینی همیشگی معامله‌‌گران به روند تقاضا از سوی چین و کم‌‌اهمیت جلوه دادن خطرات اختلال عرضه همراه خواهد بود. به نوشته تارنمای اویل‌‌پرایس، سال گذشته شاهد ثبات نسبی در قیمت‌های بازار انرژی بودیم. این ثبات می‌‌تواند در سال ۲۰۲۵ نیز تحت شرایطی خاص، ادامه پیدا کند.
نگاهی به قیمت‌ها در ۲۰۲۴
شواهد حاکی از آن است که نفت برنت و وست‌‌تگزاس اینترمیدیت سال ۲۰۲۴ را تقریبا در همان سطوحی که آغاز کرده بودند به پایان رساندند. WTI سال ۲۰۲۴ را با اندکی بیش از ۷۰دلار در هر بشکه آغاز کرد و در پایان سال، اندکی پایین‌‌تر ایستاد. به نظر می‌رسد نفت خام برنت کاهش محسوس‌‌تری را تجربه کرده است. این شاخص از ۷۷دلار در هر بشکه در ابتدای سال ۲۰۲۴ به اندکی بیش از ۷۴دلار در روزهای پایانی سال رسید. بزرگ‌ترین دلیل این ثبات تا حدی غیرطبیعی در قیمت نفت، تمرکز بازار بر فعل و انفعالات تجاری چین بوده است. تمامی گزارشها از قیمت نفت در سال میلادی گذشته، دادههای اقتصادی چین یا ارقام واردات نفت این کشور را سرلوحه قرار می‌‌دادند. این موضوع می‌‌تواند در سال ۲۰۲۵ و در میان انبوهی از گزارشها که اوج رشد تقاضای نفت را برای بزرگ‌ترین واردکننده جهان نوید می‌دهند نیز ادامه یابد.
نقش چین در بازار نفت
سطح پایین تقاضای نفت‌‌خام چین، به عنوان بزرگ‌ترین واردکننده این کالای استراتژیک در جهان، هرگونه افزایش قیمت حامل‌‌های مرتبط با نفت در بازار جهانی را محدود می‌کند. دادههای اداره آمار چین تاکید دارد در سال ۲۰۲۴ میلادی، میانگین حجم تولید صنعتی این کشور و قیمت مسکن نوساز به‌شدت تضعیف شده است. غول‌‌های نفتی دولتی چین نیز این مساله را تایید می‌کنند. CNPC اوایل این ماه اعلام کرد که انتظار می‌رود رشد تقاضای نفت خام این کشور در سال ۲۰۲۵ به اوج خود برسد و حتی رکورد تقاضای جهانی را جابه‌جا کند. لازم به ذکر است که فروش گسترده خودروهای برقی در این کشور در سال ۲۰۲۴ نتوانست رشد تقاضای نفت چین را معکوس کند.
سینوپک در رتبه بعدی قرار دارد. این شرکت حدود یک‌هفته پیش گزارشی منتشر و اعلام کرد رشد تقاضای نفت در چین در حال رسیدن به اوج خود در طول سه‌سال آینده منتهی به سال ۲۰۲۷ میلادی است. طبق گزارش سینوپک، مجموع تقاضای نفت چین در سال‌جاری، به ۷۵۰میلیون تن رسیده است. بنابراین، تمرکز بر چین و بدبینی نسبت به تقاضای این کشور، سطوح قیمتی را در سال ۲۰۲۴ تا حد زیادی تثبیت کرد. احتمال می‌رود در سال ۲۰۲۵ نیز شاهد همین موضوع باشیم؛ مگر اینکه محرک‌‌هایی که دولت پکن به اقتصاد این کشور تزریق خواهد کرد، از کارآیی لازم برخوردار باشند.
تاثیر محرک‌‌های اقتصاد کلان بر بازار
در همین خصوص، یکی از تحلیلگران کارگزاری Pepperstone به وال‌‌استریت‌ژورنال گفت: «آرامش ظاهری در بازار نفت، تاثیر متقابل پیچیده‌‌ای از عوامل اقتصاد کلان را پنهان کرده که می‌‌تواند هر لحظه موجب بروز تکانه‌‌های شدید اقتصادی در سطح بین‌الملل شود.»
کوازار الیسوندیا به وال‌‌استریت‌ژورنال گفت: «توجه به دادههای اقتصاد کلان و تصمیمات آتی اوپکپلاس است که مسیر بازار انرژی را در ماه‌‌های آینده تعیین می‌کند.» در دادههای اقتصاد کلان، تمرکز بر اقتصاد چین و همچنین هند که محرک‌‌های تقاضا محسوب می‌‌شوند نیز به قوت خود باقی خواهد ماند. لازم به توضیح است که موسسه S&P Global Commodity Insights اخیرا پیش‌بینی کرده است نرخ رشد تقاضای نفت هند در سال ۲۰۲۵، از چین فراتر خواهد رفت. کانگ وو، رئیس جهانی واحد تحقیقاتی تقاضای نفت در SPGCI نیز گفت: هند، همراه با آسیای جنوب‌‌شرقی و سایر کشورهای واقع در آسیای جنوبی، محرک پیشرو در رشد آینده تقاضای نفت منطقه خواهند بود. معامله‌‌گران بازار نفت باید محتاط عمل کرده و دادههای اقتصادی چین را در کنار سطح ذخایر استراتژیک نفت ایالات‌‌متحده، با دقت و حساسیت فراوان زیرنظر داشته باشند. برآیند این عوامل در تعیین جهت بازار انرژی و کشف قیمت جهانی نفت بسیار مهم و تاثیر‌‌گذار خواهد بود. در شرایط کنونی شاهد هستیم که بازارهای حتی با سرعت رشد پایین‌‌تر، مانند برخی از کشورهای عضو اتحادیه اروپا، همچنان شاهد رشد تقاضای نفت هستند. لازم به ذکر است، آخرین اطلاعات موجود برای سه‌ماه دوم سال ۲۰۲۴، کاهش واردات گاز طبیعی را در میان این کشورها نشان می‌دهد. با این حال اما، آنچه اتحادیه اروپا به عنوان «نفت پتروشیمیایی» طبقه‌‌بندی می‌کند، با افزایش واردات مواجه بوده است.
بازی‌‌گردانی اوپکپلاس
در سمت عرضه جهانی، به‌رغم آنکه ناظران بازار انرژی مدام بر انتظار رشد تولید نفت از سوی کشورهای غیراوپک مانند ایالات‌‌متحده، گویان، کانادا و برزیل تاکید دارند، محوریت و بازی‌‌گردانی اوپکپلاس به قوت خود باقی است. در شرایط کنونی، به نظر می‌رسد که عوامل موثر بر بازار انرژی، تا حد زیادی در تعادل هستند. به‌رغم تمامی پیش‌بینی‌‌ها، بسیاری انتظار مازاد عرضه نفت خام را در سال ۲۰۲۵ دارند. این ادعا براساس فرضیاتی در مورد پذیرش خودروهای برقی مطرح می‌شود که البته در طول سال ۲۰۲۴ در سطح جهانی، ناامیدکننده بوده است. تحریم‌‌های احتمالی ترامپ علیه ایران می‌‌تواند تلاطم عرضه از سمت خاورمیانه را تشدید کرده و به افزایش قیمت‌ها کمک کند. به باور کارشناسان فعال در حوزه انرژی، این احتمال وجود دارد که ایده تزریق ظرفیت مازاد ۵میلیون بشکه‌‌ای یا حتی بالاتر در روز، بتواند نقش موثری در بازار جهانی انرژی ایفا کند.
