عربستان و روسیه تولید نفت خود را تا پایان ژوئن افزایش نمی‌دهند
همگرایی نفتی در اوپک‌پلاس
حمید ملازاده : به‌دنبال تمدید کاهش تولید داوطلبانه گروه اوپک‌پلاس، قیمت نفت در روز دوشنبه 4 مارس در محدوده 83 دلار تثبیت شد. به گزارش رویترز و تا لحظه تنظیم این گزارش، قیمت آتی برنت پس از افزایش 2.4درصدی در هفته گذشته، با 14سنت افزایش به 83.69 دلار در هر بشکه رسید. نفت وست‌تگزاس اینترمیدیت آمریکا (WTI) پس از افزایش 4.6درصدی در هفته گذشته، با 3سنت افزایش 80 دلار در هر بشکه فروخته شد. تحلیلگران شرکت ANZ روز دوشنبه گفتند: «علائم کاهش عرضه در بازار همچنان باعث افزایش قیمت نفت خواهد شد.
کاهش تولید اوپک‌پلاس، به کاهش عرضه منجر خواهد شد ضمن اینکه بازار، نگران تشدید تنش‌ها در خاورمیانه است.» اعضای اوپک‌پلاس به رهبری عربستان‌سعودی و روسیه روز دوشنبه توافق کردند که کاهش داوطلبانه تولید نفت به میزان 2میلیون و 200هزار بشکه در روز را تا سهماهه دوم سال‌جاری تمدید کرده و در بحبوحه نگرانی‌ها از رشد جهانی و افزایش تولید خارج از گروه، از بازار حمایت بیشتری کنند. عربستان‌سعودی، رهبر سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک)، گفت که کاهش داوطلبانه یک‌میلیون بشکه در روز خود را تا پایان ژوئن تمدید می‌کند و تولید خود را در حدود 9میلیون بشکه در روز نگه می‌دارد. روسیه که رهبر متحدان اوپک‌پلاس است، تولید و صادرات نفت خود را به میزان 471هزار بشکه در روز در سهماهه دوم کاهش خواهد داد. الکساندر نواک معاون نخست‌وزیر روسیه ارقام جدیدی ارائه کرد که نشان می‌دهد کاهش تولید، بخشی از یک برنامه جامع‌تر را تشکیل می‌دهد که جزئیات آن هنوز علنی نشده‌است.
ادامه حملات حوثیها
نفت در سال2024 تحت‌تاثیر افزایش تنش‌های ژئوپلیتیک و حملات حوثیها به کشتی‌های دریای سرخ بوده، اگرچه نگرانی در مورد رشد اقتصادی نیز بی‌اثر نبوده‌است، درحالی‌که انتظار می‌رفت اوپک کاهش تولید را حفظ کند، اعلام روسیه می‌تواند قیمت‌ها را بیشتر افزایش دهد. جیووانی استانوو، تحلیلگر UBS، این تحولات را تا حد زیادی قابل‌انتظار خواند و گفت: «روسیه همه را غافلگیر کرد.» او افزود: «اگر کاهش تولید روسیه به‌طور کامل اجرا شود، مازاد عرضه از بین خواهد رفت، بنابراین این اقدامی غافلگیرکننده است که هیچ‌کس انتظارش را نداشت و احتمالا قیمت‌ها را بالا می‌برد.» نفت‌خام برنت در روز جمعه 1.64دلار یا 2درصد صعود داشت و به 83.55دلار در هر بشکه رسید. اعضای اوپک‌پلاس روز دوشنبه کاهش مدنظر خود را به‌صورت جداگانه اعلام کردند که به‌دنبال آن اوپک بیانیه‌ای صادر و مجموع کاهش2میلیون و 200هزار بشکه در روز را تایید کرد. خبر‌‌گزاری دولتی عربستان اعلام کرد که کاهش‌ها با توجه به شرایط بازار به‌تدریج معکوس خواهند شد.
تحلیلگران بانک سرمایه‌گذاری جفریس در گزارشی گفتند: «این تصمیم مبین آن است که این گروه برای بازگشت عرضه عجله ندارد و از این دیدگاه حمایت می‌کند که افزایش تولید تدریجی باید باشد.» اوپک در نوامبر 2023 با کاهش داوطلبانه حدود 2میلیون و 200هزار بشکهای در روز برای سهماهه اول 2024 موافقت کرده‌بود که در راس آن عربستان کاهشی را که برای اولین‌بار در ژوئیه2023 انجام داده‌بود، ادامه‌داد. الکساندر نوواک، معاون نخست‌وزیر روسیه گفت: روسیه با هماهنگی برخی از کشورهای عضو اوپک، تولید و صادرات خود را به میزان 471هزار بشکه در روز در سهماهه دوم سال‌جاری کاهش خواهد داد. تاماس وارگا از کارگزار نفتی PVM گفت: «تمدید کاهش تولید نفت تا پایان سهماهه دوم غافلگیرکننده بود و انتظار می‌رود بازار نفت در روزهای آتی با افزایش قیمت روبه‌رو باشد.» سه تولیدکننده اوپک در بیانیه‌‌‌‌‌های جداگانه‌‌‌‌‌ای اعلام کردند؛ برای سه ماهه دوم، عراق کاهش تولید 220هزار بشکهای، امارات کاهش تولید 163هزار بشکهای و کویت کاهش تولید 135هزار بشکهای خود را حفظ خواهند کرد.
همچنین الجزایر 51هزار بشکه در روز و عمان 42هزار بشکه در روز تولید خود را کاهش خواهند داد. قزاقستان گفت که با کاهش داوطلبانه 82هزار بشکه در روز تا سهماهه دوم سال مشکلی ندارد. اوپک‌پلاس از اواخر سال2022 به‌منظور حمایت از بازار در بحبوحه افزایش تولید ایالات‌متحده و سایر تولیدکنندگان غیرعضو و نگرانی در مورد تقاضا درحالی‌که اقتصادهای بزرگ با نرخ‌های بهره بالادست‌وپنجه نرم می‌کردند، مجموعه‌ای از کاهش تولید را اجرا کرده‌است. براساس محاسبات رویترز، مجموع کاهش تعهدات اوپک‌پلاس از سال2022 تاکنون حدود 5میلیون و 86هزار بشکه در روز است که‌برابر با 5.7درصد تقاضای روزانه جهانی است.
چشم‌انداز نامشخص
چشم‌انداز تقاضای نفت در سال‌جاری نامشخص است. اوپک انتظار رشد نسبتا بالای تقاضا به میزان 2میلیون و 250هزار بشکه در روز به رهبری آسیا را دارد، ولی آژانس بین‌المللی انرژی رشد بسیار کندتر یعنی، یک‌میلیون و 220هزار بشکه در روز را پیش‌بینی می‌کند. آژانس بین‌المللی انرژی همچنین انتظار دارد که عرضه نفت به رکورد 104میلیون بشکه در روز در سال‌جاری برسد که تقریبا به‌طور کامل توسط تولیدکنندگان خارج از اوپک از جمله ایالات‌متحده، برزیل و گویان رهبری می‌شود. خورخه لئون، معاون ارشد مشاور شرکت ریستاد گفت کاهش تولید اوپک منجر به کاهش تولید این گروه به میزان 34میلیون و600هزار بشکه در روز در سهماهه دوم خواهد شد. او گفت: «این اقدام جدید اوپک به‌وضوح نشان‌دهنده وحدت قوی در داخل این گروه است، چیزی که پس از نشست وزیران در نوامبر 2023 که آنگولا از اوپک خارج شد، زیر سوال رفت.» همچنین ادامه سیاست کاهش تولید، نشان‌دهنده عزم قوی برای دفاع از کف قیمتی بالای 80 دلار در هر بشکه در سهماهه دوم است.
افزایش تنش‌های ژئوپلیتیک به دلیل درگیری اسرائیل و حماس و حملات حوثیها به کشتی‌های دریای سرخ قیمت نفت در سال2024 را بالا برده است. حوثی‌های یمن روز یکشنبه متعهد شدند که به هدف قرار‌دادن کشتی‌های انگلیسی در خلیج عدن در پی غرق‌شدن کشتی «روبیمار» متعلق به بریتانیا ادامه دهند. در برخی از شدیدترین اظهارات کامالا هریس، معاون رئیس‌جمهور ایالات‌متحده، روز یکشنبه از گروه شبه نظامی فلسطینی حماس خواست تا با آتشبس فوری 6هفته‌ای موافقت کند و در عین‌حال از اسرائیل خواست تا برای افزایش کمک‌رسانی به غزه اقدامات بیشتری انجام دهد. واشنگتن تاکید کرده است که توافق آتشبس نزدیک است و برای برقراری آتشبس تا آغاز ماه رمضان، یک هفته دیگر، تلاش می‌کند.
