آیا دیزل تجدیدپذیر میتواند تقاضای نفت را کاهش دهد؟
تجدیدپذیر از نوع گازوئیل
مصرفکنندگان گازوئیل اکنون شادمان هستند؛ چرا که به نظر میرسد روند قیمت در بازار سوخت، نگرانیها در مورد استمرار مناقشات در خاورمیانه را کاملا کمرنگ کرده و بر هر دو بازار گازوئیل و بنزین به عنوان محرکهای اصلی، متمرکز شده است. بر اساس گزارش اداره اطلاعات انرژی ایالاتمتحده، میانگین قیمت خردهفروشی هفتگی دیزل در روز دوشنبه حدود ۴ سنت کاهش یافت و به ۳.۸۴۸ دلار در هر گالن رسید. پنج کاهش متوالی، قیمت را ۲۱.۳ سنت در هر گالن کاهش داده و قیمت هماکنون به سطحی رسیده که از پایان ژانویه مشاهده نشده است. به نظر میرسد عواملی نظیر احتمال گسترش دامنه درگیریها در نوار غزه در کنار انحراف کشتیرانی از مسیر دریای سرخ، ظاهرا هیچ تاثیر محسوسی بر روی قیمت جهانی نفت نداشته است. به عنوان یک اصل کلی، واکنش بازار نفت به این تحولات ماهیت کلان داشته و تحولات عموما بر نفتخام بیشتر از سایر محصولات تاثیر میگذارد.
با این همه، تلاطم بازار همچنان در قیمت فرآوردههای نفتی از جمله گازوئیل خودنمایی میکند. نکته جالب توجه آنکه دیزل اخیرا توجه زیادی را به خود جلب کرده است. دیزل غالبا به عنوان یکی از دلایل اصلی سقوط تدریجی قیمت در بازارهای نفت که از اوایل تا اواسط آوریل رخ داده است، شناخته میشود. در حالی که چند ماه پیش، افزایش قیمت جهانی نفت در درجه اول به بازار پرتقاضای بنزین نسبت داده میشد، ریزش اخیر در قیمت نفت، به طور کلی به پای بازار گازوئیل نوشته میشود. لازم به ذکر است، چندی پیش واشنگتن در دومین سالگرد حمله نظامی روسیه به اوکراین، تحریمهای جدیدی را علیه روسیه وضع کرد. در میان ۵۰۰ هدف تحریمهای جدید وزارت خزانهداری و وزارت خارجه آمریکا، شرکت نفتکش سوفکامفلوت و تعداد زیادی از نفتکشهای مرتبط با این شرکت دولتی روسی، قرار داشتند. روند تشدید تحریمها علیه روسیه، ممکن است خریداران بالقوه دیزل روسیه را ترسانده باشد.
به گزارش کپلر، هندوستان نیز از تحویل نفت خام صادراتی روسیه که در کشتیهای متعلق به سوفکامفلوت یا هر یک از شرکتهای وابسته به آن حمل میشود، خودداری کرد. افت ظرفیت پالایش در روسیه بر اثر حملات هواپیماهای بدون سرنشین اوکراینی به چند پالایشگاه نفت در غرب و جنوب غربی این کشور، رقم خورد. شرکت بزرگ بازرگانی کالای گانوور، تخمین میزند این حملات، باعث خارج شدن معادل ۶۰۰هزار بشکه نفتخام روزانه از ظرفیت پالایشی روسیه شده است. فیلیپ ورلگر، اقتصاددان انرژی، در گزارش اخیر هفتگی خود خاطرنشان کرد که تقلیل جایگاه گازوئیل در سبد حاملهای انرژی به دلیل نقش رو به رشد دیزل، تجدیدپذیر است. دیزلی که نه از نفت، بلکه از مواد اولیه مانند روغنهای گیاهی و چربیهای حیوانی (مانند روغنی که از مخازن جمعآوری چربی زائد در رستورانها جمع میشود)، بهدست میآید.
در این گزارش، ورلگر خاطرنشان کرد که دادههای هفتگی EIA در مورد مصرف فرآوردههای پالایشی در ایالات متحده، که حدود ۹۰درصد گازوئیل است، از ۴۰۰ تا ۶۰۰هزار بشکه در روز پایینتر از سطح قبل از همهگیری بوده است. در حالی که برخی از تحلیلگران با نگاهی به این موضوع، به این نتیجه میرسند که این امر، نتیجه بازار کند و نسبتا ساکن حملونقل است. گزارش ورلگر در عین حال، به این واقعیت اشاره دارد که دادههای بازار انرژی بیانگر مصرف قابلاعتنای گازوئیل تجدیدپذیر نیست. ورلگر نوشت: «وضع مالیات در کنار مقررات اعلامشده توسط آژانس حفاظت از محیطزیست ایالاتمتحده، پالایشگاهها را وادار کرده است تا تاسیسات فرآوری نفتخام خود را به تولید گازوئیل تجدیدپذیر سوق دهند و از این طریق، سوخت تجدیدپذیر بیشتری را در دسترس عموم قرار دهند.»
استفاده بیشتر از دیزل تجدیدپذیر باعث کاهش مصرف نفت در ایالاتمتحده خواهد شد. مباحث مربوط به درآمد شرکتهای پالایشی با تحلیلگران بازار، اغلب شامل موضوعات مدیریتی در مورد گازوئیل تجدیدپذیر و تاثیر آن بر قیمت تمامشده محصولات پالایشی میشود. بهعنوان مثال مارک لاشایر، مدیرعامل شرکت فیلیپس، فعالیتهای درحالتوسعه دیزل تجدیدپذیر شرکت را تشریح و اعلام کرد که در نتیجه آنها، «ما تجربه عملیاتی و دانش بازار ارزشمندی به دست آوردهایم که شرکت را در مسیر کسب موفقیت در تجارت درحال گسترش سوختهای تجدیدپذیر قرار میدهد». در عین حال، این دیدگاه که تقاضای دیزل ضعیف است توسط گری سیمونز، معاون اجرایی و مدیرعامل شرکت Valero رد شد. او در مورد سود سه ماه اول شرکت گفت که فروش دیزل در Valero حدود ۲درصد بیشتر از سال گذشته است.
او اضافه کرد که انتظار دارد تقاضای دیزل در مقایسه با سال گذشته، ثابت یا حتی اندکی کاهش یابد. سیمونز گفت: «با این حال، به نظر میرسد برخی از شاخصهای حملونقل در حال چرخش هستند، امری که نشان میدهد که میتوان انتظار داشت در آیندهای نزدیک، میزان تقاضای سوخت بالاتری را مشاهده کنیم.» در همین ارتباط، برایان ماندل معاون اجرایی بازاریابی و بازرگانی فیلیپس، گفت که اگرچه حملات اوکراین به ظرفیت پالایشی روسیه آسیب وارد کرده و احتمالا حدود ۲۰۰هزار بشکه در روز از عرضه گازوئیل این کشور را از بازار خارج کرده، قیمت گازوئیل به دلایلی نظیر وقوع زمستان گرم در شمالشرقی ایالاتمتحده، جایی که از نفتکوره عمدتا برای گرم کردن منازل استفاده میشود و خروج پالایشگاهها از موعد تعمیر و نگهداری، ریزش داشته است.