شرکتهای نفت و گاز دریایشمال برخلاف اهداف اقلیمی فعالیتهای اکتشافی خود را توسعه دادهاند
حفاری بیشتر در برابر اهداف آبوهوایی
انتظار میرود همه کشورهای نفتی واقع در حوزه دریایشمال به حفاری برای نفت و گاز ادامه دهند زیرا بعید است در مورد اقدامات آبوهوایی مشترک، به توافق نهایی برسند. کشورهای عمده تولیدکننده نفت که در دریای شمال فعالیت میکنند، بهرغم فشار دولتهای اروپایی و طرفداران محیطزیست برای کاهش تولید سوختهای فسیلی به نفع پروژههای انرژی تجدیدپذیر، همگی اهداف بلندپروازانه تولید نفت را برای سالهای آینده اعلام کردهاند. یک گزارش جدید نشان میدهد که هیچیک از شرکتهای بزرگ نفت و گاز فعال در منطقه دریای شمال برنامهای برای توقف حفاری برای دستیابی به حد مجاز گرمایش جهانی ۱.۵درجه سانتیگراد ندارند.
خلفوعده اروپاییها
گزارشگر Oil Change International مینویسد: بریتانیا، آلمان، هلند، نروژ و دانمارک نتوانستهاند سیاستهای نفت و گاز خود را با وعدههای آبوهوایی خود در توافق پاریس هماهنگ کنند. این گزارش حاکی از آن است که سیاستهای نروژ و بریتانیا از مفاد توافقنامه آبوهوای پاریس دورتر است، زیرا هر دو کشور به طرز چشمگیری در حال اکتشاف و صدور مجوز میادین جدید نفت و گاز هستند. هلند نیز اعلام کرده امیدوار است تولید نفت و گاز خود را افزایش دهد، درحالیکه آلمان فقط مقادیر کمی نفت و گاز در منطقه تولید میکند، دولت این کشور نتوانسته سیاستهای آبوهوایی مناسبی را برای «تحولسبز» تعیین کند.
دانمارک با کاهش تولید نفت خود به نصف در پنج سالگذشته در صدر فهرست توقف تولید نفت و گاز، قرارگرفت. این کشور اسکاندیناوی تاریخ پایان تولید نفت و گاز خود را اعلام و راهبرد جدید صدور مجوز حفاری را که توسط دولت آغاز شدهبود، لغو کردهاست، با این حال فعالان محیطزیست از دولت دانمارک میخواهند که مسیرهایی را که اجازه میدهد مجوزهای حفاری جدید تحتشرایط خاص تا اوایل دهه۲۰۳۰ بهجای سال۲۰۵۰ صادر شود را مسدود کند. سیلجیاسکلوندبرگ از کارشناسان حوزه انرژی، بر الزام دولتهای منطقه برای محدودکردن تولید نفت و عمل به تعهدات اقلیمی تاکید کرد.
لوندبرگ اظهار کرد: «عدمرسیدگی به این مسائل نهتنها اهداف آبوهوایی بینالمللی را تضعیف میکند، بلکه زیستبوم سیاره ما را نیز بهخطر میاندازد.» بسیاری بر این باورند که پنج کشور واقع در منطقه دریای شمال باید در زمینه اقدامات اقلیمی پیشرو باشند، نه اینکه مشکلی به مشکلات فعلی اضافه کنند. اینها برخی از ثروتمندترین کشورهای جهان هستند و غیرعادلانه است که انتظار داشته باشیم کشورهای درحالتوسعه درحالیکه همچنان از تولید نفت و گاز بهرهمند هستند، وارد مرحله گذار سبز بشوند. ترولزگولوسن رئیس شاخه نروژی گروه محیطزیست دوستان زمین، درباره نقش نروژ در دریای شمال اظهار کرد: «بهرغم برخورداری از تمام ابزارهای موجود در جهان برای تضمین یک گذار عادلانه، انتخاب دولت ما این است که به کاوش بیشتر نفت و گاز ادامه دهد. این طرز نگرش، قابلقبول نبوده و کاملا متضاد با توافق پاریس و مسوولیت آبوهوایی ماست.»
انتقادات متوجه انگلستان
از سویی دیگر، شاهد آن هستیم که انگلستان به دلیل حمایت مداوم از تولید نفت و گاز بیشتر بهشدت مورد انتقاد قرارگرفتهاست. دولت این کشور ۲۴مجوز جدید حفاری و عملیات اکتشاف نفت و گاز را در منطقه دریای شمال در ژانویه گذشته صادر کرد. به ۱۷شرکت نفتی از جمله شل و بریتیشپترولیوم مجوز برای حفاری در دریای شمال مرکزی، شمال دریای شمال و غرب مناطق Shetland داده شد. نمایندگان اپوزیسیون و فعالان محیطزیست این اقدام را «بهشدت غیرمسوولانه» توصیف و اعلام کردند که دولتدرصدد بهرهمندی از منافع اقتصادی دریای شمال و در نتیجه خواسته یا ناخواسته، بهخطر انداختن رهبری آب و هوای بریتانیا است.
گراهاماستوارت وزیر امنیتانرژی، از این اقدام دولت بریتانیا دفاع کرد و گفت: «اگر مجوزهای جدید نفت و گاز نداشتیم، باید گاز طبیعی مایع را از خارج وارد میکردیم که از گاز تولیدشده در اینجا، تا چهاربرابر کربن بیشتر دارد. من قبول دارم که این اقدام بحثبرانگیز است، اما در عین حال بهدرستی این تصمیم شک ندارم.» وی افزود: «نفت و مجوزهای جدید، توانایی ما را برای رسیدن به انتشار کربنصفر تقویت میکند، نفت میتواند رهبری آبوهوایی ما را تقویت و حمایت کند.» با اینهمه، منتقدان این سیاست پیشنهاد میکنند که اگرچه این اقداممیلیاردها پوند درآمد بیشتر نفت و گاز را تضمین میکند، اما کمک چندانی به تامین انرژی کشور یا کاهش صورتحسابهای انرژی نخواهد کرد، زیرا مجوزهای جدید عمدتا نفتی را تولید میکنند که بریتانیا معمولا به پالایشگاههای اروپایی صادر میکند. برخی دیگر دولت را متهم به سبزشویی میکنند که تلاش میکند در این مسیر نشان دهد تولید جدید نفت و گاز میتواند بهصورت بالقوه به راهبرد کربنزدایی کشور کمک کند.
از نفت نروژ چه خبر؟
در همین حال در نروژ، شرکتهای نفت و گاز قصد دارند در سال۲۰۲۴ در مجموع ۲۱.۸۵میلیارد دلار سرمایهگذاری کنند که نسبت به ۲۰.۵میلیارد دلار در سال۲۰۲۳ افزایش یافتهاست. میزان این افزایش نسبت به پیشبینی قبلی، حدود ۱۸میلیارد دلار اعلام شدهاست. این امر در پی چندین تحول جدید و گسترش پروژههای موجود و همچنین بروز تورم در این کشور و ضعف پایهپولی صورت میگیرد. نروژ با وجود تامین حداکثری انرژی داخلی خود از منابع تجدیدپذیر، همچنان بزرگترین تولیدکننده نفت و گاز اروپا با تولید حدود ۴میلیون بشکه معادل نفتخام در روز است. بهنظر میرسد که هدف دولت برای دستیابی به توقف انتشار گازهای گلخانهای تا سال۲۰۵۰، با راهبرد این کشور برای ادامه اکتشاف و توسعه میادین جدید نفت و گاز مغایرت دارد. پنج کشور از ثروتمندترین کشورهای جهان و حامیان گذار سبز، بهجای هدایت جهان به دورشدن از سوختهای فسیلی و حرکت به سمت جایگزینهای تجدیدپذیر، به حمایت از تولید نفت و گاز در دریای شمال ادامه میدهند. این کشورها هیچ برنامه روشنی برای کاهش تولید یا همکاری با یکدیگر برای برداشتن گامهایی برای دستیابی به تعهدات اقلیمی خود در حوزه دریای شمال ندارند.