سراب نفت؛ ناجی اقتصاد ونزوئلا؟

به گزارش رویترز و براساس داده‌های حمل‌ونقل و اسناد شرکت ملی نفت ونزوئلا(PDVSA)، این میزان صادرات در شرایطی محقق شد که این کشور همچنان با چالش‌های جدی از جمله تحریم‌های آمریکا، آتش‌سوزی در یکی از انبارهای بزرگ و بازداشت وزیر سابق نفت و مدیران شرکت نفت به اتهام فساد روبه‌رو است. رشد صادرات نفت ونزوئلا تا حد زیادی به ثبات عملیات فرآوری در بزرگترین منطقه نفتی این کشور یعنی کمربند اورینوکو مرتبط است. این منطقه که یکی از بزرگترین ذخایر نفت سنگین جهان را دارد، اکنون پس از دوره‌‌‌‌‌‌‌ای از کاهش تولید، به شرایط عادی بازگشته و توانسته موجودی نفت سنگین این کشور را به سطح پیش از بحران برساند. بر اساس اسناد PDVSA، این بهبود در تولید به ونزوئلا اجازه داده تا موجودی نفت خود را بازیابی و آماده صادرات کند. در مجموع، صادرات روزانه نفت و سوخت کاراکاس در اکتبر توسط PDVSA و شرکت‌های مشترک با میانگین ۹۴۸‌هزار بشکه در روز انجام شد که ۲۱‌درصد بیشتر از ماه قبل بوده و بالاترین سطح صادرات از ابتدای سال‌۲۰۲۰ است. همچنین ونزوئلا در این ماه ۳۱۴‌هزار و ۵۰۰‌تن فرآورده‌های نفتی و پتروشیمی صادر کرد که نسبت به ۲۶۷‌هزار‌تن در ماه سپتامبر، افزایش نشان می‌داد.

افزایش صادرات به آمریکا و هند

با وجود تحریم‌های سختگیرانه آمریکا که از سال‌۲۰۱۹ علیه ونزوئلا اعمال‌شده، این کشور همچنان به رشد صادرات خود ادامه می‌دهد. یکی از نکات قابل‌توجه در ماه اکتبر، افزایش صادرات به ایالات‌متحده توسط شرکت نفتی شورون (Chevron) بود. صادرات نفت‌خام ونزوئلا به ایالات‌متحده توسط شورون به ۲۸۰‌هزار بشکه در روز رسید‌که بالاترین سطح از زمان آغاز مجدد صادرات نفت سنگین ونزوئلا توسط این شرکت از اوایل سال‌گذشته است. همچنین شرکت اسپانیایی رپسول(Repsol) نیز در این ماه محموله‌‌‌‌‌‌‌هایی از نفت ونزوئلا را به آمریکا و اسپانیا صادر کرد. این دستاوردها برای ونزوئلا از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، چراکه این کشور از زمان تحریم‌های آمریکا در تلاش است تا اقتصاد بحران‌‌‌‌‌‌‌زده خود را با فروش نفت به متحدان و بازارهای بین‌المللی بهبود بخشد. صادرات نفت به کوبا، متحد سیاسی ونزوئلا که خود درگیر بحران شدید انرژی است، در ماه اکتبر به ۲۸‌هزار بشکه در روز افزایش یافت؛ این در حالی است که در ماه سپتامبر این میزان ۲۲‌هزار بشکه بود.

مدیریت بحران داخلی انرژی

درحالی‌که صادرات نفت‌خام و فرآورده‌های پتروشیمی به اوج جدیدی رسیده، نیاز ونزوئلا به واردات سوخت نیز همچنان بالاست. بر اساس داده‌ها، واردات سوخت ونزوئلا به ۸۱‌هزار بشکه در روز در ماه اکتبر رسید‌که نسبت به ۶۷‌هزار بشکه ماه قبل سیر صعودی داشت. این موضوع نشان می‌دهد که به‌‌‌‌‌‌‌رغم رشد تولید نفت‌خام، ونزوئلا همچنان برای تامین نیاز داخلی به واردات سوخت وابسته و نیازمند مدیریت بحران انرژی در داخل کشور است. این دستاوردهای صادراتی در شرایطی رقم خورده که ونزوئلا با بحران‌های داخلی و خارجی متعددی روبه‌رو است. تحریم‌های آمریکا از یک‌سو و فساد گسترده در مدیریت شرکت نفتی PDVSA از سوی دیگر، موانعی بزرگ برای بازگشت این کشور به بازار جهانی انرژی محسوب می‌شوند. بازداشت وزیر سابق نفت و چند‌تن از مدیران شرکت به اتهام فساد مالی، نشان‌دهنده مشکلات داخلی جدی در این کشور است، با این‌حال افزایش صادرات نفت می‌تواند نشانه‌‌‌‌‌‌‌ای از بازگشت تدریجی ونزوئلا به اقتصاد جهانی باشد. با توجه به ثبات نسبی تولید در کمربند اورینوکو و افزایش تقاضا از سوی کشورهایی مانند هند و ایالات‌متحده، به‌نظر می‌رسد که ونزوئلا در تلاش است تا از فرصت‌های موجود برای احیای اقتصاد بحران‌‌‌‌‌‌‌زده خود استفاده کند، اما برای تثبیت این روند، ونزوئلا نیاز به اصلاحات عمیق در ساختار صنعت نفت و سیاست‌های اقتصادی خود دارد؛ در غیر‌این‌صورت‌ بازگشت این کشور به‌جایگاه سابق خود در بازار جهانی نفت همچنان با چالش‌های زیادی روبه‌رو خواهد بود.