تولید برق خورشیدی افزایش قابل‌توجه ۲۳.۲‌درصدی را در سال‌۲۰۲۳ شاهد بود

رکوردشکنی تجدیدپذیرها در تولید انرژی

دنیای اقتصاد-حمید ملازاده : به لطف رشد چشمگیر انرژی‌های تجدیدپذیر در سال‌۲۰۲۳ حدود ۳۰‌درصد از کل تولید برق جهان در سال‌گذشته میلادی به کمک پنل‌های خورشیدی و توربین‌های بادی انجام شد، رقمی که تا قبل از این هرگز تجربه نشده بود. افزایش تولید انرژی از منابع تجدیدپذیر و دستیابی به اهداف بلندپروازانه تعیین‌شده در اجلاس آب و هوای COP۲۸ در دبی را محتمل‌تر می‌کند، جایی‌که بیش از ۱۰۰کشور متعهد شدند ظرفیت انرژی‌های تجدیدپذیر را تا سال‌۲۰۳۰ به سه‌برابر افزایش دهند. بر اساس گزارش اخیر اندیشکده مشاوره‌ای انرژی Ember، افزایش ظرفیت پنل‌های خورشیدی در طول سال‌۲۰۲۳ به‌ویژه قابل‌توجه بوده و امکان دستیابی به هدف انرژی‌های تجدیدپذیر تا پایان دهه ‌را دوچندان کرده‌است.

دیو جونز، مدیر بینش جهانی Ember، اهمیت افزایش ظرفیت خورشیدی در دستیابی به تعهد COP۲۸ را برجسته کرده‌است. چین نقش مهمی در رشد جهانی انرژی‌های تجدیدپذیر ایفا کرده و بیش از نیمی از ظرفیت جدید خورشیدی و بادی اضافه‌شده در سال‌گذشته را به خود اختصاص داده‌است. تولید برق خورشیدی افزایش قابل‌توجه ۲۳.۲‌درصدی را شاهد بود، درحالی‌که ظرفیت انرژی بادی در سطح جهان ۹.۸‌درصد رشد کرد. با وجود تمام پیشرفت‌ها، چالش‌ها به‌ویژه در مورد اتصالات شبکه و مجوز برای پروژه‌های انرژی تجدیدپذیر جدید همچنان لاینحل باقی‌مانده‌اند. حل این مسائل در حصول اطمینان از تحقق اهداف انرژی‌های تجدیدپذیر۲۰۳۰ بسیار مهم خواهد بود. با نگاهی به آینده، گزارش Ember رشد مداوم انرژی‌های تجدیدپذیر را پیش‌بینی می‌کند که منجر به کاهش ۲‌درصدی در تولید انرژی سوخت‌های فسیلی در سال‌۲۰۲۴ می‌شود.

اولین‌بار در تاریخ بشر

انتظار می‌رود این روند برای اولین‌بار در تاریخ بشر منجر به این شود که سوخت‌های فسیلی کمتر از ۶۰‌درصد از تولید برق جهانی را به خود اختصاص دهند. این گزارش تاکید می‌کند که این انتقال به سمت انرژی‌های تجدیدپذیر غیرقابل برگشت است و منجر به کاهش مداوم انتشار گازهای گلخانه‌‌‌‌ای حاصل از تولید برق می‌شود. این یک لحظه مهم در تلاش جهانی برای مبارزه با تغییرات اقلیمی و انتقال به سمت آینده انرژی پایدارتر است. انرژی‌‌‌‌های تجدیدپذیر این پتانسیل را دارد که آینده جهان را از چند جهت تغییر دهد:

کاهش تغییرات آب‌و‌هوایی: انتقال از سوخت‌های فسیلی به منابع انرژی پاک مانند انرژی خورشیدی، بادی و برق آبی می‌تواند به میزان قابل‌توجهی انتشار گازهای آلاینده یعنی محرک اصلی تغییرات اقلیمی را کاهش دهند. با تولید برق بدون انتشار دی‌اکسیدکربن و سایر آلاینده‌ها، انرژی‌های تجدیدپذیر نقش مهمی در کاهش اثرات تغییرات آب‌و‌هوایی و دستیابی به اهداف جهانی آب و هوا دارند.

استقلال انرژی: برخلاف سوخت‌های فسیلی که اغلب به واردات از کشورهای دیگر متکی هستند، منابع انرژی تجدیدپذیر فراوان و به‌طور گسترده در سراسر جهان توزیع می‌شوند. سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر می‌تواند امنیت انرژی را با کاهش وابستگی به منابع انرژی خارجی و کاهش خطرات ژئوپلیتیک مرتبط با استخراج و حمل‌ونقل سوخت‌های فسیلی افزایش دهد.

فرصت‌های اقتصادی: گذار به انرژی‌های تجدیدپذیر فرصت‌های اقتصادی جدیدی از جمله ایجاد شغل، نوآوری و سرمایه‌گذاری در فناوری‌های انرژی پاک ایجاد می‌کند. در دهه‌گذشته صنایع انرژی‌های تجدیدپذیر، مانند انرژی خورشیدی و بادی، رشد سریعی را تجربه و فرصت‌های شغلی زیادی را فراهم و توسعه اقتصادی را در جوامع در سراسر جهان تحریک کرده‌اند.

مزایای زیست‌محیطی: منابع انرژی تجدیدپذیر اثرات زیست‌محیطی کمتری نسبت به سوخت‌های فسیلی دارند، از جمله کاهش آلودگی هوا و آب، تخریب زیستگاه و کاهش منابع. با بهره‌برداری از منابع پاک و تجدیدپذیر، می‌توانیم از اکوسیستم‌ها محافظت کنیم، تنوع‌زیستی را حفظ کنیم و از منابع طبیعی برای نسل‌های آینده محافظت کنیم.

دسترسی به انرژی و برابری: فناوری‌های انرژی تجدیدپذیر پتانسیل گسترش دسترسی به برق را در جوامع محروم، به‌ویژه در مناطق دورافتاده یا روستایی که زیرساخت‌های انرژی سنتی در آنها وجود ندارد، ارائه می‌دهد. با ارائه برق مقرون‌به‌صرفه و قابل‌اعتماد، انرژی‌های تجدیدپذیر می‌توانند کیفیت زندگی را بهبود بخشند، آموزش و مراقبت‌های بهداشتی را ارتقا بخشند و توسعه اجتماعی-اقتصادی را ارتقا دهند. به‌طور کلی، پذیرش گسترده انرژی‌های تجدیدپذیر این قدرت را دارد که سیستم‌های انرژی ما را متحول کند، تغییرات آب‌و‌هوایی را کاهش دهد، رونق اقتصادی را تقویت کند و توسعه‌پایدار را در مقیاس جهانی ارتقا دهد.

نقش غالب در بخش انرژی

شرکت‌های سوخت فسیلی به‌طور سنتی نقش غالب در بخش انرژی را ایفا کرده و تاثیر قابل‌توجهی بر سیاست‌ها و مقررات انرژی دارند، با این حال گذار به انرژی‌های تجدیدپذیر نشان‌دهنده یک تغییر اساسی در چشم‌انداز انرژی جهانی است که توسط عواملی مانند نگرانی‌های زیست‌محیطی، پیشرفت‌های تکنولوژیک و مشوق‌های سیاستی هدایت می‌شود. درحالی‌که برخی از شرکت‌های سوخت فسیلی ممکن است به دلیل تاثیرات بالقوه بر سود و سهم بازار خود در‌برابر رشد انرژی‌های تجدیدپذیر مقاومت کنند، برخی دیگر فرصت‌های ارائه‌شده توسط انرژی پاک را تشخیص می‌دهند و در حال تنوع‌بخشیدن به مجموعه‌‌‌‌های خود شامل دارایی‌های انرژی تجدیدپذیر هستند.  توجه به این نکته حائزاهمیت است که گذار به انرژی‌های تجدیدپذیر تنها با اقدامات شرکت‌های سوخت فسیلی تعیین نمی‌شود. عواملی مانند سیاست‌های دولت، تقاضای مصرف‌کننده، نوآوری فناوری و پویایی بازار نیز نقش مهمی در شکل‌دهی مسیر رشد انرژی‌های تجدیدپذیر دارند.

با افزایش آگاهی عمومی در مورد تغییرات آب‌و‌هوایی و پایداری محیطی، فشار بر دولت‌ها و کسب‌وکارها برای تسریع انتقال از سوخت‌های فسیلی به‌سوی جایگزین‌های پاک‌تر افزایش خواهد یافت. در سال‌های اخیر، شاهد تعداد فزاینده‌ای از شرکت‌های سوخت فسیلی بوده‌‌‌‌ایم که در پروژه‌های انرژی‌های تجدیدپذیر سرمایه‌گذاری می‌کنند، شرکت‌ها انرژی‌های تجدیدپذیر را خریداری کرده و اهدافی را برای کاهش انتشار کربن تعیین می‌کنند. این تغییر نشان‌دهنده شناخت قابلیت پایداری بلندمدت و پتانسیل اقتصادی انرژی‌های تجدیدپذیر و همچنین نیاز به انطباق با چشم‌‌‌‌انداز انرژی در حال تغییر است. در نهایت، رشد آینده انرژی‌های تجدیدپذیر به ترکیبی از نیروهای بازار، سیاست‌های نظارتی، پیشرفت‌های تکنولوژیک و نگرش‌‌‌‌های اجتماعی بستگی دارد، درحالی‌که شرکت‌های سوخت فسیلی ممکن است به اعمال نفوذ خود ادامه دهند، حرکت به سمت انرژی‌های تجدیدپذیر توسط الزامات زیست‌محیطی گسترده‌تر هدایت می‌شود که نادیده‌گرفتن آنها دشوار است.